Είναι η έβδομη φορά μέσα σε τέσσερα χρόνια, που όρκες επιτίθονται και βυθίζουν σκάφος, στα νερά του Μαρόκο, στο στενό του Γιβραλτάρ. Η θαλαμηγός 15 μέτρων, Alborán Cognac, με δύο επιβαίνοντες, βούλιαξε μετά από επίθεση από όρκες, το πρωί της Κυριακής που μας πέρασε. Την ανακοίνωση έκανε η ναυτική υπηρεσία ναυτικής διάσωσής.
Οι επιβάτες ανέφεραν πως ξαφνικά ένιωσαν χτυπήματα στο κύτος και στο πηδάλιο, πριν αρχίσει το σκάφος να μπάζει νερά. Μέχρι στιγμή παραμένει άγνωστος ο αριθμός των δολοφόνων φαλαινών που συμμετείχαν στην επίθεση.
Οι επιβάτες ειδοποίησαν τις υπηρεσίες διάσωσής, ενώ ένα κοντινό πετρελαιοφόρο που περνούσε από το σημείο, τους περισυνέλλεξε και τους μετέφερε στο Γιβραλτάρ. Το ίδιο το σκάφος δεν μπορούσε να σωθεί και παρασύρθηκε από τα ρεύματα, ενώ στην συνέχεια βυθίστηκε.
Αυτό είναι το πιο πρόσφατο περιστατικό, από κάτι που έχει γίνει τάση στις όρκες. Η πρώτη επίθεση σε σκάφος, αναφέρθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 2020. Αυτή η τάση όμως έχει μπερδέψει τους επιστήμονες, αν και τείνουν να πιστεύουν πως αυτή η συμπεριφορά είναι μια “κοινωνική μόδα” στα πλαίσια του παιχνιδιού και της περιέργειας των φαλαινών.
Τα τελευταία δεδομένα από την Atlantic Orca Working Group (GTOA), έναν οργανισμό που συμβάλλει στην διατήρηση και διαχείριση των ζώων, δείχνουν πως έχουν σημειωθεί τουλάχιστον 673 αλληλεπιδράσεις με σκάφη από το 2020.
Στον παρακάτω χάρτι μπορείτε να δείτε τα σημεία με τους μεγαλύτερους αριθμούς συναντήσεων, από τον Απρίλιο μέχρι τον Μάιο του 2023, στα ανοιχτά της νότιας ακτής της Ισπανίας, στο Στενό του Γιβραλτάρ. Η δραστηριότητα στις γύρω περιοχές είναι υπαρκτή αλλά με μικρότερη δραστηριότητα.
Το 2022 δημοσιεύθηκε μια μελέτη στο περιοδικό Marine Mammal Science, στην οποία διαπιστώθηκε πως οι όρκες σε αυτές τις περιοχές προτιμούσαν να αλληλοεπιδρούν με ιστιοπλοϊκά – τόσο μονόσκαφα (72 τοις εκατό) όσο και καταμαράν (14 τοις εκατό) – με μέσο μήκος 12 μέτρα.
Η μελέτη παρατηρεί ένα σαφές μοτίβο από όρκες που χτυπούσαν το πηδάλιο των σκαφών, ενώ μερικές φορές έξυναν την γάστρα με τα δόντια τους. Τέτοιες επιθέσεις είναι επικίνδυνες, καθώς συνήθως σπάνε το πηδάλιο, αφήνοντας το σκάφος ανίκανο να πλοηγηθεί.
«Τα ζώα χτύπησαν, έσπρωξαν και γύρισαν τις βάρκες», είπαν οι συντάκτες της έκθεσης.
Με την τελευταία επίθεση, συμπληρώνονται επτά επιθέσεις που έβλαψαν το σκάφος τόσο πολύ ώστε να βυθιστεί, αν και οι άνθρωποι ποθ επέβαιναν έχουν σωθεί με ασφάλεια σε όλες τις περιπτώσεις.
Τον Ιούνιο του 2023 μια σύγκρουση με τα γιγάντια θηλαστικά στην ίδια περιοχή, ανάγκασε το πλήρωμα ενός αγωνιστικού σκάφους, που αγωνιζόταν στο The Ocean Race, να ρίξει τα πανιά του και να ρίξει κροτίδα, προσπαθώντας να τρομάζει τις όρκες που πλησίαζαν.
Αν και κανείς δεν τραυματίστηκε, ο κυβερνήτης της Team JAJO, Jelmer van Beek, είπε πως ήταν μια τρομακτική στιγμή.
«Τρεις όρκες ήρθαν κατευθείαν πάνω μας και άρχισαν να χτυπούν τα πηδάλια», είπε.
«Εντυπωσιακό να βλέπεις τις όρκες, όμορφα ζώα, αλλά και μια επικίνδυνη στιγμή για εμάς ως ομάδα… Ευτυχώς, μετά από μερικές επιθέσεις, έφυγαν».
Μετά την ανάλυση 179 βίντεο και φωτογραφιών από αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η διάρκεια ήταν κατά μέσο όρο 40 λεπτά. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχει λόγος να ταξινομηθούν ώς σκόπιμη εχθρική συμπεριφορά.
«Η συμπεριφορά των όρκας όταν αλληλοεπιδρούν με βάρκες δεν αναγνωρίζεται ως επιθετική», είπαν.
«Ένα από τα κύρια κίνητρά τους έχει εντοπιστεί ως ο ανταγωνισμός με τα σκάφη για ταχύτητα».
Ωστόσο, οι ερευνητές της μελέτης δεν είναι σίγουροι για τους λόγους που πυροδοτείται αυτή η συμπεριφορά. Ίσως είναι απλά μια προληπτική συμπεριφορά από μέρους των φαλαινών.
Από τις 49 όρκες που ζουν στο Στενό του Γιβραλτάρ, οι ερευνητές του GTOA, ανακάλυψαν πως 15 μόνο όρκες, από τουλάχιστον τρεις διαφορετικές κοινότητες, συμμετείχαν στις επιθέσεις σε σκάφη, μεταξύ του 2022 και του 2023.
Οι επιθέσεις με την μεγαλύτερη ένταση ήταν κυρίως από ανήλικες όρκες, αν και δεν είναι σαφές αν έχουν ενταχθεί ακόμα σε κάποια από τις κοινότητες.
Αν και τις ονομάζουμε δολοφόνους φάλαινες, αυτά τα θηλαστικά ανήκουν στην οικογένεια των δελφινιών και μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα οκτώ μέτρα, ενώ ζυγίζουν πάνω από έξι τόνους.
Είναι όμως οι όρκες τόσο θανατηφόρες; Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καταγραφή για ανθρώπινο θάνατο στην φύση. Σε αιχμαλωσία, όρκες έχουν σκοτώσει τέσσερα άτομα από το 1990, όμως οι λόγοι παραμένουν άγνωστοι. Δεν έχουμε δεδομένα για το αν ήταν τυχαίοι θάνατοι πάνω στο παιχνίδι ή σκόπιμες απόπειρες πρόκλησης βλάβης.
Παίρνει την άδεια τον Ιούνιο, η πρώτη ψηφιακή τράπεζα της Πειραιώς – Τι προσφέρει
Οι φόβοι είναι πως οι άνθρωποι ίσως αντιδράσουν με φόβο και να αρχίσουν να κυνηγούν τις όρκες.
«Πρέπει πραγματικά να εκπαιδεύσουμε τους βαρκάδες για τα καλύτερα πράγματα που μπορούν να κάνουν για να γίνουν λιγότερο ελκυστικοί για τις φάλαινες και το καλύτερο σενάριο θα ήταν οι φάλαινες να χάσουν το ενδιαφέρον τους για αυτό και να προχωρήσουν σε κάτι λιγότερο καταστροφικό», δήλωσε η Monika Wieland Shields, διευθύντρια του Ινστιτούτου Συμπεριφοράς Όρκας.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
