Στη Γη, ο αέρας ασκεί ομοιόμορφη πίεση περίπου 1 ατμόσφαιρας, πιέζοντας το δέρμα από όλες τις κατευθύνσεις. Αυτό ισοδυναμεί περίπου με το βάρος 1 λίτρου νερού ανά τετραγωνικό εκατοστό του δέρματος. Μπορεί να μην αντιλαμβάνεστε αυτό το φαινόμενο για τον ίδιο λόγο που μια γαρίδα του βυθού της θάλασσας δεν αντιλαμβάνεται τη δυνατότητα του περιβάλλοντος υγρού να προκαλέσει κατάρρευση ενός υποβρυχίου – το ανθρώπινο σώμα έχει προσαρμοστεί στην πίεση κοντά στην επιφάνεια της Γης. Αντισταθμίζει την τυπική δύναμη του περιβάλλοντός και οι ξαφνικές αλλαγές πίεσης είναι σπάνιες.
Σκεφτείτε ένα σφραγισμένο κουτάκι αναψυκτικού. Αν και είναι γνωστό ότι περιέχει αέριο, δεν υπάρχουν πολλές ορατές φυσαλίδες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το κουτάκι διατηρείται σε πίεση περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερη από την επιφανειακή πίεση του αέρα της Γης. Κάτι που εμποδίζει τη γρήγορη διαφυγή του διοξειδίου του άνθρακα. Όταν ανοιχτεί το κουτάκι, εκθέτοντας το περιεχόμενό του στη σχετικά ήπια ατμόσφαιρα της Γης, το διαλυμένο αέριο βγαίνει με τον γνωστό αφρό που αναβλύζει. Για να αποφευχθεί η ξαφνική απελευθέρωση αερίου, το κουτάκι μπορεί να ανοιχθεί κάτω από το νερό, όπου η πίεση κρατά το αέριο υπό έλεγχο και το θαλασσινό νερό δεν έχει αρνητικό αντίκτυπο στη γεύση του αναψυκτικού.
Το σώμα είναι ανάλογο με το αναψυκτικό, με το άζωτο να αιωρείται στα υγρά του, απορροφημένο από την ατμόσφαιρα. Αν μεταφερόμασταν στο διάστημα, όπου η πίεση του αέρα είναι ανύπαρκτη, τα σωματικά υγρά θα αντιδρούσαν παρόμοια με του αναψυκτικού όταν το ανοίγεις. Αντί για αφρό, οι φυσαλίδες αζώτου θα εμπόδιζαν τις φλέβες και τις αρτηρίες, εμποδίζοντας τη φυσιολογική ροή του αίματος, του οξυγόνου και των θρεπτικών συστατικών. Οι δύτες που αντιμετωπίζουν ραγδαίες μεταβολές πίεσης, γνωστές ως “νόσο αποσυμπίεσης” ή “νόσο των δυτών”, είναι εξοικειωμένοι με αυτόν τον κίνδυνο. Η ταχεία μετακίνηση από υψηλή σε χαμηλή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα συμπτώματα, όπως πόνο στις αρθρώσεις, αναπνευστικά προβλήματα, ή νευρολογικά προβλήματα.
Η έκθεση στο διάστημα θα είχε πιθανότατα ως αποτέλεσμα το θάνατο. Οι μόνοι καταγεγραμμένοι θάνατοι που σχετίζονται με το διάστημα σημειώθηκαν στις 30 Ιουνίου 1971, όταν οι κοσμοναύτες Georgy Dobrovolsky, Viktor Patsayev και Vladislav Volkov επέστρεψαν από το Salyut-1. Παρά τις εβδομάδες ακροβασιών σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας, η κάψουλά τους παρουσίασε ξαφνική απώλεια πίεσης λόγω προβλήματος στη βαλβίδα, εκθέτοντάς τους σε σχεδόν τέλειο κενό. Όταν την άνοιξαν στο έδαφος, οι κοσμοναύτες βρέθηκαν νεκροί, έχοντας υποστεί μαζική εγκεφαλική αιμορραγία.
Πώς σχηματίστηκε η Γη; Το James Webb, ίσως, έχει την απάντηση
Η νόσος των δυτών δεν αποτελεί κίνδυνο μόνο κατά τη διάρκεια ατυχημάτων, αλλά και κατά τη χρήση στολής πίεσης. Σε αντίθεση με τον κανονικό ρουχισμό, η διαστημική στολή πρέπει να παρέχει ένα σφραγισμένο περιβάλλον στο εσωτερικό της. Φανταστείτε ένα δερμάτινο μπαλόνι σε σχήμα ανθρώπου – όσο υψηλότερη είναι η εσωτερική πίεση, τόσο πιο δύσκολο είναι να λυγίσει. Οι διαστημικές στολές, με περίπου το ένα τρίτο της γήινης πίεσης, οδηγούν συχνά σε δυσκολίες κάμψης στις αρθρώσεις, με τεκμηριωμένα φαινόμενα όπως η “αποκόλληση των νυχιών”.
Οι αστροναύτες δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα στις αρθρώσεις, αναπνευστικά προβλήματα, νευρολογικές βλάβες ή θανάτους όταν φορούν διαστημικές στολές, λόγω της προ-αναπνοής καθαρού οξυγόνου πριν από τους διαστημικούς περιπάτους. Αυτή η διαδικασία αφαιρεί το μεγαλύτερο μέρος του αζώτου από το αίμα τους, εξαλείφοντας τον κίνδυνο φυσαλίδων αζώτου. Σε αντίθεση με τις κινηματογραφικές σκηνές, το να φορέσουν μια διαστημική στολή και να πηδήξουν στη δράση θα είχε ως αποτέλεσμα δυσφορία και πόνο για τους αστροναύτες.
Θα μπορούσε να προκύψει μια έξυπνη ερώτηση: Γιατί να μην διατηρηθεί ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) στην ίδια χαμηλή πίεση με τη στολή; Η σύντομη απάντηση έγκειται στην ανάγκη λειτουργίας του εξοπλισμού σε περιβάλλον χαμηλής πίεσης, καθαρού οξυγόνου, γεγονός που περιπλέκει τις απαιτήσεις της μηχανικής. Επιπλέον, το καθαρό οξυγόνο εγκυμονεί κινδύνους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το τραγικό περιστατικό του Apollo 1 το 1967, όπου ένας σπινθήρας στο περιβάλλον καθαρού οξυγόνου προκάλεσε θανατηφόρα πυρκαγιά.
Ένα λιγότερο γνωστό σοβιετικό περιστατικό από το 1961 αφορούσε τον κοσμοναύτη Valentin Bondarenko, ο οποίος έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης με καθαρό οξυγόνο, λόγω πυρκαγιάς. Η ιστορία του Valentin Bondarenko παρέμεινε κρυφή για δεκαετίες, τονίζοντας τους κινδύνους που συνδέονται με περιβάλλοντα καθαρού οξυγόνου.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
