Οι υποκλοπές Vodafone, τα αρχεία Snowden και πως διαμόρφωσαν την πολιτική απέναντι στη Huawei

Όταν έλαβαν χώρα οι αποκαλύψεις του Snowden, το μυστήριο της Vodafone αποκαλύφθηκε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο. Τα έγγραφα έδειξαν ότι η NSA δεν είχε ποτέ αφαιρέσει το σύστημα παρακολούθησης που εγκατέστησε κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Αν και το να δοθεί πρόσβαση στην NSA από τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, δεν ήταν κάτι το ασυνήθιστο σε ένα τέτοιο υψηλού προφίλ event, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, το χρησιμοποίησαν για να κατασκοπεύουν κορυφαίους αξιωματούχους. Ούτε ο σταθμάρχης της CIA στην Αθήνα, ούτε η Πρεσβεία αλλά ούτε και η Vodafone δεν είχαν γνώση της επιχείρησης μέχρι να το ανακαλύψει η τελευταία, σύμφωνα με την Καθημερινή και το The Intercept όπως είχαν γράψει το 2015.

Και όμως το σκάνδαλο της Vodafone δεν έκανε κάποια μεγάλη διαφορά στις σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ, σύμφωνα με το Νίκο Μουμούρη, δημοσιογράφο που κάλυψε το θέμα για την εφημερίδα Ελευθεροτυπία. Ήταν σα να ρίχνεις βότσαλο στη θάλασσα. Ίσως να μην ήταν βότσαλο, αλλά βράχος. Αλλά μόλις τα πράγματα ηρέμησαν, ήταν business as usual με τις ΗΠΑ, τονίζει.

Το 2000, η Ελλάδα δεν ήταν η μόνη χώρα που παραμελούσε την ασφάλεια των τηλεπικοινωνιών. Ιστορικά, οι πάροχοι δεν έδιναν ιδιαίτερη σημασία στον τομέα του IT security. Ωστόσο, οι αποκαλύψεις του 2013, του Snowden είχαν φέρει τα πάνω κάτω. ήταν μια πολύ ισχυρή υπενθύμιση και μια κλήση για αφύπνιση όσον αφορά τα συνταγματικά μας δικαιώματα, της ιδιωτικότητας, του απορρήτου των επικοινωνιών και της ελευθερίας. Οι πιο ισχυρές χώρες της Ευρώπης, ήταν μεταξύ των μεγαλύτερων στόχων. Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Ολλανδία.

Η Ελλάδα, αποτελούσε στόχο του αποκαλούμενου Blarney, ενός προγράμματος της NSA που είχε σαν στόχο να αποκτήσει πρόσβαση στα καλώδια οπτικών ινών, σε switches και routers, όπως έγραψε ο Glenn Greenwald, ο οποίος συνεργάστηκε στενά με τον Snowden για να δημοσιεύσει τα έγγραφα της NSA, στο βιβλίο του No Place to Hide.

Ο Πάγκαλος από την μεριά του, δεν εξεπλάγην για τις αποκαλύψεις, όπως είχε τονίσει ο ίδιος. Η ΕΥΠ είχε επίσης παρακολουθήσει για αρκετές δεκαετίες την Αμερικανική Πρεσβεία.

Δεδομένης της ιστορίας της με τη Stasi, τη μυστική αστυνομία και την υπηρεσία συλλογής πληροφοριών της Ανατολικής Γερμανίας, η Γερμανία παρουσιάζει ιδιαίτερη ευαισθησία σε τέτοια θέματα. Οι σχέσεις με τις ΗΠΑ ήρθαν σε ρήξη. Η καγκελάριος Μέρκελ, της οποίας το τηλέφωνο παρακολουθούνταν για πάνω από 10 χρόνια, έδιωξε κακήν κακώς τον επικεφαλής της CIA από τη χώρα. Ωστόσο, αυτές όλες οι διπλωματικές ρήξεις εξαιτίας των αποκαλύψεων για την NSA, γρήγορα έσβησαν, με τον τότε πρόεδρο της Γαλλίας Francois Hollande, να δηλώνει ότι η αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των δυο χωρών έχει επαναφερθεί, λιγότερο από ένα χρόνο μετά την αποκάλυψη ότι η NSA συνέλλεξε δεδομένα για 70 εκατομμύρια τηλεφωνικές κλήσεις στη Γαλλία σε μόλις ένα μήνα.

Η Ευρώπη όμως, είχε ξυπνήσει όσον αφορά τη σημασία της ασφάλειας στο κυβερνοχώρο και ξεκίνησε να πιέζει προς μια αυστηρότερη νομοθεσία τα κράτη μέλη.

Τα πρώτα βήματα

Τον Ιούλιο του 2016, η Ευρώπη ξεκίνησε να κάνει τα πρώτα βήματα, που θα ωθούσαν την Ελλάδα να δράσει για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο: η πρώτη, πανευρωπαϊκή όπως ονομάστηκε νομοθεσία όσον αφορά την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, υιοθετήθηκε. Την ίδια χρονιά, η Κομισιόν, δημοσίευσε το EU Directive on Security of Network and Information Systems (γνωστό και ως NIS Directive), στην ουσία ένα σχέδιο δράσης για τη μετάβαση στα δίκτυα 5G, υπογραμμίζοντας σημαντικά στοιχεία που θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη. Εδώ ακόμη δεν γινόταν αναφορά στην ασφάλεια των 5G δικτύων, όπως δεν θεωρούνταν και η Huawei απειλή και μέχρι τότε δεν είχε συμπεριληφθεί στη δημόσια συζήτηση.

Σαν μέλος της Ευρώπης, η Ελλάδα έπρεπε να ακολουθήσει τις οδηγίες της Κομισιόν, αν και είχε δείξει σημαντική καθυστέρηση προς αυτήν την κατεύθυνση. Τον Ιούλιο του 2018, η Κομισιόν έσφιξε και άλλο τα λουριά στην Ελλάδα, να υιοθετήσει το NIS Directive, να ψηφιστεί στη βουλή και να γίνει νόμος του κράτους. Περιττό να αναφέρουμε ότι τα κόμματα στη συζήτηση στη Βουλή είχαν επικεντρωθεί σε άσχετα θέματα, και βρήκαν για ακόμη μια φορά να βγάλουν τις διαφορές τους στη συζήτηση για ένα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο. Λίγο μετά ψηφίστηκε και πέρασε ως νόμος του κράτους.

Τα μόνα κόμματα που είχαν ψηφίσει κατά ήταν η Χρυσή Αυγή και το ΚΚΕ. Τα επόμενα χρόνια, η αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η πίεση των ΗΠΑ, έφεραν την τηλεπικοινωνιακή ασφάλεια στο επίκεντρο της ατζέντας των κρατών μελών.

Επειδή η Αθήνα ακολουθεί πιστά τους κανόνες της ΕΕ όσον αφορά τις ψηφιακές υποδομές, η πίεση της Ουάσιγκτον απέναντι στη Huawei επηρεάζει άμεσα και την Ελλάδα. Ο Trump ξεκίνησε την παγκόσμια καμπάνια του απέναντι στη Huawei το 2018, ενώ μέχρι τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους είχε φέρει τα πρώτα αποτελέσματα. Η Κομισιόν, μέσω του Andrus Ansip είχε δηλώσει ότι τα κράτη μέλη ανησυχούν για κινεζικές εταιρείες όπως η Huawei που μπορεί να εγκαταστήσουν backdoors . Και δεν είναι καλό σημάδι όταν εταιρείες έχουν να ανοίξουν τα συστήματά τους σε αυτού του είδους τις μυστικές υπηρεσίες. Το 2019, η επίθεση απέναντι Huawei ανέβηκε και άλλο, με τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ να δηλώνει σε επίσκεψή του στη Γερμανία, ότι μια χώρα που χρησιμοποιεί εξοπλισμό Huawei θα αποκοπεί από το διαμοιρασμό πληροφοριών με τις ΗΠΑ.

Σαν να μην έφθανε αυτό, ανέβασε και άλλον την εχθρική ρητορική του τονίζοντας ότι είναι σημαντικό οι Ευρωπαϊκές χώρες να μην δώσουν τον έλεγχο της υποδομής τους σε εταιρείες όπως Huawei και ZTE. Οι Βρυξέλλες συμφωνούσαν ότι η χώρα προέλευσης του εξοπλισμού μπορεί να αποτελεί απειλή ασφαλείας, αλλά δεν έφθασαν στο σημείο να απαγορεύσουν τη Huawei. Αλλά οι ΗΠΑ, ήθελαν περισσότερες διαβεβαιώσεις. Και αύξησαν και άλλο την πίεση. Με τη μορφή της καμπάνιας Clean Network.

Συνέχεια στη 3η σελίδα

Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.