Στις 15 Ιουλίου 1965, το διαστημόπλοιο Mariner 4 της NASA έγραψε ιστορία στην εξερεύνηση του Ηλιακού Συστήματος. Καθώς πετούσε κοντά στον Άρη, η κάμερα του σκάφους τράβηξε 22 φωτογραφίες από την επιφάνεια του πλανήτη και τις έστειλε πίσω στη Γη. Αυτές ήταν οι πρώτες κοντινές φωτογραφίες από την επιφάνεια του Άρη, που είχαν τραβηχτεί ποτέ και οι πρώτες φωτογραφίες ενός άλλου πλανήτη που τραβήχτηκαν από ανθρώπινο σκάφος στο βαθύ διάστημα!
Οι πρώτες εικόνες έδειχναν μια απέραντη, ξηρή και γεμάτη κρατήρες έρημο, αλλάζοντας πλήρως την κατανόησή μας για τον πλανήτη και την πιθανότητα ζωής σε αυτόν. Όμως, αυτές οι φωτογραφίες ήταν και τα εγκαίνια μιας νέα και τολμηρής εποχής στην πλανητική επιστήμη και την εξερεύνηση του Ηλιακού μας Συστήματος.
Το Mariner 4 εκτοξεύτηκε στις 28 Νοεμβρίου του 1964 και πέρασε σχεδόν 8 μήνες κάνοντας ένα μακρύ ταξίδι προς τον Άρη. Ήταν άλλωστε ένα διαστημόπλοιο σχεδιασμένο για να κάνει μια προσεκτική μελέτη του Κόκκινου Πλανήτη και να στείλει τις παρατηρήσεις του πίσω στη Γη, εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά.
Όταν το Mariner 4 συνάντησε τον Άρη, ήταν σε απόσταση 220 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη και τα ραδιοσήματα από τη Γη χρειαζόντουσαν 12 λεπτά για να φτάσουν στο σκάφος. Η ομάδα επιχειρήσεων στη Γη έπρεπε να χρονομετρήσει με ακρίβεια τις εντολές της προς το διαστημόπλοιο 12 λεπτά νωρίτερα από την ώρα που ήθελαν να εκτελέσει μια εργασία, περιμένοντας προσεκτικά μέχρι η βέλτιστη θέση του Mariner 4 να φτάσει σε απόσταση 12 λεπτών. Οι επιστήμονες έπρεπε να κάνουν υπολογισμούς ακριβείας πριν από κάθε εντολή που έστελναν στο Mariner 4, που δεν τεχνολογικά επείχε δραματικά από τα σκάφη που έχουμε σήμερα.
Στη συνέχεια, οι άνθρωποι στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων του Εργαστηρίου Αεριώθησης έπρεπε να περιμένουν μέχρι να μεταδοθεί κάθε εικόνα πίσω στη NASA, μια διαδικασία που διήρκεσε τέσσερις ημέρες, καθώς το bandwidth της σύνδεσης ήταν τρομερά χαμηλό, με τη μετάδοση να γίνεται μέσω ραδιοκυμάτων.
«Τώρα ήρθε η στιγμή της αλήθειας – είχαμε πράγματι λάβει φωτογραφίες; Μετά την εξάωρη καθυστέρηση για τη μετάδοση των 40.000 pixel (στοιχείων εικόνας), εμφανίστηκε η πρώτη εικόνα. Αλλά τι ήταν αυτό ακριβώς πάνω από το άκρο; Ένα σύννεφο; Αδύνατο. Όλοι ήξεραν ότι δεν υπήρχαν σύννεφα στον Άρη – πρέπει να ήταν μια ρωγμή στον φακό της κάμερας. Ω, όχι, άλλη μια βλάβη οργάνου. Φυσικά, όπως αποδείχθηκε αργότερα, υπάρχουν πράγματι σύννεφα στον Άρη», θυμήθηκε ο αείμνηστος Bill Momsen, μηχανικός του Mariner 4, το 2002.
«Και τότε ήρθε το πραγματικό θαύμα – η μία εικόνα μετά την άλλη έδειχνε ότι η επιφάνεια ήταν διάσπαρτη με κρατήρες! Φαινόταν παράξενα σαν αυτή της Σελήνης μας, βαθιά γεμάτη κρατήρες και αμετάβλητη με την πάροδο του χρόνου. Ούτε νερό, ούτε κανάλια, ούτε ζωή… Αν και στην αρχή μεγάλος ενθουσιασμός κατέλαβε το πλήρωμα όταν συνειδητοποίησε ότι πραγματικά το είχαμε καταφέρει, αυτό μετριάστηκε από αυτά που είχαν αποκαλυφθεί».
Οι ακραίες συνθήκες του πρώιμου σύμπαντος αναδημιουργήθηκαν από επιστήμονες!
Αυτές οι 22 εικόνες κάλυπταν μόλις το 1% της επιφάνειας του Άρη και μάλιστα μια περιοχή με πολύ έντονους κρατήρες. Τώρα, έξι δεκαετίες αργότερα, γνωρίζουμε πως ο Άρης είναι ένα συναρπαστικό τοπίο γεμάτο από ηφαιστειακές πεδιάδες από βασάλτη και αρχαία δέλτα ποταμών.
Πλέον γνωρίζουμε πολλά περισσότερα για τον Άρη από ότι 60 χρόνια πριν, όμως μόλις τώρα αρχίζουμε να ξύνουμε την επιφάνεια γύρω από τον Άρη. Το παρελθόν του πλανήτη έρχεται σιγά σιγά στην επιφάνεια, όσο τα rovers και τα τροχιακά διαστημόπλοια μελετούν τον πλανήτη. Γνωρίζουμε πλέον πως η Άρης είχε κάποτε πολύ νερό και πως η ηφαιστειακή δραστηριότητα ήταν αχαλίνωτη, ενώ μπορεί να υπάρχει ακόμα δραστηριότητα ακόμα στο εσωτερικό του. Μάθαμε πως ο Άρης έχει πλούσια σύννεφα, άγριες καταιγίδες και μπλε ηλιοβασιλέματα. Ίσως μια μέρα ανακαλύψουμε πως κάποτε είχε ζωή, άλλωστε είναι στην κατοικήσιμη ζώνη του ηλιακού μας συστήματος όπως ακριβώς και η Γη.
Πάντα όμως θα θυμόμαστε τις πρώτες φωτογραφίες που τραβήξαμε από τον πλανήτη!
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
