Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν τον πιο αργά περιστρεφόμενο αστέρα νετρονίων, που έχει παρατηρηθεί ποτέ. Χρειάζεται περίπου μία ώρα για να ολοκληρώσει μια πλήρη περιστροφή. Αυτό μπορεί να σας ακούγεται αρκετά γρήγορο, όμως ένας τυπικός αστέρας νετρονίων κάνει 700 περιστροφές το δευτερόλεπτο! Μέχρι σήμερα, τα πιο αργά pulsars (αστέρες νετρονίων) που είχαμε παρατηρήσει, έκαναν μια πλήρη περιστροφή ανα δευτερόλεπτο.
Αυτός ο τρομερά αργός αστέρας νετρονίων, ονομάζεται ASKAP J1935+2148 και βρίσκεται 16.000 έτη φωτός μακριά από την Γη. Εκπέμπει ραδιοκύμματα στη μορφή φωτός, σε τόσο αργό ρυθμό, που δεν ταιριάζει στις τωρινές θεωρίες για την συμπεριφορά των αστέρων νετρονίων.
«Στη μελέτη των αστεριών νετρονίων που εκπέμπουν ραδιοκύματα, έχουμε συνηθίσει στα άκρα, αλλά αυτή η ανακάλυψη ενός συμπαγούς αστεριού που περιστρέφεται τόσο αργά και εξακολουθεί να εκπέμπει ραδιοκύματα ήταν απροσδόκητη», δήλωσε ο Ben Stappers, μέλος της ομάδας πίσω από την μελέτη.
Οι αστέρες νετρονίων, όπως ο ASKAP J1935+2148, δημιουργούνται όταν αστέρια με μάζα 10 φορές αυτή του ήλιου μας, εξαντλούν τα καύσιμά τους, που απαιτούνται για την πυρηνική σύντηξη στους πυρήνες τους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να σταματάει η πίεση προς τα έξω, που κρατούσε το άστρο να καταρρεύσει από την δική του βαρύτητα. Έτσι λοιπόν, ο πυρήνα του άστρου καταρρέει, προκαλώντας μια έκρηξη supernova, που πετάει την εξωτερική μάζα του αστέρα στο σύμπαν, ενώ ο πυρήνας που έχει μάζα όσο δύο φορές ο ήλιος μας, συμπιέζεται σε μια διάμετρο 20 χιλιομέτρων.
Η διαδικασία της γέννησης του αστέρα νετρονίων, περιλαμβάνει την σύγκρουση πρωτονίων και ηλεκτρονίων, δημιουργώντας μια μάζα από νετρόνια, τόσο πυκνή, που ένα κουταλάκι του γλυκού στην Γη, θα ζύγιζε ένα δισεκατομμύριο τόνους. Η κατάρρευση του πυρήνα όμως, έχει και άλλες επιπτώσεις.
Η ταχύτητα περιστροφής του άστρου, όσο μειώνεται η διάμετρός του, τόσο επιταχύνεται, όπως ακριβώς με έναν παγοδρόμο που μαζεύει τα χέρια του σε μια περιστροφή. Αυτό κάνει τον αστέρα νετρονίων να περιστρέφεται με εξωφρενικές ταχύτητες.
Όμως, οι αστέρες νετρονίων έχουνε και μερικά από τα ισχυρότερα μαγνητικά πεδία του Σύμπαντος. Αυτά τα μαγνητικά πεδία, δημιουργούν εκπομπές ραδιοκυμάτων. Καθώς ο αστέρας περιστρέφεται, οι ακτίνες ραδιοκυμάτων διασκορπίζονται στο σύμπαν, σαν ένας ουράνιος φάρος.
Όμως, όσο γερνούνn οι αστέρες νετρονίων, η περιστροφή τους γίνεται όλο και πιο αργή και δεν μπορούν να παράγουν ραδιοκύματα. Αυτό είναι που κάνει ξεχωριστό τον ASKAP J1935+2148 ξεχωριστό. Η πολλή αργή περιστροφή του, δείχνει πως είναι αρκετά μεγάλης ηλικίας, όμως εξακολουθεί να εκπέμπει ραδιοκύματα, με κάποιο τρόπο που παραμένει μυστήριο.
“Είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο να ανακαλύπτει κανείς έναν υποψήφιο αστέρα νετρονίων που εκπέμπει ραδιοπαλμούς με αυτόν τον τρόπο. Το γεγονός ότι το σήμα επαναλαμβάνεται με τόσο αργό ρυθμό είναι εξαιρετικό“, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η επικεφαλής της ομάδας Manisha Caleb από το Ινστιτούτο Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Σίδνεϋ. «Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι το πώς αυτό το αντικείμενο εμφανίζει τρεις διαφορετικές καταστάσεις εκπομπής, η καθεμία με ιδιότητες εντελώς διαφορετικές από τις άλλες».
Οι 64 ραδιοκεραίες του ραδιοτηλεσκοπίου MeerKAT, της Νότιας Αφρικής, έπαιξαν μεγάλο ρόλο στη διάκριση αυτών των καταστάσεων εκπομπής.
«Αν τα σήματα δεν προέρχονταν από το ίδιο σημείο στον ουρανό, δεν θα πιστεύαμε ότι ήταν το ίδιο αντικείμενο που παράγει αυτά τα διαφορετικά σήματα», συνέχισε η Caleb.
Τώρα, η ομάδα πρέπει να απαντήσει σε πολλά ερωτήματα σχετικά με τον ASKAP J1935+2148. Ένα από αυτά είναι και η πιθανότητα να μην είναι καν αστέρας νετρονίων, αλλά κάτι εντελώς καινούριο για την επιστήμη.
Υπάρχει και η πιθανότητα, ο ASKAP J1935+2148, να είναι ένας λευκός νάνος. Αυτό είναι ένας συμπαγές αστρικό πτώμα, που απομένει όταν ένα μικρότερο άστρο, όπως η Ήλιος μας πεθαίνει. Όμως, για να παραχθούν τέτοια ραδιοκύματα, ο λευκός νάνος θα πρέπει να διαθέτει ένα τρομερά ισχυρό μαγνητικό πεδίο.
Λευκοί νάνοι δεν έχουν παρατηρηθεί στην περιοχή που βρίσκεται ο ASKAP J1935+2148. Αυτή σημαίνει πως αυτή η ερμηνία δεν ταιριάζει με τα δεδομένα που παίρνουμε. Από την άλλη, δεν ταιριάζουν ούτε με έναν αστέρα νετρονίων που περιστρέφεται τόσο αργά.
Τα διαστρικά διαστημικά νέφη επηρεάζουν τη Γη και παγώνουν τα πάντα!
Σίγουρα θα χρειαστούν περισσότερες έρευνες, για να δούμε την αληθινή φύση του ASKAP J1935+2148. Είναι ένας λευκός νάνος που έφτασε με κάποιο τρόπο στην περιοχή ή είναι ένας αστέρας νετρονίων που σπάει τους κανόνες της φυσικής. Όποια από τις δύο και αν είναι η απάντηση, θα αμφισβητήσει την κατανόησή μας για τα τελευταία στάδια της αστρικής εξέλιξης.
«Μπορεί ακόμη και να μας παρακινήσει να επανεξετάσουμε την επί δεκαετίες κατανόησή μας για τα αστέρια νετρονίων ή τους λευκούς νάνους, πώς εκπέμπουν ραδιοκύματα και πώς είναι οι πληθυσμοί τους στον Γαλαξία μας », κατέληξε η Caleb.
Η έρευνα της ομάδας δημοσιεύθηκε την Τετάρτη (5 Ιουνίου) στο περιοδικό Nature Astronomy.
