Το άτμισμα την τελευταία 15ετία έχει σημειώσει τεράστια άνοδο, καθώς θεωρείται πως προκαλεί λιγότερες βλάβες από το τσιγάρο, ενώ είναι πιο ευχάριστο, λόγω των διάφορων γεύσεων. Το υπουργείο υγείας της Βρετανίας το 2015 είχε δηλώσει πως είναι μάλιστα 95% πιο ασφαλές από το κάπνισμα.
Τώρα, μια έφηβη στις ΗΠΑ διαγνώστηκε με μια ανεπανόρθωτη πάθηση, τον “πνεύμονα ποπ-κορν” ή στον επίσημο όρο του βρογχιολίτιδα αποφρακτικού τύπου. Πρόκειται για μια σοβαρή βλάβη στους μικροσκοπικούς αγωγούς των πνευμόνων, που προκαλεί χρόνιο βήχα, συριγμό, δύσπνοια και κόπωση.
Η ονομασία “πνεύμονας ποπ-κορν” προέρχεται απο τις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν εργαζόμενοι σε εργοστάσιο pop corn εμφάνισαν το πρόβλημα για πρώτη φορά, όταν εισέπνευσαν μια ουσία που ονομάζεται διακετύλιο. Πρόκειται για το αρωματικό που προσφέρει τη βουτυρένια γεύση στα pop corn. Το αρωματικό είναι απόλυτα ασφαλές για κατανάλωση, όχι όμως για εισπνοή. Στην αέρια μορφή του, γίνετια τοξικό, προκαλώντας βλάβες υπό μορφής ουλών στους βρόγχους, καταλήγοντας σε μόνιμη αναπνευστική ανεπάρκεια.
Ενώ το διακετύλιο είναι η πιο διαβόητη αιτία, ο πνεύμονας ποπ κορν μπορεί επίσης να προκληθεί από την εισπνοή άλλων τοξικών χημικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένων πτητικών καρβονυλίων όπως η φορμαλδεΰδη και η ακεταλδεΰδη – τα οποία έχουν επίσης ανιχνευθεί σε ατμούς ηλεκτρονικών τσιγάρων.
Δυστυχώς δεν υπάρχει καμία θεραπεία για όσους έχουν αποκτήσει πνεύμονα ποπ κορν και περιορίζεται μόνο στη διαχείριση των συμπτωμάτων με βρογχοδιασταλτικά, στεροειδή και σε ακραίες περιπτώσεις μεταμόσχευση πνεύμονα.
Τα τελευταία χρόνια το άτμισμα έχει γνωρίσει τεράστια απήχηση, καθώς έχει πιο ευχάριστη γεύση και συνήθως ο κόσμος βλέπει βελτίωση στον τρόπο που αναπνέει, σε σχέση με το κανονικό τσιγάρο. Δυστυχώς όμως, τα περισσότερα αρώματα δεν περνούν από ελέγχους και παίρνουν έγκριση λόγω της ασφάλειας τους σαν τρόφιμα και όχι σαν κάτι που εισπνέουμε. Είναι σαν τους εργαζόμενους στα εργοστάσια ποπ κορν, που το διακετύλιο ήταν ασφαλές για κατάποση, όχι όμως για εισπνοή.
Όμως η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη με το άτμισμα. Υπολογίζεται πως περισσότερες από 180 διαφορετική αρωματικές ουσίες χρησιμοποιούνται στα υγρά αναπλήρωσης. Όταν ζεσταίνονται αυτές οι ουσίες, αποδομούνται και δημιουργούν νέες ενώσεις, με τις περισσότερες από αυτές να μην έχουν ελεγχθεί για την ασφάλεια κατά την εισπνοή.
Εδώ και καιρό, το διακετύλιο έχει αποσυρθεί από πολλά προϊόντα ατμίσματος, όμως σε κάποια υγρά εξακολουθεί να υπάρχει. Σε πολλά υγρά έχει αντικατασταθεί από την ακετοΐνη ή την 2,3 πεντανεδιόνη, που μπορεί να είναι το ίδιο επιβλαβή.
Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να δούμε ενδεχομένως και την αθροιστική έκθεση σε πολλαπλές τοξικές ουσίες, κάτι που μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης αναπνευστικών παθήσεων.
Η περίπτωση της Αμερικανίδας έφηβος θυμίζει την κρίση του 2019 στις ΗΠΑ με την EVALI (βλάβη πνευμόνων συνδεόμενη με χρήση προϊόντων ατμίσματος), που προκάλεσε 68 θανάτους και πάνω από 2.800 νοσηλείες. Τότε, το πρόβλημα εντοπίστηκε σε προϊόντα κάνναβης που περιείχαν βιταμίνη Ε οξική, η οποία κατά τη θέρμανση παράγει τοξικό αέριο κετένιο.
Πόσο κοντά βρισκόμαστε σε μια μη αναστρέψιμη αλλαγή για τον πλανήτη
Το άτμισμα μπορεί να αποτελέσει σίγουρα πολύ καλύτερη εναλλακτική από το παραδοσιακό τσιγάρο, που είναι γνωστό και επιστημονικά αποδεδειγμένο πως προκαλεί καρκίνο. Μέχρι στιγμής έχουμε ενδείξεις για συγκεκριμένα αρώματα που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα και εδώ θα έπρεπε να υπάρχει έλεγχος από τις αρχές, ώστε να υπάρχει ασφάλεια στα υγρά που κυκλοφορούν στον εμπόριο. Άλλωστε, δεν είναι καθόλου δύσκολο να βρεθεί τι παράγεται από κάθε υγρό όταν ζεσταίνεται, το αντίθετο μάλιστα.
Η απροθυμία των αρχών σε όλο τον κόσμο, σε συνδυασμό με τις καπνοβιομηχανίες, είναι αυτό που πιθανότατα δημιουργεί τα προβλήματα και κατά την προσωπική μου άποψη αυτό είναι το μόνο ζήτημα που υπάρχει. Δεν θα έπρεπε ο καθένας να βγάζει ότι υγρό θέλει, αν δεν είναι απόλυτα ασφαλές για αυτή τη χρήση και όπως και με τα τρόφιμα, θα έπρεπε να γίνονται αυστηροί έλεγχοι. Το μόνο σίγουρο είναι πως το παραδοσιακό τσιγάρο σκοτώνει και δεν υπάρχει τρόπος να γίνει πιο ασφαλές. Μήπως να κάνουμε τις εναλλακτικές πιο ασφαλείς, αφού υπάρχει τρόπος;
Εγώ εξακολουθώ να βρίσκω περίεργο να βλέπουμε τέτοια κινητοποίηση για μια έφηβη που ανέπτυξε πνεύμονα ποπ κορν, ενώ για τα εκατομμύρια που πεθαίνουν από το κάπνισμα τόσο χρόνο να μην ασχολείται κανείς.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
