Βαθιά στο εσωτερικό της Γης, υπάρχει μια συμπαγής μεταλλική σφαίρα που περιστρέφεται ανεξάρτητα από τον πλανήτη μας. Ο εσωτερικός αυτός πυρήνας προβληματίζει τους ερευνητές από την ανακάλυψή του από τη Δανή σεισμολόγο Inge Lehmann το 1936, και ο τρόπος με τον οποίο κινείται, δηλαδή η ταχύτητα και η κατεύθυνση της περιστροφής του, βρίσκεται στο επίκεντρο μιας συζήτησης που κρατάει πολλές δεκαετίες.
Ένας όλο και αυξανόμενος αριθμός στοιχείων, δείχνει ότι η περιστροφή του πυρήνα έχει αλλάξει δραματικά τα τελευταία χρόνια, με τους επιστήμονες να παραμένουν διχασμένοι σχετικά με το τι αυτό μπορεί να σημαίνει. Μέρος του προβλήματος, είναι και το γεγονός ότι το εσωτερικό τμήμα της Γης είναι δύσκολο να παρατηρηθεί.
Οι σεισμολόγοι έχουν συλλέξει πληροφορίες σχετικά με την κίνηση του εσωτερικού πυρήνα εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται τα τα σεισμικά κύματα. Οι διακυμάνσεις μεταξύ κυμάτων παρόμοιας ισχύος που πέρασαν από τον πυρήνα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές επέτρεψαν στους επιστήμονες να μετρήσουν τις αλλαγές στη θέση του εσωτερικού πυρήνα και να υπολογίσουν την περιστροφή του.
Οι απόψεις αυτή τη στιγμή διίστανται. Ένα μοντέλο που προτάθηκε το 2023, περιέγραφε έναν εσωτερικό πυρήνα που περιστρεφόταν στο παρελθόν πιο γρήγορα από την ίδια τη Γη, αλλά πλέον περιστρέφεται πιο αργά. Για κάποια χρονική περίοδο μάλιστα, οι ερευνητές υποστήριζαν ότι η περιστροφή του πυρήνα ταίριαζε με την περιστροφή της Γη. Στη συνέχεια επιβραδύνθηκε, μέχρι που ο πυρήνας κινούνταν προς την αντίθετη κατεύθυνση σε σχέση με τα ρευστά στρώματα γύρω του.
Ορισμένοι ειδικοί είχαν προτείνει ότι θα έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί με τα συμπεράσματα και ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα. Μια ομάδα ερευνητών όμως φαίνεται ότι έχει τις αποδείξεις που ενισχύουν την προαναφερθείσα υπόθεση. Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 12 Ιουνίου στο περιοδικό Nature.com, οχι μόνο επιβεβαιώνεται η επιβράδυνση της περιστροφής του πυρήνα, αλλά και το γεγονός ότι αποτελεί μέρος ενός μοτίβου που κρατάει δεκαετίες και περιλαμβάνει την επιβράδυνση και την επιτάχυνσή του.
Τα νέα ευρήματα επιβεβαιώνουν επίσης ότι οι αλλαγές στην ταχύτητα περιστροφής ακολουθούν έναν κύκλο 70 ετών, ανέφερε ο John Vidale του Πανεπιστημίου της California.
Δεν εμφανίζονται ωστόσο όμως όλοι πεπεισμένοι ότι το θέμα έχει διευθετηθεί και το πώς μια επιβράδυνση του εσωτερικού πυρήνα μπορεί να επηρεάσει τον πλανήτη μας παραμένει σαν ερώτημα, αν και ορισμένοι ειδικοί λένε ότι το μαγνητικό πεδίο της Γης θα μπορούσε να παίξει ρόλο.
Οι επιπτώσεις στη διάρκεια της ημέρας
Στα 5.180 χιλιόμετρα ενός της Γης, ο στερεός μεταλλικός εσωτερικός πυρήνας περιβάλλεται από έναν υγρό μεταλλικό εξωτερικό πυρήνα. Ο εσωτερικός πυρήνας αποτελείται κυρίως από σίδηρο και νικέλιο και εκτιμάται ότι είναι τόσο καυτός όσο η επιφάνεια του ήλιου.
Το μαγνητικό πεδίο της Γης τραβάει αυτή τη συμπαγή μπάλα από καυτό μέταλλο, κάνοντάς την να περιστρέφεται. Παράλληλα η βαρύτητα και η ροή του ρευστού εξωτερικού πυρήνα και του μανδύα δημιουργούν δυνάμεις. Η ώθηση και η έλξη αυτών των δυνάμεων προκαλούν μεταβολές στην ταχύτητα περιστροφής του πυρήνα αναφέρει ο Vidale.
Στη νέα αυτή μελέτη, ο Vidale και οι συνεργάτες του παρατήρησαν σεισμικά κύματα που παράγονται από σεισμούς στην ίδια τοποθεσία σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
Βρήκαν 121 παραδείγματα τέτοιων σεισμών που συνέβησαν μεταξύ 1991 και 2023 σε ένα αρχιπέλαγος ηφαιστειακών νησιών στον Ατλαντικό Ωκεανό, ανατολικά της Νότιας Αμερικής. Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης κύματα που διαπέρασαν τον πυρήνα από σοβιετικές πυρηνικές δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 1971 και 1974.
Όταν ο πυρήνας στρέφεται ανέφερε ο Vidale, αυτό επηρεάζει τον χρόνο άφιξης του κύματος. Η σύγκριση του χρόνου των σεισμικών σημάτων καθώς άγγιζαν τον πυρήνα αποκάλυψε αλλαγές στην περιστροφή του πυρήνα με την πάροδο του χρόνου, επιβεβαιώνοντας τον 70ετή κύκλο περιστροφής. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών, ο πυρήνας είναι σχεδόν έτοιμος να αρχίσει να επιταχύνεται ξανά. Οι σεισμογράφοι αποκάλυψαν επίσης ότι, κατά τη διάρκεια του 70ετούς κύκλου του, η περιστροφή του πυρήνα επιβραδύνεται και επιταχύνεται με διαφορετικούς ρυθμούς.
Βέβαια, οι αλλαγές στη περιστροφή του πυρήνα, αν και μπορούν να μετρηθούν, δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές από τους ανθρώπους στην επιφάνεια, αναφέρει ο Vidale. Όταν ο πυρήνας περιστρέφεται πιο αργά, ο μανδύας επιταχύνεται. Η αλλαγή κάνει τη Γη να στρέφεται πιο γρήγορα και την διάρκεια της ημέρας να μικραίνει. Αλλά μιλάμε για λίγα εκατοστά του δευτερολέπτου.
Η αναλυτική έρευνα είναι διαθέσιμη στο Nature.com για όποιον θέλει να τη μελετήσει
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
