Τα ακραιόφιλα, όπως το Chroococcidiopsis, είναι ο καλύτερος φίλος των αστροβιολόγων. Είναι μικρόβια που μπορούν να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε πως μπορεί να επιβιώσει η ζωή σε ακραία περιβάλλοντα, όμως μπορούν να γίνουν πολύ χρήσιμα και για διάφορες υλοποιήσεις, ώστε να δημιουργούν απαραίτητα στοιχεία, για την επιβίωση άλλων μορφών ζωής. Ένα από αυτά είναι η δημιουργία οξυγόνου και μάλιστα σε ακραία περιβάλλοντα, όπως αυτό του Άρη.
Τώρα έρχεται η έρευνα της Daniella Billi, από το Πανεπιστήμιο της Ρώμης Tor Vergata, η οποία δημοσιεύθηκε στο Acta Astronautica. Σε αυτή εξετάζεται πως ένα συγκεκριμένο ακραιόφιλο, μπορεί να παίξει τον ρόλο του υποκειμένου δοκιμών, αλλά και του χρήσιμου εργαλείου.
Πρόκειται για ένα κυανοβακτήριο, που ονομάζεται Chroococcidiopsis. Είναι ένα ενδημικό είδος που ζει στην έρημο, ενώ έχει βρεθεί στην Ασία, την Βόρεια Αμερική, αλλά και την Αντραρκτική, στα σημεία που είναι πιο πολύ έρημος παρά κολλημένα με πάγο.
Όπως καταλαβαίνουμε, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ανθεκρικό οργανισμό, που έχει μελετηθεί αρκετές φορές. Είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα για το ως μπορεί να επιβιώσει η ζωή σε άλλους πλανήτης ή ακόμα και στο διάστημα. Το εν λόγω μικρόβια μελετηθεί αρκετά αναλυτικά και σε δύο πειράματα. Το BIOlogy and Mars EXperiment (BIOMEX) και το πολύ πιο ενδιαφέρον πείραμα Biofilm Organisms Surfing Space (BOSS). Και τα δύο πειράματα χρησιμοποίησαν το Exposing Organisms to a Space Environment (EXPOSE) τμήμα του ISS, που βάζει μικροοργανισμούς στο περιβάλλον του διαστήματος.
Έτσι, με αυτά τα πειράματα το Chroococcidiopsis εκτέθηκε τόσο σε μικροβαρύτητα, αλλά και στο περιβάλλον του διαστήματος, ώστε να δούμε πόσο καλά θα μπορούσε να επιβιώσει. Τα δείγματα έμειναν εκτεθειμένα στο κενό και την ακτινοβολία του διαστήματος για ενάμιση χρόνο, η επιβίωσή τους δεν ήταν εύκολη. Όταν οι αστροναύτες ερευνητές πρόσθεσαν μια στοιχειώδη προστασία, όπως μια λευκή στρώση βράχου ή τα ανώτερα στρώματα ενός βιοφίλμ, αυτό αύξησε πάρα πολύ τις πιθανότητες επιβίωσης του Chroococcidiopsis.
Αυτό που εντυπωσίασε τους επιστήμονες όμως ήταν ότι, όταν το Chroococcidiopsis επέστρεψε στη Γη, και ενυδατώθηκαν τα δείγματα (που είχαν αφυδατωθεί πριν τα πειράματα), οι επιστήμονες παρατήρησαν πως οι μηχανισμοί επιδιόρθωσης του DNA τους, δούλεψαν άριστα, διορθώνοντας τις βλάβες που είχαν υποστεί. Το πιο εντυπωσιακό όμως ήταν πως δεν παρατηρήθηκαν μεταλλάξεις στις μελλοντικές γενιές, σε σχέση με ένα στέλεχος ελέγχου που είχε παραμείνει στη Γη. Αυτό δείχνει πως το εν λόγω μικρόβιο είναι ικανό να επιδιορθώσει τις βλάβες στο DNA του, που έχουν προκληθεί από παραμονή 1.5 χρόνου στο διάστημα, όπου βομβαρδίζεται από ακτινοβολία. Σε ένα άλλο πείραμα όπου το δείγμα βομβαρδίστηκε από ακτίνες γάμμα, το βακτήριο δεν επιβίωσε.
Δοκιμές έγιναν όμως και στη Γη, όπου το Chroococcidiopsis μπορούσε να επιβιώσει σε απίστευτα χαμηλές θερμοκρασίες, -80 βαθμών Κελσίου, παρόμοιες με αυτές που μπορούμε να βρούμε στην Ευρώπη και τον Εγκέλαδο. Φτάνοντας σε αυτές τις θερμοκρασίες, τα βακτήρια υαλοποιούνται και μπαίνουν σε μια αδρανή κατάσταση, έτοιμα να ξυπνήσουν ξανά όταν οι συνθήκες βελτιωθούν.
Η Κίνα στοχεύει αστεροειδή σχεδιάζοντας την πλανητική άμυνα της Γης!
Το εντυπωσιακό όμως είναι πως το Chroococcidiopsis μπορεί να επιβιώσει τόσο σε σεληνιακό, όσο και σε αρειανό έδαφος και να παράγει οξυγόνο, καταναλώνοντας μόνο το χώμα και μέσω της φωτοσύνθεσης. Σε δοκιμές, βρήκαμε πως μπορεί να επιβιώσει από το υψηλό επίπεδο υπερχλωρικών αλάτων, που συναντάμε στο αρειανό έδαφος. Πρόκειται για άλατα που είναι κάνουν δύσκολη την επιβίωση για πολλές μορφές ζωής στη Γη.
Και κάπως έτσι, το Chroococcidiopsis έχει μπει στη λίστα δοκιμών για τις μελλοντικές αποστολές. Σε αυτές περιλαμβάνεται το CyanoTechRider, το οποίο θα παρακολουθήσει πώς η μικροβαρύτητα επηρεάζει τη διαδικασία επιδιόρθωσης του DNA του. Η αποστολή BIOSIGN, θα προσπαθήσει να τροφοδοτήσει το βακτήριο με υπέρυθρο φως, το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιήσει για φωτοσύνθεση. Με αυτό θα δούμε τις δυνατότητες ύπαρξης ζωής σε άστρα τύπου M-dwarf, που εκπέμπουν κυρίως υπέρυθρο φως.
Όλα αυτά είναι και ο λόγος που το Chroococcidiopsis είναι μια από τις αγαπημένες μορφές ζωής των αστροβιολόγων. Δεν είναι μόνο το ότι είναι τρομερά ανθεκτικό, αλλά και το ότι μπορεί να διαμορφώσει πλανήτες και εγκαταστάσεις σε αυτούς, παρέχοντας το απαραίτητο για τον άνθρωπο οξυγόνο!
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Acta Astronautica.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
