Πάνε πάνω από 8 χρόνια, από τότε που το ερευνητικό διαστημόπλοιο Cassini βούτηξε στην ατμόσφαιρα του Κρόνου, στις 15 Σεπτεμβρίου του 2017, και χάθηκε για πάντα. Το Cassini όμως πέρασε 20 χρόνια γύρω από τον Κρόνο και τα φεγγάρια του, μελετώντας τα πάντα γύρω του. Ακόμα και σήμερα οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να επεξεργαστούν τον τεράστιο όγκο δεδομένων που μας έχει δώσει η θρυλική αποστολή. Τώρα, μια ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε νέα και πολύπλοκα οργανικά μόρια στον Εγκέλαδο, το φεγγάρι του Κρόνου. Η ανακάλυψη δείχνει πως πολύπλοκές χημικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στον υπόγειο ωκεανού του Εγκέλαδου και ίσως κάποιες από αυτές να αποτελούν μέρος αλυσίδων που οδηγούν σε ακόμα πιο πολύπλοκα και δυνητικά βιολογικά μόρια.
Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στο Nature Astronomy και η ανακάλυψη ενισχύει την ανάγκη για μια ειδική αποστολή της ESA, που θα μπει σε τροχιά γύρω από τον Εγκέλαδο και θα προσεδαφιστεί.
Το 2005 το Cassini ανακάλυψε πως κάτω από τους πάγους του, ο Εγκέλαδος είχε κρυμμένο έναν ωκεανό. Βρήκε πίδακες νερού να ξεπετάγονται μέσα από τις ρωγμές του πάγου, κοντά στο νότιο πόλο του φεγγαριού. Αυτοί οι πίδακες εκτόξευαν πάγο στο διάστημα, σε μέγεθος μικρότερο από κόκκους άμμου. Αυτά τα μικροσκοπικά παγάκια, μπαίνουν σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο, όπως και ο ίδιος ο Εγκέλαδος.
Ο επικεφαλής συγγραφέας Nozair Khawaja εξηγεί τι ήδη γνωρίζαμε: «Το Cassini ανίχνευε δείγματα από τον Εγκέλαδο συνεχώς καθώς πετούσε μέσα από τον δακτύλιο Ε του Κρόνου. Είχαμε ήδη βρει πολλά οργανικά μόρια σε αυτούς τους κόκκους, συμπεριλαμβανομένων προδρόμων για αμινοξέα. Όμως, αυτοί οι κόκκοι πάγου είναι σε αυτό το σημείο εκατοντάδες χρόνια και έχουν φθαρεί από την ακτινοβολία, πράγμα που σημαίνει πως χρειαζόμαστε πιο φρέσκους κόκκους αν θέλουμε να μελετήσουμε τι συμβαίνει στα νερά του Εγκέλαδου.
Ευτυχώς, είχαμε ήδη τα δεδομένα. Το 2008, το Cassini πέταξε κατευθείαν μέσα στο παγωμένο νερό. Παρθένοι κόκκοι εκτοξεύτηκαν λίγα λεπτά πριν χτυπήσουν το όργανο Cosmic Dust Analyzer (CDA) του διαστημικού σκάφους με ταχύτητα περίπου 18 km/s. Αυτοί δεν ήταν μόνο οι πιο φρέσκοι κόκκοι πάγου που είχε ανιχνεύσει ποτέ το Cassini, αλλά και οι πιο γρήγοροι. Η ταχύτητα είχε σημασία και ο Nozair εξηγεί γιατί:
«Οι κόκκοι πάγου δεν περιέχουν μόνο παγωμένο νερό, αλλά και άλλα μόρια, συμπεριλαμβανομένων οργανικών ουσιών. Σε χαμηλότερες ταχύτητες πρόσκρουσης, ο πάγος θρυμματίζεται και το σήμα από συστάδες μορίων νερού μπορεί να κρύψει το σήμα από ορισμένα οργανικά μόρια. Αλλά όταν οι κόκκοι πάγου χτυπούν γρήγορα την CDA, τα μόρια νερού δεν συσσωρεύονται και έχουμε την ευκαιρία να δούμε αυτά τα προηγουμένως κρυμμένα σήματα».
Η αποστολή χρειάστηκε χρόνια για να καταφέρει να αποκρυπτογραφήσει τα δεδομένα του Cassini. Η ομάδα πίσω τη μελέτη αναφέρει πως τα φρέσκα σωματίδια πάγου, εμφάνιζαν οργανικές ενώσεις, αντίστοιχες με αυτές που είδαμε στον δακτύλιο Ε, κάτι που σημαίνει πως και εκείνες προέρχονταν από τον ωκεανό του Εγκέλαδου. Βρήκαν επίσης εντελώς νέα μόρια που δεν είχαν παρατηρηθεί ποτέ πριν σε κόκκους πάγου από τον Εγκέλαδο. Σε αυτά βρήκαμε αλειφατικούς, (ετερο)κυκλικούς εστέρες/αλκένια, αιθέρες/αιθύλιο και ενώσεις που περιέχουν άζωτο και οξυγόνο.
Αυτά τα μόρια εμπλέκονται στις αλυσίδες των χημικών αντιδράσεων που οδηγούν σε πιο σύνθετα μόρια, που είναι απαραίτητα για τη ζωή στη Γη.
Ο συν-συγγραφέας Frank Postberg προσθέτει: «Αυτά τα μόρια που βρήκαμε στο πρόσφατα εκτοξευμένο υλικό αποδεικνύουν ότι τα σύνθετα οργανικά μόρια που ανίχνευσε το Cassini στον δακτύλιο Ε του Κρόνου δεν είναι απλώς προϊόν μακράς έκθεσης στο διάστημα, αλλά είναι άμεσα διαθέσιμα στον ωκεανό του Εγκέλαδου».
Ο Nicolas Altobelli, επιστήμονας του έργου Cassini της ESA, προσθέτει: «Είναι φανταστικό να βλέπουμε νέες ανακαλύψεις να προκύπτουν από τα δεδομένα του Cassini σχεδόν δύο δεκαετίες μετά τη συλλογή τους. Αυτό δείχνει πραγματικά τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο των διαστημικών μας αποστολών. Ανυπομονώ να συγκρίνω τα δεδομένα από το Cassini με δεδομένα από άλλες αποστολές της ESA για να επισκεφτούμε τα παγωμένα φεγγάρια του Κρόνου και του Δία».
Δοκίμασαν μπριζόλα από Μαμούθ και μας περιγράφουν την γεύση της
Η θρυλική αποστολή Cassini, ακόμα και σήμερα μας παρέχει πληθώρα πληροφοριών για να ανακαλύψουμε νέα πράγματα και να σχεδιάσουμε τις μελλοντικές μας αποστολές στον Εγκέλαδο. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος έχει ξεκινήσει ήδη τις μελέτες για μια αποστολή στον Εγκέλαδο και στοχεύει να πετάξει μέσα από πίδακες νερού και πάγου, πριν προσγειωθεί στον Νότιο Πόλο του Εγκέλαδου για να συλλέξει δείγματα.
Ο ομάδες που σχεδιάζουν την αποστολή, είναι στη διαδικασία επιλογής των οργάνων που θα μεταφέρει το σκάφος, ώστε να πραγματοποιήσει τις επιστημονικές δοκιμές του. Τα δεδομένα από το CDA είναι από τα βασικότερα για την λήψη των αποφάσεων για την αποστολή.
Ο Εγκέλαδος είναι ένα από τα ουράνια σώματα που διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός κατοικήσιμου περιβάλλοντος. Το φεγγάρι θα μπορούσε να φιλοξενήσει ζωή, καθώς έχει παρουσία νερού σε υγρή μορφή, ενώ έχει μια πηγή ενέργειας και ένα σύνολο συγκεκριμένων χημικών στοιχείων και σύνθετων οργανικών μορίων. Η μελλοντική αποστολή θα αναζητήσει για σημάδια ζωής. Αν καταφέρει να τα βρει, η Ευρώπη θα κερδίσει μια θέση στο πάνθεο του Διαστήματος.
«Ακόμα και το να μην βρεθεί ζωή στον Εγκέλαδο θα ήταν μια τεράστια ανακάλυψη, επειδή εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το γιατί δεν υπάρχει ζωή σε ένα τέτοιο περιβάλλον όταν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες», λέει ο Nozair.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Nature Astronomy.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
