Πλέον οι επιστήμονες έχουν αποδείξει πως οι σκονισμένες καταιγίδες του Άρη, μπορούν να προκαλέσουν μικρούς κεραυνούς, βάζοντας τέλος σε δεκαετίες εικασιών. Η ανακάλυψη ήρθε από το Perseverance, που έχει φέρει μια σειρά από μικρόφωνα. Πρόκειται για ένα επιστημονικό εργαστήριο σε έξι τροχούς, που εξερευνά μια περιοχή στον κρατήρα Jezero.
Αυτή τη φορά, τα μικρόφωνα του Perseverance, δεν έπιασαν μόνο τους ανέμους του κόκκινου πλανήτη, αλλά και τριξίματα και κρότους, που δημιουργήθηκαν από μικρά ηλεκτρικά σοκ, μέσα σε θύελλες σκόνης και τις καταιγίδες του κόκκινου πλανήτη.
Βέβαια, στον Άρη όλα είναι διαφορετικά από τη Γη, πράγμα που σημαίνει πως και οι κεραυνοί ακούγονται διαφορετικά. Αρχικά το μέσο της διάδοσης του ήχου, η ατμόσφαιρα, είναι αρκετά πιο αραιή. Αντίθετα με τη Γη, στον Άρη οι βροντές ακούγονται σαν τους ήχους του στατικού ηλεκτρισμού που έχουμε στον πλανήτη μας.
Οι ερευνητές κατάφεραν να ηχογραφήσουν 55 σύντομες εκκενώσεις, που προήλθαν κυρίως από ανεμοστρόβιλους που πέρασαν πολύ κοντά από το Perseverance. Έτσι, μπορούμε τώρα να ακούσουμε τους κεραυνούς του Άρη, αφού η NASA δημοσίευσε μια από τις ηχογραφήσεις αυτή την εβδομάδα, στο κανάλι της στο YouTube και μπορείτε να το ακούσετε παρακάτω.
«Έχουμε μερικά καλά όπου μπορείς να ακούσεις καθαρά τον ήχο του «κροτάλισμα» της σπίθας», δήλωσε ο Ralph Lorenz, επιστήμονας του Perseverance στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Johns Hopkins.
Οι επιστήμονες που ασχολούνται με τον Άρη, μελετούν εδώ και χρόνια τους ανεμοστρόβιλους στον Άρη ή όπως τους αποκαλούν τους «διαβόλους σκόνης». Είναι μια από τις διαδικασίες που συμβαίνουν στον πλανήτη και ανακατεύουν το αρειανό χώμα. Πρώτη φορά είδαμε διάβολο σκόνης πριν από 13 χρόνια, όταν τον κατέγραψε το Mars Reconnaissance Orbiter της NASA, σε μια στήλη που εκτεινόταν 19 χιλιόμετρα στον ουρανό!
Οι ανεμοστρόβιλοι στον Άρη σχηματίζονται με παρόμοιο τρόπο με αυτούς της Γης και ας είναι πιο λεπτή η ατμόσφαιρα του. Εμφανίζονται συνήθως τις ξηρές ημέρες, όταν το έδαφος δέχεται μεγαλύτερη θερμότητα. Συνήθως είναι πιο μικροί από τους τυπικούς ανεμοστρόβιλους, για αυτό και πήραν το όνομα διάβολοι σκόνης, ώστε να τους ξεχωρίζουμε από τους μεγαλύτερους. Μέσω αυτών, διοχετεύεται ο θερμός αέρας προς τα πάνω και γύρω από την κορυφή.
Καθώς οι κόκκοι που μεταφέρονται από τον άνεμο συγκρούονται μεταξύ τους, ανταλλάσσουν μικροσκοπικά ηλεκτρικά φορτία. Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα φορτία δημιουργούν ισχυρά ηλεκτρικά πεδία που μπορούν να οδηγήσουν σε σπινθήρες ή ακόμα και κεραυνούς, ειδικά μέσα σε σύννεφα ηφαιστειακής τέφρας. Άλλωστε, ο Άρης καλύπτεται από μια λεπτή σκόνη και έχει πολλούς διαβόλους σκόνης, όπως επίσης και μεγάλες καταιγίδες, οπότε δεν είναι ένα τόσο σπάνιο φαινόμενο όσο πιστεύαμε.
«Στον Άρη, η λεπτή ατμόσφαιρα καθιστά το φαινόμενο πολύ πιο πιθανό», δήλωσε ο Baptiste Chide, επιστήμονας του Perseverance στο L’Institut de Recherche en Astrophysique et Planétologie στη Γαλλία, σε μια δήλωση, «καθώς η ποσότητα φορτίου που απαιτείται για τη δημιουργία σπινθήρων είναι πολύ χαμηλότερη από αυτήν που απαιτείται στην ατμόσφαιρα κοντά στην επιφάνεια της Γης».
Αυτή τη συμπεριφορά είχε προβλεφθεί στο παρελθόν μέσω υπολογιστικών μοντέλων και μέσω αυτών μαθαίνουμε πως μια μέτρια φόρτιση θα μπορούσε να προκαλέσει λάμψεις.
Ο Άρης δεν είναι ο μόνος που έχει κεραυνούς. Έχουμε καταγράψει κεραυνούς στον Δία και τον Κρόνο, όμως στον Άρη μέχρι πρόσφατα είχαμε μόνο υποψίες. Τώρα έχουμε την ευκαιρία να τους παρατηρήσουμε πιο αναλυτικά.
Αν και ακόμα δεν έχουμε δει κάποιον κεραυνό να καταγράφεται στην κάμερα, τους έχουμε ακούσει μέσω των μικροφώνων του Perseverance, την στιγμή που περνούσαν σύννεφα σκόνης. Όμως, εκτός από τον ήχο, τα όργανα του Perseverance έκανε και ηλεκτρομαγνητικές ηχογραφήσεις.
Μια σπάνια ματιά μέσα σε αυγό ενός καρχαρία λεοπάρδαλη που αναπτύσσεται! [Βίντεο]
Μέσω αυτών οι επιστήμονες παρατήρησαν πως οι σπινθήρες εμφανίζονται όταν η σκόνη ανυψώνεται και αρχίζει να συγκρούεται και όχι όταν απλά αιωρείται στον αέρα. Είναι η τριβή μεταξύ των κόκκων της σκόνης που δημιουργεί τα ηλεκτρικά φορτία.
Το Perseverance έχει συναντήσει μόνο δύο ισχυρούς διαβόλους σκόνης και κατέγραψε και στους δύο την δημιουργία σπινθήρων. Αυτό σημαίνει πως το ίδιο συμβαίνει πιθανότατα και στους χιλιάδες άλλους που υπάρχουν στον πλανήτη. Αυτό σημαίνει πως οι χιλιάδες μεγαλύτερες θύελλες του Άρη, παράγουν πολύ περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια, σε έναν μάλλον φορτισμένο πλανήτη.
Αυτές οι ηλεκτρικές εκκενώσεις μπορεί να έχουν τη δυναμική να αλλάξουν τη χημεία της επιφάνειας του κόκκινου πλανήτη. Ευτυχώς, κανένα από τα rover που έχουμε στείλει στον πλανήτη δεν είχε σοβαρή ηλεκτρική ζημιά μέχρι σήμερα. Μόνο ένα παρουσίασε πρόβλημα, το Mars 3 της Σοβιετικής Ένωσης, που σταμάτησε να εκπέμπει λίγα δευτερόλεπτα από την προσεδάφισή του το 1971, σε μια περίοδο που τα διαστημικά ταξίδια ήταν ακόμα στα βρεφικά τους στάδια. Μάλιστα, το Mars 3 έτυχε να προσεδαφιστεί εν μέσω αμμοθύελλάς, πριν καν μάθουμε την κατάσταση που επικρατεί στην επιφάνεια του πλανήτη.
Ο Άρης έχει πολύ αραιή ατμόσφαιρα και αυτός είναι και ο λόγος που γενικά είναι ένας πολύ ήσυχος πλανήτης. Ο ήχος δε μπορεί να ταξιδέψει με την ίδια ευκολία που μπορεί στη Γη και για αυτό η ομάδα του Perseverance την πρώτη περίοδο εξερεύνησης του οχήματος, νόμιζε πως τα μικρόφωνα είχαν χαλάσει, καθώς δεν κατέγραφαν απολύτως τίποτα.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο Nature.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
