Μια νέα εποχή για το Δημόσιο – Από τη διακίνηση εγγράφων στη διακίνηση δεδομένων

Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου έδωσε στις 27-10-2024 συνέντευξη στο Liberal και τη δημοσιογράφο Λίδα Μπόλα.

Έχουμε συνηθίσει να προστίθενται συνεχώς, στο κινητό μας, έγγραφα και πιστοποιητικά. Αλήθεια, σε ποιο σημείο βρισκόμαστε τώρα;

Ας πάμε ένα βήμα πίσω. Να θυμηθούμε πρώτα ότι χάρη στο gov.gr αρχίσαμε να απλουστεύουμε την αλληλεπίδραση των πολιτών με τη Δημόσια Διοίκηση. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, οι υπηρεσίες που παρέχονται στο gov.gr έχουν ξεπεράσει τις 1938. Επιπλέον αναβαθμίζουμε συνεχώς το Gov.gr Wallet με νέα έγγραφα και δυνατότητες, έτσι ώστε να εξυπηρετούμαστε από το κινητό μας, όπως πολύ σωστά είπατε, όσο το δυνατόν περισσότερο και καλύτερα. Έτσι, αυτήν τη στιγμή, μπορούμε να διατηρούμε στο κινητό μας ταυτότητα, δίπλωμα οδήγησης, ασφαλιστική ικανότητα, φοιτητικό πάσο. Σημαντικό επίσης είναι το ότι η ψηφιακή ταυτοποίηση των εισιτηρίων για αγώνες ποδοσφαίρου και μπάσκετ είναι μεταξύ άλλων διαθέσιμα στο ψηφιακό μας πορτοφόλι.

What’s UP UNLIMITED CALLS: Ενεργοποίησέ το μέχρι 31/10 – Ο λόγος

Αλλά ξέρετε το ζήτημα πλέον δεν είναι να παίρνουμε αυτούσιες διοικητικές διαδικασίες και έγγραφα και να τα αναπαράγουμε στο ψηφιακό περιβάλλον αλλά αντίθετα να καταργούμε όσα δεν είναι απαραίτητα. Θα σας εξηγήσω τι εννοούμε στην πράξη. Όλα τα προσωπικά δεδομένα μας υπάρχουν αποθηκευμένα στα μητρώα του Δημόσιου. Με τη συγκατάθεσή μας, οι φορείς που συναλλασσόμαστε μπορούν να αποκτούν πρόσβαση στα απαραίτητα στοιχεία και να ολοκληρώνονται οι σχετικές διαδικασίες. Αυτό συμβαίνει ήδη με την υπηρεσία Consent του Gov.gr Wallet για τη σύναψη ασφαλιστήριων συμβολαίων οχημάτων ενώ σύντομα θα επεκταθεί και στην αλλαγή παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Είναι οξύμωρο στην εποχή μας να περιφέρουμε ψηφιακά ή αναλογικά έγγραφα στις διάφορες υπηρεσίες

Αν θέλουμε λοιπόν να συμπυκνώσουμε σε μια φράση το σημείο που βρισκόμαστε, θα λέγαμε ότι περνάμε από τη διακίνηση εγγράφων στη διακίνηση δεδομένων. Πρόκειται για μια τομή για τη Δημόσια Διοίκηση, για μια συνθήκη που θα μειώσει τη γραφειοκρατία ακόμα και στην ψηφιακή της μορφή και συνεπώς την ταλαιπωρία των πολιτών.

Σε ό,τι αφορά στο Δημόσιο, υπάρχουν στοιχεία, που να δείχνουν πόσο τελικά έχει αλλάξει η αλληλεπίδραση του πολίτη με τις δημόσιες υπηρεσίες; Αποτυπώνεται, για παράδειγμα, σε στοιχεία η μείωση της γραφειοκρατίας;

Βεβαίως και υπάρχουν μελέτες και έρευνες τις οποίες λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη μας ώστε να βλέπουμε τι κάνουμε σωστά και πού υστερούμε, έτσι ώστε να εντείνουμε τον σχεδιασμό μας. Πρόσφατα, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης διακρίθηκε διεθνώς για μια ακόμη χρονιά, λαμβάνοντας το πρώτο βραβείο από τον Παγκόσμιο Σύνδεσμο Υπηρεσιών Καινοτομίας και Τεχνολογίας WITSA. Μάλιστα, ήταν για το Gov.gr Wallet που αναφέραμε παραπάνω. Οι καλές πρακτικές αναγνωρίζονται και πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας. Επίσης, στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ψηφιακή Δεκαετία παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη πρόοδος ακριβώς στην κατηγόρια ψηφιοποίησης των δημόσιων υπηρεσιών. Την τελευταία τετραετία έχουμε βελτίωση της τάξεως του 16% στον τομέα αυτό. Προφανώς τα νούμερα μόνα τους δεν σημαίνουν τίποτα. Το σημαντικό στοιχείο των αλλαγών που έχουμε πετύχει είναι ότι εισάγουμε μια νέα νοοτροπία στη σχέση κράτους-πολίτη με λιγότερες ουρές, λιγότερη γραφειοκρατία, περισσότερη τεχνολογία, περισσότερο σεβασμό προς τον διαθέσιμο χρόνο των πολιτών, και αυτό το αναγνωρίζουν όλοι.

Ποιος θα φανταζόταν για παράδειγμα ένα χρόνο πριν ότι το κράτος θα εξυπηρετούσε με Τεχνητή Νοημοσύνη τους πολίτες 24 ώρες το 24ώρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, όπως συμβαίνει με τον Ψηφιακό Βοηθό mAigov; Μάλιστα, ο Ψηφιακός Βοηθός μπορεί και εκτελεί ακόμα και ενέργειες για λογαριασμό των πολιτών, όπως την έκδοση ληξιαρχικής πράξης γάμου. Βεβαίως και έχουμε ελλείψεις, καθώς το παρελθόν μας έχει κληροδοτήσει πολλές εκκρεμότητες. Αλλά προχωράμε σταθερά.

Το Κτηματολόγιο είναι ένα μεγάλο project της κυβέρνησης και του υπουργείου σας, όπως είναι και ο χώρος της Δικαιοσύνης. Πόσο γρήγορα θα δούμε αποτελέσματα σε αυτούς τους δύο τομείς, από την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών;

Κυρία Μπόλα, αναφέρεστε σε δύο πολύ κρίσιμους τομείς για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Πρόκειται για ένα τεράστιο έργο πληροφορικής το οποίο στο τέλος του 2025 ολοκληρώνεται, δίνοντας λύσεις σε προβλήματα δεκαετιών – για να μην πω εκατονταετιών – και αναβαθμίζοντας το επίπεδο των συναλλαγών. Ο αρμόδιος Υφυπουργός, Κωνσταντίνος Κυρανάκης και η ομάδα του Κτηματολογίου εργάζονται συστηματικά. Προφανώς η ψηφιοποίηση έχει παίξει καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη πορεία όπως θα παίξει και η Τεχνητή Νοημοσύνη. Στον νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή θεσμοθετήσαμε την χρήση εργαλείων ΤΝ από το Κτηματολόγιο για τον νομικό έλεγχο των συμβολαίων. Αναμένουμε να μειώσει σημαντικά τον χρόνο που απαιτούν αυτές οι διαδικασίες ενώ θα αναβαθμιστεί και η ασφάλεια δικαίου.

Επίσης στο χώρο της Δικαιοσύνης προχωρούμε σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης σε μια σειρά από έργα που στοχεύουν στην επιτάχυνση απονομής της και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών. Η ψηφιοποίηση αρχείων αλλά και διαδικασιών, η ψηφιακή επίδοση εγγράφων της ποινικής δίκης, οι υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα, τα ηλεκτρονικά πινάκια είναι μερικά από όσα υλοποιούμε σε αυτήν την κατεύθυνση και τα οποία «λύνουν τα χέρια» στους πολίτες αλλά και στους λειτουργούς της Δικαιοσύνης.

Η ψηφιοποίηση της υγείας πώς θα προχωρήσει και τι θα σημαίνει για ιατρικό προσωπικό και πολίτες;

Από τις ερωτήσεις γίνεται αντιληπτό αυτό που αναφέρω συνεχώς. Ως Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης «είμαστε παντού». Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αφορά οριζόντια το σύνολο της Δημόσιας Διοίκησης και ενδυναμώνει κομβικούς τομείς της καθημερινότητας όπως η Υγεία. Με τεχνολογικά εργαλεία μπορούμε να βελτιώσουμε την υγειονομική περίθαλψη, το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών. Ένα από τα project στο οποίο εργαζόμαστε είναι η ψηφιακή αναβάθμιση των νοσοκομείων ώστε να διαλειτουργούν όλα, να επικοινωνούν μεταξύ τους καθώς και με τον εθνικό ιατρικό φάκελο, το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και γενικότερα με οποιαδήποτε άλλη δομή του υπουργείου Υγείας. Επίσης σκοπεύουμε όλα τα δεδομένα σχετικά με το ιατρικό ιστορικό όπως διαγνωστικές εξετάσεις, ακτινολογικές εικόνες να ενσωματωθούν στο myHealth App και να εμπλουτίζουν τον ηλεκτρονικό φάκελος υγείας του ασθενούς. Τι πετυχαίνουμε με αυτόν τρόπο; Σίγουρα έναν αποτελεσματικότερο τρόπο οργάνωσης. Επιπλέον όμως κάθε πολίτης θα έχει διαθέσιμες στο κινητό του όλες τις πληροφορίες που αφορούν την υγεία του. Κάθε θεράπων ιατρός θα έχει άμεση γνώση όλων των απαραίτητων εξετάσεων χωρίς να απαιτείται οι πολίτες να κουβαλούν φακέλους με χαρτιά. Και ας μην ξεχνάμε ότι για πρώτη φορά η πολιτεία έχει δεδομένα που μπορούν να αξιοποιηθούν για εφαρμογές που θα βελτιώνουν το επίπεδο των υπηρεσιών υγείας.

Τι ακολουθεί; Ποιες είναι οι επόμενες προτεραιότητες;

Εργαζόμαστε διαρκώς για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, εφαρμογών και προγραμμάτων που απλουστεύουν την καθημερινότητα των πολιτών και φέρνουν την Ελλάδα στην ψηφιακή εποχή. Αυτά που αναφέρουμε παραπάνω, όπως η ομογενοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων, η ψηφιοποίηση αρχείων και η κατάργηση των πιστοποιητικών, οι μεγάλες αλλαγές στο Κτηματολόγιο είναι αντανάκλαση ενός Δημοσίου που διαρκώς βελτιώνεται. Από κει και πέρα, διαρκώς βελτιώνονται οι υποδομές ευρυζωνικότητας, ώστε οι πολίτες και φυσικά οι επιχειρήσεις να έχουν πιο γρήγορο και φθηνό ίντερνετ. Με το νέο νομοσχέδιο για την κυβερνοασφάλεια, επιδιώκουμε τη δημιουργία ενός ασφαλούς online περιβάλλοντος. Μιλώντας για ασφάλεια, θα ήθελα να αναφέρω ότι η ασφάλεια στους δρόμους έρχεται να ενισχυθεί με το έργο της τοποθέτησης καμερών στους δρόμους που θα υλοποιηθεί. Αλλά και επενδύοντας στο μέλλον, εργαζόμαστε για την περαιτέρω αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Πράγματι, μιλάμε πολύ για την Τεχνητή Νοημοσύνη και είναι μια από τις μεγάλες προκλήσεις. Που βρισκόμαστε στη χώρα μας, πώς την αξιοποιούμε αυτή την ώρα και τι προβλέπεται για το άμεσο μέλλον, ποιος είναι ο σχεδιασμός σας;

Αξιοποιούμε ήδη δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης στη Δημόσια Διοίκηση με το mAigov, τον Ψηφιακό Βοηθό, ενώ πρόσφατα βάλαμε εργαλεία ΤΝ και στο Κτηματολόγιο. Επιπλέον, έχουμε υλοποιήσει τον εξατομικευμένο ταξιδιωτικό οδηγό mAiGreece και έχουμε εντάξει πιλοτικά εργαλεία στο MyCoast για τη διαπίστωση παραβάσεων στις ακτές. Για έναν χρόνο θα χαρακτήριζα ικανοποιητική τη δράση μας στο πεδίο αυτό και θα κάνουμε ακόμα περισσότερα. Όπως ανέφερε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνάντησή του με την Επίτροπο Καινοτομίας και Έρευνας Iliana Ivanova, πολύ σύντομα ολοκληρώνουμε  τη στρατηγική μας για την ΤΝ, ώστε να δούμε πώς η Ελλάδα μπορεί να τοποθετηθεί στο αναδυόμενο σχετικό οικοσύστημα.

Επενδύουμε στο μέλλον, κυρία Μπόλα, κοιτάμε μπροστά γιατί θέλουμε την Ελλάδα χώρα πρωτοπόρο και καινοτόμα. Μια Ελλάδα που θέτει την αξιοποίηση της τεχνολογίας στο επίκεντρο, μιας τεχνολογίας που έχει στον πυρήνα της τον πολίτη. Θα ήθελα να αναφέρω την πρόταση μας για την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία ΑΙ Factories, που θα ενισχύσει όλο το οικοσύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης της χώρας. Ένας από τους άξονες της πρόταση μας αφορά στη δημιουργία του πρώτου ελληνικού LLM, δηλαδή ενός Μεγάλου Γλωσσικού Μοντέλου, κάτι που προστατεύει και προωθεί τη γλώσσα μας στις νέες τεχνολογίες και εγγυάται ότι δε θα μείνουμε πίσω λόγω του γεγονότος ότι τα ελληνικά δεν είναι από τις γλώσσες με τους περισσότερους χρήστες στον κόσμο.

Προχωράμε το έργο για τον υπερυπολογιστή «Δαίδαλο», που θα είναι ένας από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη και θα εντάξει την Ελλάδα στη λίστα των κορυφαίων 500 συστημάτων παγκοσμίως σε επιδόσεις (Τ500). Στηρίζουμε σε συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα των ενδυνάμωση των ψηφιακών δεξιοτήτων των πολιτών. Επενδύουμε στην απόκτηση δεδομένων μέσω ενός τεράστιου προγράμματος ψηφιοποίησης αρχειακού υλικού αλλά και με το «Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων» με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Όπως σας είπα και προηγουμένως, συνεργαζόμαστε με την ακαδημαϊκή κοινότητα και τα ερευνητικά κέντρα της χώρας για τη δημιουργία φυτωρίων ΤΝ που στηρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πάμε μπροστά!