Οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας συχνά απεικονίζουν την πρώτη επαφή μας με εξωγήινους με δραματικό τρόπο: τεράστια διαστημόπλοια να προσγειώνονται στη Γη ή μηνύματα που μπορούμε αμέσως να αποκωδικοποιήσουμε. Στην πραγματικότητα, όμως, η αναζήτηση για εξωγήινη νοημοσύνη (SETI) είναι πολύ πιο περίπλοκη. Δεν είναι λίγες οι φορές που αφήσαμε την επιθυμία μας να βρούμε εξωγήινη ζωή και νοημοσύνη να μας κάνει να πιστέψουμε σε ψέματα που δημιούργησε ο νους μας, ή να ονομάσει τυχαία ευρήματα ως αποδείξεις.
Το 1977, το τηλεσκόπιο Big Ear του Ohio State κατέγραψε ένα σήμα που φαινόταν να προέρχεται από εξωγήινη νοημοσύνη. Ο αστρονόμος Jerry R. Ehman, όταν είδε το δεδομένο, εντυπωσιάστηκε τόσο που έγραψε “Wow!” πάνω του, δίνοντας έτσι στο σήμα το όνομα του.
“Το σήμα Wow! με συναρπάζει γιατί, μέχρι σήμερα, δεν έχει βρεθεί καμία εξήγηση για αυτό. Είναι ακριβώς η συχνότητα που θα επιλέγατε αν θέλατε να στείλετε ένα ραδιοκύμα σε πολύ μεγάλο απόσταση στο διάστημα,” εξηγεί ο Seven Rasmussen, αστρονόμος και συγγραφέας του βιβλίου αστροβιολογίας Life in Seven Numbers. “Προσωπικά, είναι το αγαπημένο μου πιθανό τεχνογράφημα,” προσθέτει. Ωστόσο, το σήμα Wow! δεν έχει ανιχνευθεί ξανά, αφήνοντας τους αστρονόμους να αναρωτιούνται τι προκάλεσε αυτή την παράξενη παρατήρηση.
Η αναζήτηση για εξωγήινη νοημοσύνη περιλαμβάνει την αναγνώριση ειδικών ραδιοσημάτων που δεν προέρχονται από φυσικά φαινόμενα. Ενώ η φύση δημιουργεί ραδιοκύματα σε ευρύ φάσμα συχνοτήτων, η τεχνολογία μπορεί να δημιουργήσει πολύ εστιασμένα μηνύματα.
“Για να έχετε ένα πραγματικά πειστικό τεχνογράφημα -όπως το Wow! από την πιθανή εξωγήινη νοημοσύνη – χρειάζεστε κάτι που να έχει δημιουργηθεί με πρόθεση. Η πρόθεση θα μπορούσε να είναι ένα εργαλείο, ένα κατοικημένο μέρος, ένα μήνυμα ή ένα έργο τέχνης. Αλλά θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι δεν μπορούσε να συμβεί φυσικά,” λέει ο Rasmussen. “Η φύση μπορεί να δημιουργήσει σωστά γωνίες (πυρίτης, βισμούθιο, διάφοροι κρύσταλλοι), αλλά όχι, ας πούμε, ένα σπίτι.”
Οι επιστήμονες εξετάζουν διάφορους τύπους τεχνογραφήματος πέρα από τα ραδιοσήματα, όπως τη sci-fi έννοια της σφαίρας Dyson που αξιοποιεί την ενέργεια ενός ολόκληρου άστρου, ή πιο σχετικές τεχνολογικές επιπτώσεις όπως η ρύπανση στην ατμόσφαιρα ενός πλανήτη. Ωστόσο, η ιδέα της ανίχνευσης ενός ραδιοσήματος από εξωγήινους έχει βαθιά εδραιωθεί στις σκέψεις μας, κυρίως λόγω της ταινίας Contact, όπου η Jodie Foster ακούει μέσω ενός ραδιοτηλεσκοπίου με παλιά ακουστικά. Δυστυχώς, τα πραγματικά ραδιοτηλεσκόπια δεν λειτουργούν έτσι – δεν υπάρχει θύρα για να συνδέσετε τα ακουστικά σας.
Επιστήμονες νομίζουν ότι βρήκαν σφαίρες Dyson, αλλά κάποιοι διαφωνούν και τους διαψεύδουν
Ορισμένοι αστρονόμοι συνεχίζουν να αναζητούν ραδιοτεχνογραφήματα, συμπεριλαμβανομένης μιας επανάληψης του σήματος Wow! από την κατεύθυνση του αστερισμού του Τοξότη, χρησιμοποιώντας ραδιοτηλεσκόπια όπως το Allen Telescope Array στην Καλιφόρνια ή το Green Bank Telescope στη Δυτική Βιρτζίνια. Ωστόσο, καμία από αυτές τις έρευνες δεν έχει βρει κάτι πιο πειστικό από το σήμα Wow!, το οποίο ήταν τόσο στενής ζώνης όσο και σε μια ενδιαφέρουσα, πιθανώς ειδικά επιλεγμένη συχνότητα. Τα 21 εκατοστά είναι μία σημαντική συχνότητα για μία από τις γραμμές του ατομικού υδρογόνου, το πιο άφθονο συστατικό του σύμπαντος.
Παράλληλα, άλλοι αστρονόμοι προσπαθούν να εξηγήσουν το σήμα Wow! με φυσικά αστρονομικά φαινόμενα. Σε πρόσφατη προδημοσίευση, μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανασκόπησε αρχεία δεδομένων από το Arecibo Observatory του Πουέρτο Ρίκο, το οποίο ήταν το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο του κόσμου πριν την καταστροφική του κατάρρευση το 2020. Βρήκαν κάποια παρόμοια σήματα με το Wow!, αλλά τα απέδωσαν σε σύννεφα κρύου υδρογόνου που αιωρούνται μεταξύ των αστεριών. Ως εκ τούτου, προτείνουν ότι το σήμα Wow! ήταν ίσως μια αστρονομική mazer flare, μια ξαφνική αναλαμπή ενός από αυτά τα σύννεφα λόγω κάποιας κοντινής κοσμικής έκρηξης. Ο Rasmussen περιγράφει αυτή τη θεωρία ως “την πιο πειστική υπόθεση που έχω ακούσει, αλλά θα ήθελα να βρω το μάγναστρο/SGR που είναι υπεύθυνο για τη maser πριν πω ότι ήταν οπωσδήποτε φυσικό φαινόμενο.”
Καθώς οι έρευνες SETI επεκτείνονται, ίσως βρούμε περισσότερες από αυτές τις maser flare ή άλλα πιθανά μηνύματα από πέρα από το σύμπαν, ή ακόμα και μια επανάληψη του διάσημου σήματος Wow!
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
