Πολλές φορές όταν ακούμε τη λέξη διαβήτης, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι η ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.
Ωστόσο, υπάρχει ένας άλλος τύπος διαβήτη — ο diabetes insipidus — ο οποίος δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την ινσουλίνη ή τη γλυκόζη.
Αντίθετα, αφορά μια δυσλειτουργία στο ορμονικό σύστημα που ελέγχει την ισορροπία του νερού στο σώμα, με βασικό σύμπτωμα την αδιάκοπη δίψα και παραγωγή πολύ μεγάλου όγκου ούρων.
Τι είναι και πώς διαφέρει
Ο diabetes insipidus προκαλείται από προβλήματα στη δράση ή την παραγωγή της ορμόνης αγγειοπιεσίνης (AVP ή ADH), η οποία κανονικά βοηθά τα νεφρά να επαναρροφούν νερό όταν το σώμα το χρειάζεται.
Όταν η AVP δεν λειτουργεί σωστά — είτε επειδή δεν παράγεται (κεντρικός διαβήτης ινσπιδός) είτε επειδή τα νεφρά δεν ανταποκρίνονται σ’ αυτήν (νεφρογενής διαβήτης ινσπιδός) — τα νεφρά «χάνουν» την ικανότητα να συγκρατούν νερό.
Το αποτέλεσμα: ανεξαρτήτως πόσο νερό πίνεις, παραμένεις συνεχώς αφυδατωμένος, με έντονη δίψα και μεγάλους όγκους πολύ αραιών ούρων.
Αιτίες και μορφές
- Κεντρικός diabetes insipidus: υπάρχει πρόβλημα στην παραγωγή ή απελευθέρωση της AVP. Συχνές αιτίες είναι όγκοι στον εγκέφαλο, τραύματα, χειρουργικές επεμβάσεις, λοιμώξεις ή γενετικοί παράγοντες.
- Νεφρογενής diabetes insipidus: τα νεφρά δεν ανταποκρίνονται στην AVP. Μπορεί να έχει γενετική αιτία ή να προέλθει από βλάβες, διαταραχές ηλεκτρολυτών ή χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων (π.χ. λίθιο).
- Υπάρχουν επίσης πιο σπάνιες μορφές: ο διψογενής διαβήτης ινσπιδός, όπου το κέντρο της δίψας στον εγκέφαλο λειτουργεί λανθασμένα και οδηγεί σε υπερβολική κατανάλωση νερού, με συνέπεια να καταστέλλεται η έκκριση AVP — μια αλυσιδωτή κατάσταση με σοβαρές διαταραχές στα επίπεδα νατρίου και υγρών.
Συμπτώματα, κίνδυνοι και θεραπεία
Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν ακραία δίψα, μεγάλη ποσότητα αραιών ούρων και συχνές διακοπές της νύχτας για ούρηση. Ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση νερού μερικές φορές προκαλεί και επικίνδυνη υπονατριαιμία (υπερδιάλυση του αίματος), που μπορεί να οδηγήσει σε πονοκεφάλους, σύγχυση ή ακόμα και σπασμούς.
Η θεραπεία εξαρτάται από τη μορφή του διαβήτη ινσπιδούς:
- Στην περίπτωση κεντρικού τύπου, οι ασθενείς λαμβάνουν δεσμοπρεσσίνη, ένα συνθετικό ανάλογο της AVP, σε μορφή χαπιού, σπρέι ή ένεσης.
- Στον νεφρογενή τύπο, χρησιμοποιούνται φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία των νεφρών ή ρυθμίζουν την ισορροπία ηλεκτρολυτών (π.χ. μείωση κατανάλωσης νατρίου) και εφαρμόζεται αυστηρή παρακολούθηση ενυδάτωσης.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
