Σχεδόν οι μισοί Αμερικάνοι έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση, ενώ και στην Ευρώπη έχουν ανέβει αρκετά τα ποσοστά ατόμων με υπέρταση τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά τις καραντίνες. Αυτή τη στιγμή υπέρταση είναι ο Νο1 παράγοντας κίνδυνου για καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια. Οι καρδιακές παθήσεις όμως είναι η πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Όμως, μόνο 1 στα 4 άτομα με ιστορικό υπέρτασης, έχουν αυτή την πάθηση υπό έλεγχο.
Τον Αύγουστο του 2025 η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία και το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας, δημοσίευσαν νέες κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη και τη διαχείριση της υπέρτασης, βασιζόμενη σε μια ολοκληρωμένη ανάλυση δεδομένων από τα τελευταία 10 χρόνια.
Το The Conversation επικοινώνησε με τον καρδιολόγο Dr. William Cornwell της Ιατρικής Πανεπιστημιούπολης Anschutz του Πανεπιστημίου του Κολοράντο να εξηγήσει τι σημαίνουν οι νέες οδηγίες και πώς μπορείτε να συνεργαστείτε με τον γιατρό σας για να διαχειριστείτε την αρτηριακή σας πίεση.
Πριν από τις νέες οδηγίες, είχαμε τις οδηγίες του 2017 για τα όρια της υπέρτασης. Από τότε, η ιατρική κοινότητα έχει μάθει αρκετά για την υπέρταση και τον καλύτερο έλεγχό της, για αυτό και οι νέες οδηγίες περιέχουν πολλές νέες πληροφορίες.
Το βασικότερο όμως είναι πως ο ορισμός της υπέρτασης έχει πλέον αλλάξει, με τα κριτήρια να έχουν γίνει πλέον πιο αυστηρά. Οι στοχευμένες τιμές στην αρτηριακή πίεση είναι χαμηλότερες από ποτέ. Φυσικά μιλάμε για τις τιμές της συστολικής και της διαστολικής πίεσης. Η συστολική πίεση είναι ο υψηλότερος αριθμός που αντιπροσωπεύει την πίεση στα αιμοφόρα αγγεία, όταν η καρδιά σπρώχνει το αίμα προς το σώμα.
Η διαστολική πίεση είναι η χαμηλότερη τιμή και παρουσιάζει την πίεση στα αιμοφόρα αγγεία όταν η καρδιά χαλαρώνει. Και οι δύο πιέσεις είναι σημαντικές για να προσδιορίσουμε την σοβαρότητα της υπέρτασης, ώστε να βρούμε τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης.
Οι νέες οδηγίες έχουν αφαιρέσει την κατηγορία της «προ-υπέρτασης», η οποία οριζόταν από συστολική πίεση 120-139 χιλιοστών υδραργύρου (mm Hg) ή διαστολική πίεση 80-99 mm Hg. Πλέον οι ασθενείς χωρίζονται σε έχοντες αυξημένη αρτηριακή πίεση, αν η αρτηριακή τους πίεση είναι 120-120 πάνω από τα 80 mm Hg ή υπέρταση σταδίου 1 εάν είναι 130-139/80-89 mm Hg.
Μια ένδειξη 140/90 ή μεγαλύτερη θεωρείται υπέρταση σταδίου 2 και μια ένδειξη 180/120 ή μεγαλύτερη θεωρείται υπερτασική κρίση. Ουσιαστικά, ο πήχης έχει χαμηλώσει και αυτή η αλλαγή μπορεί να επηρεάσει εκατομμύρια ανθρώπους.
Για αυτό, οι άνθρωποι θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους, αν παρατηρούν πως έχουν υπέρταση με βάση αυτά τα κριτήρια, ώστε να τους κατευθύνει αν πρέπει να λάβουν κάποια θεραπεία ή όχι.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό για τους ασθενείς να λαμβάνουν συμβουλές από τους γιατρούς τους σχετικά με συνήθειες του τρόπου ζωής που μπορούν να ενσωματώσουν στην καθημερινή τους ρουτίνα, όπως η διατροφή, η άσκηση και οι υγιεινές συνήθειες ύπνου, για να βοηθήσουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Σύμφωνα με τις νέες οδηγίες, το κοινό συμβουλεύεται να μειώσει την κατανάλωση αλκοόλ, επειδή αυξάνει την αρτηριακή πίεση.
Μια μετα-ανάλυση του 2023 επτά μελετών με σχεδόν 20.000 άτομα έδειξε ότι η συστολική αρτηριακή πίεση θα αυξηθεί κατά περίπου 1 mmHg για κάθε 10 γραμμάρια αλκοόλ που καταναλώνονται. Έτσι, μια μπύρα έχει περίπου 14 γρ. αλκοόλ και η τακτική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει την πίεση αρκετές μονάδες με την πάροδο του χρόνου. Έχει παρατηρηθεί πως όταν μειώνεται ή κόβεται το αλκοόλ, έχουν μείωση στην αρτηριακή πίεση.
Αν μάλιστα συνδυάζεται με άλλες ανθυγιεινές συνήθειες, όπως η καθιστική ζωή, το υπερβολικό βάρος, το ψυχολογικό στρες, το κάπνισμα και ο κακός ύπνος, τότε ο κίνδυνος αρχίζει να συσσωρεύεται γρήγορα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει κατακόρυφη αύξηση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού επεισοδίου και άνοιας.
Για όσους επιθυμούν να πίνουν αλκοόλ, οι νέες οδηγίες συνιστούν οι άνδρες να μην πίνουν περισσότερα από δύο ποτά την ημέρα και οι γυναίκες να μην πίνουν περισσότερο από ένα ποτό την ημέρα.
Άλλοι παράγοντες
Η νέες οδηγίες εστιάζουν και στην διατροφή, που φυσικά έχει μεγάλο αντίκτυπο στην αρτηριακή πίεση. Οι νέες οδηγίες συνιστούν την κατανάλωση λιγότερο από 2.300 χιλιοστόγραμμα αλατιού, δηλαδή περίπου ένα κουταλάκι του γλυκού την ημέρα, ενώ αν το ρίξουν και κάτω από 1.500 χιλιοστόγραμμα θα ήταν το ιδανικό.
Οι οδηγίες συνιστούν μια συγκεκριμένη δίαιτα που ονομάζεται δίαιτα DASH, συντομογραφία του Dietary Approaches to Stop Hypertension, για ασθενείς με ή χωρίς υπέρταση, για την πρόληψη ή τη θεραπεία της αυξημένης αρτηριακής πίεσης.
Πρόκειται για μια διατροφή που δίνει έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά, τα γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών και τα δημητριακά ολικής αλέσεως. Αυτή η διατροφή μπορεί να ρίξει την αρτηριακή πίεση κατά περίπου 10mm Hg.
Κατά μέσο όρο, για κάθε επιπλέον 30 λεπτά αερόβιας άσκησης που κάνει ένα άτομο την εβδομάδα, η συστολική αρτηριακή πίεση μειώνεται κατά 2 mm Hg και η διαστολική αρτηριακή πίεση μειώνεται κατά 1 mm Hg, με τη μεγαλύτερη μείωση να συμβαίνει στα 150 λεπτά δυναμικής άσκησης την εβδομάδα. Είναι γνωστό άλλωστε πως η τακτική άσκηση μας βοηθά να ζήσουμε περισσότερο και μειώνει δραματικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, προτείνει οκτώ βασικές συμπεριφορές υγείας, ώστε να θέσουμε υπό έλεγχο την αρτηριακή πίεση και τη μείωση του κινδύνου. Σε αυτές περιλαμβάνονται η υγιεινή διατροφή, η τακτική άσκηση, η αποφυγή του καπνίσματος, ο ύπνος 7-9 ώρες την ημέρα και ο έλεγχος του βάρους και της χοληστερόλης, όπως επίσης και του σακχάρου.
Καλό είναι να ελέγχουμε και εμείς την αρτηριακή πίεση στο σπίτι, καθώς μπορεί να έχουμε υπέρταση, αλλά να μην νιώθουμε διαφορετικά από ότι συνήθως.
Οι οδηγίες ενθαρρύνουν τους γιατρούς να είναι πιο επιθετικοί στη θεραπεία της αρτηριακής πίεσης, προσπαθώντας να πείσουν τους ασθενείς να κάνουν ότι μπορούν για να μειώσουν την αρτηριακή τους πίεση. Η ανεξέλεγκτη αρτηριακή πίεση, προκαλεί σοβαρές καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
