Ο Ήλιος είναι σε μια περίοδο οργής εδώ και καιρό και από ότι φαίνεται ξεσπάει στους χιλιάδες μικροσκοπικούς δορυφόρους του στόλου Starlink, της SpaceX. Αρκετοί από τους δορυφόρους σταμάτησαν να λειτουργούν και άρχισαν να πέφτουν προς τη Γη, ενώ στη συνέχεια κάηκαν στην ατμόσφαιρα.
Μια νέα ανάλυση για τους δορυφόρους του Starlink που πέφτουν, αποκάλυψε ένα ιδιαίτερα ξεχωριστό μοτίβο. Καθώς η ηλιακή δραστηριότητα κλιμακώθηκε προς την κορύφωσή του κύκλου της, μεταξύ 2020 και 2024, το ίδιο συνέβη και με τον κύκλο πτώσεων δορυφόρων, ως άμεσο αποτέλεσμα αυτής της δραστηριότητας.
Μια ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον διαστημικό φυσικό Denny Oliveira του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Γκόνταρντ της NASA, μελέτησε 523 δορυφόρους Starlink που έπεσαν στη Γη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και βρήκαν σαφή σύνδεση με την ηλιακή δραστηριότητα.
«Δείχνουμε ξεκάθαρα ότι η έντονη ηλιακή δραστηριότητα του τρέχοντος ηλιακού κύκλου έχει ήδη σημαντικές επιπτώσεις στις επανεισόδους του Starlink», γράφουν στην εργασία τους.
«Αυτή είναι μια πολύ συναρπαστική περίοδος στην έρευνα για την τροχιακή οπισθέλκουσα των δορυφόρων, καθώς ο αριθμός των δορυφόρων σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη και η ηλιακή δραστηριότητα είναι ο υψηλότερος που έχει παρατηρηθεί ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία».
O ηλιακός κύκλος είναι ένας 11ετής κύκλος διακυμάνσεων στη δραστηριότητα του Ήλιου, που επικεντρώνεται σε μια περιοδική μαγνητική αντιστροφή των ηλιακών πόλων. Εκδηλώνεται κυρίως ως ηλιακές κηλίδες, ηλιακές εκλάμψεις και στεμματικές εκτινάξεις μάζας που αυξάνονται σταθερά προς το ηλιακό μέγιστο (όταν οι πόλοι αντιστρέφονται) και στη συνέχεια μειώνονται στο ελάχιστο πριν επανέλθουν σταδιακά.
Αυτή τι στιγμή βρισκόμαστε στον 25ο κύκλο, από τότε που αρχίσαμε να τον παρακολουθούμε. Ο τωρινός κύκλος ήταν ιδιαίτερα ισχυρός, αν και όχι ο ισχυρότερος που έχει καταγραφεί. Εμφανίζει όμως μεγάλη ηλιακή δραστηριότητα και περισσότερη από αυτή που περιμέναμε.
Όλα αυτά σημαίνουν πως οι επιπτώσεις για τη Γη ήταν αρκετά έντονες. Φέτος είδαμε Σέλας μέχρι και στη χώρα μας, που ήταν αποτέλεσμα αυτής της δραστηριότητας. Όμως η ηλιακή δραστηριότητα έχει ένα άλλο, λιγότερο αισθητό αποτέλεσμα. Η αύξηση των ηλιακών εκτινάξεων που χτυπούν την ανώτερη ατμόσφαιρα, την θερμαίνουν σημαντικά. Στην επιφάνεια δεν το παρατηρούμε, όμως η αυξημένη ενέργεια διαστέλλει την ατμόσφαιρα αρκετά, ώστε να αυξήσει την αντίσταση των διαστημόπλοιων και των δορυφόρων που πετούν σε χαμηλή τροχιά γύρω από την Γη. Αυτό σημαίνει πως η διατήρηση της τροχιάς τους στην τρέχουσα θέση, γίνεται πιο δύσκολη και πρέπει να γίνουν προσαρμογές για να παραμείνουν στον ουρανό και να μην πέσουν στη Γη.
Για να είμαστε σαφείς, όλοι οι δορυφόροι σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη είναι ευάλωτοι στην αύξηση της αντίστασης που σχετίζεται με την ηλιακή δραστηριότητα. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, η SpaceX έχει εκτοξεύσει 8.873 δορυφόρους Starlink σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, εκ των οποίων οι 7.669 παραμένουν σε λειτουργία. Αυτός ο αριθμός δορυφόρων είναι ένα εξαιρετικό εργαστήριο για τη μελέτη της επίδρασης του ηλιακού μέγιστου στους δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά.
«Εδώ, χρησιμοποιούμε… τροχιακά δεδομένα Starlink για να εκτελέσουμε μια ανάλυση εποχής με υπέρθεση των τροχιακών υψομέτρων και ταχυτήτων, προκειμένου να εντοπίσουμε τις επιπτώσεις που προκαλούνται από καταιγίδες με διαφορετικές εντάσεις», γράφουν οι ερευνητές. «Οι επανεισόδους του Starlink συμπίπτουν με την ανοδική φάση του ηλιακού κύκλου 25, μια περίοδο με αυξανόμενη ηλιακή δραστηριότητα».
Η SpaceX ξεκίνησε την εκτόξευση δορυφόρων Starlink το 2019 και οι πρώτες ατμοσφαιρικές επανεισόδους ξεκίνησαν το 2020. Αρχικά, αυτά τα στοιχεία παρέμειναν σχετικά χαμηλά. Υπήρξαν μόνο δύο το 2020. Το 2021, έπεσαν 78 δορυφόροι, 99 το 2022 και 88 το 2023. Αλλά το 2024 σημειώθηκε μια τεράστια αύξηση – συνολικά 316 δορυφόροι Starlink έπεσαν στη Γη.
Επιστήμονες λύνουν το μυστήριο 30 ετών πίσω από το «Άγιο Δισκοπότηρο» του φαρμάκου για τον καρκίνο
Οι ερευνητές ομαδοποίησαν αυτές τις επανεισόδων στην ατμόσφαιρα, ανάλογα με τις γεωμαγνητικές συνθήκες της κάθε περιόδου και με βάση το πόσο ισχυρή ήταν η ηλιακή δραστηριότητα που επηρέαζε τη Γη. Παραδόξως, περίπου το 72% όλων των επανεισόδων σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια ασθενών γεωμαγνητικών συνθηκών και όχι κατά τη διάρκεια ισχυρών γεωμαγνητικών καταιγίδων.
Αυτό φαίνεται πως οφειλόταν στην αθροιστική επίδραση της αντίστασης, κατά τη διάρκεια της περιόδου ανόδου του ηλιακού κύκλου. Αντί να πέσουν αμέσως, οι τροχιές των δορυφόρων Starlink ξεκίνησαν να μειώνονται ανεπαίσθητα με την πάροδο του χρόνου, σε αντίθεση με τους δορυφόρους που έπεσαν αμέσως, κατά τη διάρκεια των ισχυρών ηλιακών καταιγίδων.
Είναι πράγματι συναρπαστικό. Δεν έχουμε πολλά δεδομένα για αυτό το φαινόμενο. Το έργο του Oliveira και των συναδέλφων του μπορεί να βοηθήσει στο σχεδιασμό στρατηγικών για τον μετριασμό της τροχιακής φθοράς που προκαλείται από την ηλιακή δραστηριότητα, διατηρώντας τους δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη για πολύ περισσότερο.
«Τα αποτελέσματά μας είναι πολλά υποσχόμενα επειδή δείχνουν προς την κατεύθυνση της χρήσης δεδομένων Starlink βραχείας πεταλιάς (ακριβής προσδιορισμός τροχιάς, πυκνότητα ουδέτερης μάζας, περιοχή κατεύθυνσης εμβόλου, συντελεστής οπισθέλκουσας) για τη βελτίωση των τροχιακών μοντέλων οπισθέλκουσας κατά τη διάρκεια γεωμαγνητικών καταιγίδων, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια ακραίων γεγονότων», γράφουν οι ερευνητές.
Η εργασία έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο Frontiers in Astronomy.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
