Ήταν πραγματικά ένα μικρό βήμα για τον Neil Armstrong και ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα. Πέρασαν 55 χρόνια από εκείνη τη μεγάλη στιγμή, όταν η NASA έστειλε αστροναύτες στο διάστημα με στόχο “να κατακτήσει” για πρώτη φορά εξωγήινα εδάφη. Όμως, αυτό, ίσως δεν ήταν το σημαντικότερο επίτευγμα της ανθρωπότητας, όσον αφορά τα ταξίδια στο διάστημα.
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, εκατοντάδες αστροναύτες έχουν τολμήσει γενναία να βγουν έξω από τα διαστημόπλοια τους για να εργαστούν στο επικίνδυνο κενό του διαστήματος. Το 1984, η NASA πειραματίστηκε με μια πρωτοποριακή προσέγγιση για τους διαστημικούς περιπάτους, δίνοντας στους αστροναύτες την ελευθερία να περιφέρονται στο διαστημικό λεωφορείο, χωρίς καν να είναι προσδεδεμένοι. Αυτή ίσως ήταν η μεγαλύτερη στιγμή στην εξερεύνηση του διαστήματος.
Οι δοκιμές ήταν επιτυχείς! Δύο αστροναύτες κατάφεραν τον πρώτο περίπατο στο κενό του διαστήματος. Ωστόσο, η ιδέα αυτή δεν “απογειώθηκε” ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν πολλές φωτογραφίες να μας θυμίζουν αυτό το πείραμα και τη σημασία που είχε για την εξερεύνηση του διαστήματος και την ανθρωπότητα της ίδια. Ας ρίξουμε μία ματιά στα πιο σημαντικά στιγμιότυπα, ενός πειράματος που πραγματοποιήθηκε πριν 40 χρόνια.
3 Φεβρουαρίου 1984: Το Space Shuttle Challenger ξεκινά την τέταρτη αποστολή του. Αυτή ήταν η δέκατη εκτόξευση διαστημικού λεωφορείου από τη NASA.
Το πλήρωμα του STS-41B αποτελούνταν από τον κυβερνήτη Vance Brand, τον πιλότο Robert Gibson (μπροστά) και τους ειδικούς της αποστολής Robert Stewart, Ronald McNair και Bruce McCandless II (πίσω σειρά). Τόσο ο Stewart όσο και ο McCandless φαίνονται να φορούν τις Μονάδες Εξωσωματικής Κινητικότητας (EMU) της NASA, ή κοινώς γνωστές ως διαστημικές στολές.
7 Φεβρουαρίου 1984: Η επανδρωμένη μονάδα ελιγμών (MMU) κάνει το ντεμπούτο της. Οι προηγούμενοι διαστημικοί περιπατητές βασίζονταν σε πρόσδεση για να παραμείνουν συνδεδεμένοι με το διαστημικό λεωφορείο. Ωστόσο, η MMU προσέφερε στα πληρώματα τη δυνατότητα να ξεπεράσουν την αποθήκη φορτίου και να εκτελέσουν εργασίες μακριά από το διαστημόπλοιο. Ο Robert Gibson τράβηξε αυτή την εμβληματική εικόνα του McCandless από την καμπίνα του πληρώματος του Challenger, η οποία δικαίως παραμένει μια από τις πιο εντυπωσιακές εικόνες της NASA. Η εμβληματική εικόνα του αστροναύτη της NASA που “πετάει ελεύθερα” στο διάστημα είναι πλέον μια από τις πιο αναγνωρίσιμες και διάσημες φωτογραφίες στην ιστορία της διαστημικής εξερεύνησης, και όχι μόνο.
Η έναρξη του άρθρου έγινε συνδυάζοντας και παραφράζοντας δύο μεγάλες φράσεις, ποια είναι η δεύτερη; “Μπορεί να ήταν ένα μικρό βήμα για τον Neil”, είπε ο McCandless αναφερόμενος στα διάσημα λόγια του Armstrong, “αλλά για μένα είναι ένα πολύ μεγάλο άλμα”. Οι New York Times ανέφεραν: “απαλλαγμένοι από κάθε σωσίβιο και ωθούμενοι στο σκοτεινό κενό από μικροσκοπικούς πίδακες, έγιναν, στην πραγματικότητα, οι πρώτοι ανθρώπινοι δορυφόροι”.
Οι MMU τροφοδοτούνταν από δύο δωδεκάδες προωθητήρες αέριου αζώτου που ήταν αποθηκευμένοι σε δεξαμενές στο σακίδιο του αστροναύτη, επιτρέποντας την ελεύθερη κίνηση στο διάστημα. Ο έλεγχος επιτυγχανόταν μέσω χειροκίνητων χειριστηρίων, επιτρέποντας στους διαστημικούς περιπατητές να ρυθμίζουν την ώθηση και την κατεύθυνση για ακριβή πλοήγηση κατά τη διάρκεια εξωγήινων δραστηριοτήτων. Η επίδειξη της τεχνολογίας λειτούργησε, αλλά “πολλοί στην υπηρεσία φοβόντουσαν τη χρήση ενός αυτοκινούμενου και αδέσμευτου σακιδίου πλάτης στο διάστημα”, όπως έγραψε η ιστορικός της NASA Jennifer Ross-Nazzal.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου μη προσδεδεμένου διαστημικού περιπάτου, ο McCandless απομακρύνθηκε σε μέγιστη απόσταση 98 μέτρων (322 πόδια) από το διαστημικό λεωφορείο. Δύσκολο να το πιστέψει κανείς από αυτή την εικόνα, αλλά ο αστροναύτης, όπως και το διαστημικό λεωφορείο, ταξίδευε γύρω από τη Γη με ταχύτητες που έφταναν τα 17.500 μίλια την ώρα (28.100 χιλιόμετρα την ώρα). Ο McCandless θα είχε ψηθεί αν είχε πέσει πάνω σε μικρομετεωρίτη ή διαστημικό σκουπίδι, αλλά αυτός είναι ο κίνδυνος κάθε διαστημικού περιπάτου.
Ανταποδίδοντας τη χάρη, ο McCandless κατέγραψε αυτή την εκπληκτική άποψη του Challenger, που δείχνει το διαστημικό λεωφορείο από τη δική του οπτική γωνία. Δυστυχώς, το Challenger καταστράφηκε κατά τη διάρκεια μιας εκτόξευσης τον Ιανουάριο του 1986, σκοτώνοντας και τα επτά μέλη του πληρώματος που επέβαιναν σε αυτό.
Οι McCandless και Stewart πραγματοποίησαν δύο ταυτόχρονους διαστημικούς περιπάτους κατά τη διάρκεια της αποστολής, τον έναν στις 7 Φεβρουαρίου και τον δεύτερο στις 9 Φεβρουαρίου, συνολικής διάρκειας 12 ωρών και 12 λεπτών. Το δίδυμο χρησιμοποίησε αυτές τις εξωγήινες δραστηριότητες για να εξασκηθεί στις διαδικασίες που προορίζονται για τη σύλληψη και την επισκευή ενός δορυφόρου που παρουσιάζει βλάβη για μια επερχόμενη αποστολή. Η παραπάνω εικόνα δείχνει τον McCandless κατά τη διάρκεια της πρώτης EVA. Κατά τη διάρκεια της αποστολής δοκιμάστηκαν δύο μονάδες, οι οποίες σημειώνονται με τους αύξοντες αριθμούς 2 και 3.
Στην παραπάνω φωτογραφία, ο McCandless φαίνεται να περπατάει κατά μήκος της αποθήκης φορτίου του Challenger. Όμως, στην πραγματικότητα έκανε ελιγμούς πάνω από την αποθήκη φορτίου χρησιμοποιώντας το σύστημα Manipulator Foot Restraint (MFR) και το σύστημα Remote Manipulator System (RMS), που είναι μαζί γνωστά ως “cherry picker”. Το RMS είναι ευρύτερα γνωστό ως Canadarm, το οποίο έκανε το ντεμπούτο του το 1981. Αυτός ο συνδυασμός επέτρεψε ακριβείς και ελεγχόμενες κινήσεις στο διάστημα, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για εργασίες όπως η επισκευή δορυφόρων ή η κατασκευή και συντήρηση διαστημικών σταθμών.
Ανάμεσα στις πολλές εντυπωσιακές φωτογραφίες που τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια της αποστολής STS-41B είναι και αυτή του McCandless να στέκεται πάνω στον συλλέκτη. Παρόμοιες διαδικασίες εκτελούνται τώρα συνήθως με τη χρήση ρομποτικών βραχιόνων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, αποκλείοντας την ανάγκη για MMUs, τα οποία, για να είμαστε δίκαιοι, ήταν λίγο αμφιλεγόμενα από άποψη κινδύνου και χρησιμότητας.
Ο Robert Stewart δοκίμασε επίσης την MMU κατά τη διάρκεια της αποστολής, όπως αναφέραμε πιο πάνω είχε κάνει και αυτός περιπάτους. Η παραπάνω φωτογραφία δείχνει τον αστροναύτη της NASA να γλιστρά αρκετά μέτρα πάνω από την αποθήκη φορτίου του λεωφορείου.
Οι MMUs χρησιμοποιήθηκαν άλλες δύο φορές το 1984, κατά τη διάρκεια της αποστολής STS 41-C τον Απρίλιο και της αποστολής STS 51-A τον Νοέμβριο. Μετά από αυτό, δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ ξανά, με τη NASA να επικαλείται λόγους ασφαλείας. Επιπλέον, η NASA βρήκε άλλους, ασφαλέστερους τρόπους, για να εκτελούν οι αστροναύτες εργασίες εκτός του λεωφορείου.
Τούτου λεχθέντος, η NASA πραγματοποίησε έναν διαστημικό περίπατο χωρίς πρόσδεση τον Σεπτέμβριο του 1994 για να δοκιμάσει ένα σακίδιο πλάτης γνωστό ως Simplified Aid for EVA Rescue (SAFER), το οποίο προορίζεται αυστηρά για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που οι αστροναύτες αποκολληθούν κατά τη διάρκεια EVA.
11 Φεβρουαρίου 1984: Το Challenger επέστρεψε στην πατρίδα του, μετά από μια επιτυχημένη αποστολή που διήρκεσε σχεδόν οκτώ ημέρες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ήταν η πρώτη προσγείωση ενός λεωφορείου στο σημείο εκτόξευσής του, στην προκειμένη περίπτωση στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα.
Σε χωματερή έχει μετατρέψει τη Σελήνη η ανθρωπότητα
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
