Ένας βαθύς και ρυθμικός παλμός έχει εντοπιστεί, σαν χτύπος καρδιάς, κάτω από την Αφρική. Στην τριπλή συμβολή Αφάρ κάτω από την Αιθιοπία, όπου συναντώνται τρεις τεκτονικές πλάκες, λιωμένο μάγμα χτυπά τον φλοιό του πλανήτη από κάτω, όπως αναφέρουν οι επιστήμονες.
Σε αυτό το σημείο, η ήπειρος της Αφρικής διαλύεται, σχηματίζοντας μια νέα ωκεάνια λεκάνη. Λαμβάνοντας δείγματα από τις χημικές υπογραφές των ηφαιστείων γύρω από αυτήν την περιοχή, μια ομάδα με επικεφαλής τη γεωλόγο Έμμα Γουότς του Πανεπιστημίου του Swansea στο Ηνωμένο Βασίλειο θέλει να μάθει περισσότερα για αυτή την άγρια διαδικασία, που χωρίζει ηπείρους και διαμορφώνει τον πλανήτη.
«Διαπιστώσαμε ότι ο μανδύας κάτω από το Αφάρ δεν είναι ομοιόμορφος ή σταθερός – πάλλεται και αυτοί οι παλμοί φέρουν ξεχωριστές χημικές υπογραφές», λέει ο Watts, ο οποίος ήταν στο Πανεπιστήμιο του Southampton στο Ηνωμένο Βασίλειο όταν διεξήχθη η μελέτη.
«Αυτοί οι ανοδικοί παλμοί μερικώς λιωμένου μανδύα διοχετεύονται από τις ρωγμώδεις πλάκες από πάνω. Αυτό είναι σημαντικό για το πώς σκεφτόμαστε την αλληλεπίδραση μεταξύ του εσωτερικού της Γης και της επιφάνειάς της», συνέχισε.
Η Γη σε όλα τα στάδια της ύπαρξής της δε σταμάτησε ποτέ να ανανεώνεται. Οι τεκτονικές πλάκες στις οποίες χωρίζεται ο πλανητικός φλοιός, συνεχίζουν να κινούνται και να συγκρούονται με άλλες, ενώ έχει παρατηρηθεί να γλιστρούν η μία κάτω από την άλλη. Σε αυτά τα σημεία έχουμε έντονη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα, που αναδιαμορφώνει την επιφάνεια από τα έγκατα της Γης.
Η συμβολή Αφάρ είναι το σημείο στο οποίο συναντώνται οι αραβικές, νουβικές και σομαλικές πλάκες, οι οποίες η καθεμία κινείται προς τις δικές της κατευθύνσεις, αφήνοντας ένα διευρυμένο κενό κάτω από το τρίγωνο Αφάρ. Σε αυτό το σημείο ο φλοιός είναι τόσο λεπτός, που η επιφάνεια σε αυτό το σημείο θα πέσει κάτω από το επίπεδο της θάλασσάς, δημιουργώντας μια ωκεάνια λεκάνη, στα ανοιχτά της Ερυθράς Θάλασσας.
Οι επιστήμονες πιστεύουν πως η ανοδική ροή του μανδύα, παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία διάσπασης των ηπείρων, όμως η ακριβής κατανόησή μας για το φαινόμενο είναι περιορισμένη μέχρι στιγμής. Δεν μπορούμε απλώς να σκάψουμε για να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά, οπότε η Watts και οι συνάδελφοί της επέλεξαν το επόμενο καλύτερο πράγμα: να εξετάσουν υλικό που έχει εκχυθεί στην επιφάνεια της Γης από τον μανδύα μέσω ηφαιστείου.
Οι επιστήμονες συνέλεξαν 130 δείγματα ηφαιστειακών πετρωμάτων από την περιοχή του Αφάρ και το κύριο Ρήγμα της Αιθιοπίας, ώστε να πραγματοποιήσουν χημικές αναλύσεις. Σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα δεδομένα, μπόρεσαν να τρέξουν μοντελοποίηση, για να κατανοήσουν τι συμβαίνει κάτω από το τρίγωνο Αφάρ.
Τα αποτελέσματα έδειξαν διακριτές χημικές ζώνες ή λωρίδες που επαναλαμβάνονται σε όλο το σύστημα ρήγματος, οι οποίες παράγονται από ένα ενιαίο, ασύμμετρο νέφος υλικού που διαμορφώνεται από το περιβάλλον του και πιέζεται προς τα πάνω από τον μανδύα.
Αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων: Πρόστιμο 6.000 ευρώ σε δύο ιδιώτες για κάμερες – Προσοχή
«Η χημική διαγράμμιση υποδηλώνει ότι το νέφος πάλλεται, σαν καρδιακός παλμός», λέει ο γεωλόγος Τομ Γκέρνον του Πανεπιστημίου του Southampton στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Αυτοί οι παλμοί φαίνεται να συμπεριφέρονται διαφορετικά ανάλογα με το πάχος της πλάκας και την ταχύτητα με την οποία διαλύεται. Σε ρήγματα που εξαπλώνονται ταχύτερα, όπως η Ερυθρά Θάλασσα, οι παλμοί ταξιδεύουν πιο αποτελεσματικά και τακτικά, όπως ένας παλμός μέσα από μια στενή αρτηρία», είπε.
«Διαπιστώσαμε ότι η εξέλιξη των βαθιών ανοδικών πηγών του μανδύα είναι στενά συνδεδεμένη με την κίνηση των πλακών από πάνω. Αυτό έχει βαθιές επιπτώσεις στον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύουμε την επιφανειακή ηφαιστειακή δραστηριότητα, τη σεισμική δραστηριότητα και τη διαδικασία της διάσπασης των ηπείρων», λέει ο γεωφυσικός Derek Keir του Πανεπιστημίου του Southampton και του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας στην Ιταλία.
«Η εργασία δείχνει ότι οι βαθιές ανοδικές εκβολές του μανδύα μπορούν να ρέουν κάτω από τη βάση των τεκτονικών πλακών και να βοηθούν στην εστίαση της ηφαιστειακής δραστηριότητας εκεί που η τεκτονική πλάκα είναι η λεπτότερη. Η επακόλουθη έρευνα περιλαμβάνει την κατανόηση του πώς και με ποιο ρυθμό συμβαίνει η ροή του μανδύα κάτω από τις πλάκες».
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Nature Geoscience.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
