Δεν έχουμε κάποιο καλό λόγο για να πιστεύουμε πως εξωγήινη ζωή έχει με κάποιο τρόπο επικοινωνήσει με την Γη. Προφανώς υπάρχουν πολλές θεωρίες για το θέμα και κάποιες περίεργες μαρτυρίες, όμως τίποτα από αυτά δεν είναι αρκετά αξιόπιστο.
Ο μεγάλος φυσικός Enrico Fermi υπολόγισε τις πιθανότητες. Η διατύπωσή του για το μυστήριο προτάθηκε την δεκαετία του 1950 και πλέον είναι γνωστή σαν το “παράδοξο του Fermi”. Μετά από τόσα χρόνια, εξακολουθεί να είναι το κλειδί για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής (Seti) και την αποστολή μηνυμάτων και σημάτων προς και από το διάστημα (Meti).
Η Γη είναι περίπου 4.5 δισεκατομμυρίων ετών και η ζωή είναι τουλάχιστον 3.5 δισεκατομμυρίων ετών στον πλανήτη μας. το παράδοξο αναφέρει πως, δεδομένης της κλίμακας του σύμπαντος, ευνοϊκές συνθήκες για ζωή είναι πιθανό να έχουν συμβεί πάρα πολλές φορές.
Που βρίσκεται αυτή η ζωή λοιπόν; Έχουμε πολλούς λόγους να πιστεύουμε πως υπάρχει ζωή και αλλού στο Σύμπαν, αλλά ακόμα κανείς δεν μας έχει καλέσει.
Αυτό είναι το θέμα με το οποίο παλεύει ο χαρακτήρας Ye Wenjie, στο πρώτο επεισόδιο του 3 Body Problem, του Netflix. Ο χαρακτήρας, δουλεύοντας σε ένα ραδιοπαρατηρητήριο, λαμβάνει ένα μήνυμα από ένα άλλο μέλος κάποιου εξωγήινου πολιτισμού, λέγοντας πως είναι ειρηνιστής και πως δεν πρέπει να απαντήσει στο μήνυμα, αλλιώς η Γη θα δεχθεί επίθεση.
Η σειρά φαίνεται να προσφέρει μια πολύ κομψή λύση στο παράδοξο του Fermi, όμως θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι την δεύτερη σεζόν για να την δούμε.
Αλλιώς θα πρέπει να διαβάσετε το δεύτερο βιβλίο της σειράς της Cixin Liu, “The Dark Forest” (Το Σκοτεινό Δάσος). Χωρίς να κάνουμε spoilers, η εξήγηση που παρουσιάζεται στα βιβλία είναι η παρακάτω:
“Το σύμπαν είναι ένα σκοτεινό δάσος. Κάθε πολιτισμός είναι ένας ένοπλος κυνηγός που παρακολουθεί μέσα από τα δέντρα σαν φάντασμα, σπρώχνει απαλά στην άκρη κλαδιά που φράζουν το μονοπάτι και προσπαθεί να πατήσει χωρίς ήχο .”
Τελικά, μάλλον όλοι κρύβονται από όλους. Οι διαφορετικοί ρυθμοί τεχνολογικής εξέλιξης καθιστούν αδύνατη την ισορροπία δυνάμεων, με τους παλαιότερους και πιο ανεπτυγμένους πολιτισμούς να είναι σε θέση να εξαφανίσουν οποιοδήποτε άλλο πολιτισμό.
Σε αυτό το απειλητικό περιβάλλον, όσοι επιβιώνουν καλύτερα είναι αυτοί που παίζουν καλύτερα τον κυνηγό. Ίσως αυτό το “παιχνίδι” έχει ξεκινήσει πολύ πριν την εμφάνισή μας και συνεχίζει ακόμα. Η καλύτερη στρατηγική ίσως είναι να κρυβόμαστε. Ποτέ δεν ξέρουμε τι θα γίνει αν επικοινωνήσουμε με κάποιον άλλο πολιτισμό και αν θέλουμε να είμαστε στρατηγικοί, καλό θα είναι να παραμείνουμε αόρατοι.
Ο Liu έχει, στα μυθιστορήματά του, απεικονίσει το χειρότερο δυνατό σενάριο, πως είμαστε δηλαδή σε ένα από τα χειρότερα δυνατά Σύμπαντα. Η μυθοπλασία του βασίζεται στη κινέζικη επιστημονική φαντασία. Δεν λέει πως είμαστε σε ένα τόσο βίαιο Σύμπαν, που όλοι είναι αθόρυβοι και επικίνδυνοι, αλλά πως ένα τέτοιο Σύμπαν είναι πιθανό και πολύ ενδιαφέρον.
Τώρα που η σειρά έχει κάνει μεγάλη επιτυχία έχει ανοίξει η επιστημονική συζήτηση στην Δύση για το θέμα. Αρκετοί έχουν επηρεαστεί και μιλούν για απειλή.
Υπάρχει ένα πρωτόκολλο που προτάθηκε το 2020 για την πρώτη επαφή με κάποιον εξωγήινο πολιτισμό που προτάθηκε από τους εξέχοντες αστροβιολόγους, Kelly Smith και john Traphagan. . «Πρώτον, μην κάνετε τίποτα», καταλήγουν, γιατί το να κάνετε κάτι μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή.
Σε περίπτωση επαφής με εξωγήινους, η Γη θα πρέπει να πρέπει να ειδοποιηθεί χρησιμοποιώντας προκαθορισμένα σήματα και όχι κάτι αυτοσχέδιο, υποστηρίζουν. Και σίγουρα θα πρέπει να αποφύγουμε οτιδήποτε θα αποκαλύψει το ποιοι είμαστε.
Μια αμυντική συμπεριφορά θα δείξει πως είμαστε εξοικειωμένοι με την σύγκρουση και αυτό δεν είναι τόσο καλή ιδέα. Η απάντηση σε μηνύματα θα αποκαλύψει και την θέση της Γης, που ούτε αυτό είναι καλή ιδέα.
Η σκέψη των Smith και Traphagan δεν είναι πως η θεωρία του Σκοτεινού Δάσους είναι σωστή. Θα μπορούσαν κάλλιστα να υπάρχουν καλοπροαίρετοι εξωγήινοι, που θα μας βοηθούσαν να προχωρήσουμε μπροστά. Όμως η σκέψη τους είναι πως η πρώτη επαφή έχει υψηλό ρίσκο σε επίπεδο πολιτισμού.
Από την άλλη υπάρχει και η ρωσική επιστημονική φαντασία, που αναφέρει πως ένας πολιτισμός που θα μπορεί να ταξιδέψει στο σύμπαν θα είναι τόσο εξελιγμένος που πιθανότατα θα έχει περάσει σε άλλα επίπεδα συντροφικής στάσης. Η αλήθεια είναι πως αν ένας πολιτισμός έχει μάθει να συνεργάζεται χωρίς μίσος και εσωτερικές τριβές, είναι πολύ πιθανό να έχει περάσει σε άλλα επίπεδα νόησης και επιστήμης. Όμως τα μέχρι τώρα πρωτόκολλά πρώτης επαφής, είναι βασισμένα σε χειρότερα σενάρια.
Είναι σωστή η θεωρία του Σκοτεινού Δάσους;
Είναι σχεδόν σίγουρο πως αυτή η θεωρία είναι λανθασμένη ή τουλάχιστον λανθασμένη για το δικό μας σύμπαν. Δημιουργεί ένα σενάριο στο οποίο υπάρχει μια δαρβινική διαδικασία φυσικής επιλογής και υπερίσχυσης του δυνατού.
Η θεωρία του Δαρβίνου για τον ανταγωνισμό για επιβίωση βασίζεται σε στοιχεία. Δεν έχουμε όμως κανένα απολύτως στοιχείο για εξωγήινη συμπεριφορά ή για ανταγωνισμό μεταξύ άλλων πολιτισμών. Αυτό μπορεί να είναι διασκεδαστικό για την επιστημονική φαντασία, όχι όμως για την επιστήμη. Ακόμα και αποδεχθούμε την ιδέα πως η φυσική επιλογή θα μπορούσε να λειτουργήσει σε επίπεδο πολιτισμών.
Αν υποθέσουμε πως το σύμπαν λειτουργεί σύμφωνα με την Δαρβινική εξέλιξη, η εικασία δεν στέκει. Δεν υπάρχουν δάση σαν το Σκοτεινό Δάσος. Υπάρχουν θορυβώδη μέρη που παρουσιάζουν συνεξέλιξη.
Όπως και στον δικό μας κόσμο, όλα εξελίσσονται παράλληλα. Τα παράσιτα εξαρτώνται από τους ξενιστές, τα λουλούδια εξαρτώνται από τα πουλιά και τις μέλισσες για την επικονίαση. Κάθε πλάσμα σε ένα δάσος εξαρτάται από τα έντομα και από άλλα ζώα. Η αμοιβαία σύνδεση οδηγεί σε συναντήσεις που άλλοτε είναι άσχημες και βάναυσες, αλλά υπάρχουν και άλλες μορφές, πιο θετικές.
Στην φύση όμως τίποτα δεν είναι μόνο του και όλα αλληλοεπιδρούν. Ο Liu αναγνωρίζει αυτή την αλληλεξάρτηση σαν αντίστιξη, που ακυρώνει την θεωρία του Σκοτεινού Δάσους.
Ποια 200MP; Η 3.200MP κάμερα LSST καταγράφει λεπτομερώς μπάλα του γκολφ από 24 χιλιόμετρα
Στην ιστορία του Liu, αυτό χρησιμοποιείται για να εξηγήσει τους λόγους που ορισμένοι άνθρωποι πάνε αμέσως με τους εξωγήινους και γιατί η παρόρμηση για επαφή είναι τόσο έντονη, παρά τους μεγάλους κινδύνους. Ο Ye Wenjie τελικά απαντά στο μήνυμα των εξωγήινων.
Για τους παραπάνω λόγους η θεωρία του Σκοτεινού Δάσους για το παράδοξο του Fermi δεν είναι τόσο πειστική. Το ότι δεν ακούμε κανέναν εκεί έξω, ίσως υποδηλώνει πως είναι πολύ μακριά, είτε το ότι ακούμε με λάθος τρόπους. Μπορεί να μην υπάρχει και κάτι άλλο εκεί έξω για να ακουστεί, αν και το τελευταίο βάσει πιθανοτήτων είναι μάλλον απίθανο. Άλλωστε είμαστε ένα είδος που τώρα κάνει τα πρώτα του βήματα εκτός του πλανήτη μας.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
