Το 2018 ένας πρώην αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας, προέβλεψε πως μέχρι το 2025 η χώρα δε θα έχει μετρητά και όλα θα γίνονται ψηφιακά. Τώρα, 7 χρόνια αργότερα, μόνο μία στις δέκα συναλλαγές γίνονται με μετρητά στη Σουηδία. Οι πληρωμές με κάρτα και με το σύστημα Swish που έχει για smartphones, η Σουηδία φαίνεται πως έχει σχεδόν καταργήσει το μετρητό.
Στην τελευταία έκθεση πληρωμών της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας, που δημοσιεύθηκα πριν λίγες ημέρες, η Σουηδία και η Νορβηγία έχουν το χαμηλότερο ποσοστό μετρητών σε κυκλοφορία στον κόσμο, ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Όμως, έχει ο καιρός γυρίσματα. Σε μια εποχή με πόλεμο στην Ευρώπη και με την απρόβλεπτη κατάσταση με τις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με τον φόβο για ρωσικές ψηφιακές επιθέσεις, η ζωή χωρίς μετρητά αποδεικνύεται μια ουτοπία, που δεν είναι εφαρμόσιμη στην πραγματική ζωή.
Τώρα, λόγω της σοβαρότητας της παγκόσμιας κατάστασης, το κράτος ενθαρρύνει τους πολίτες να κρατούν μετρητά και να τα χρησιμοποιούν, στο όνομα της πολιτικής άμυνας. Μάλιστα, ήδη από τον Νοέμβριο, το Υπουργείο Αμύνης της Σουηδίας έστειλε σε κάθε νοικοκυριό ένα φυλλάδιο με τίτλο “Εάν Έρθει Κρίση ή Πόλεμος”. Σε αυτό συμβούλευε τους πολίτες να κάνουν χρήση μετρητών, ενώ θα πρέπει να διατηρούν μετρητά μιας εβδομάδας, σε διάφορες ονομαστικές αξίες, ώστε να “ενισχύσουν την ετοιμότητα”.
Στην έκθεση της σουηδικής κεντρικής τράπεζας διαβάζουμε:
«Πρέπει να ληφθούν μέτρα για την ενίσχυση της ετοιμότητας και τη μείωση του αποκλεισμού, ώστε όλοι να μπορούν να πληρώσουν, ακόμη και σε περίπτωση κρίσης ή πολέμου». Για χρόνια, αναφέρει, η αποτελεσματικότητα αποτελούσε προτεραιότητα για τις πληρωμές, αλλά τώρα η ασφάλεια και η προσβασιμότητα «είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικές».
Παράλληλα, από τον Δεκέμβριο, οι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς της χώρας, υποχρεούνται να δέχονται μετρητά, αλλά και να έχουν ένα απόθεμα σε μετρητά.
Η Σουηδία δεν είναι η μόνη σκανδιναβική χώρα που οπισθοχωρεί στα σχέδια για μια κοινωνία χωρίς μετρητά. Πέρυσι, η Νορβηγία, η οποία διαθέτει ένα δημοφιλές αντίστοιχο της Swish που ονομάζεται Vipps MobilePay, θέσπισε νομοθεσία που σημαίνει ότι οι λιανοπωλητές μπορούν να τιμωρηθούν με πρόστιμα ή κυρώσεις εάν δεν δέχονται μετρητά. Παράλληλα η Νορβηγική κυβέρνηση συστήνει στους πολίτες «να κρατούν κάποια μετρητά διαθέσιμα λόγω των ευπαθειών των ψηφιακών λύσεων πληρωμών σε κυβερνοεπιθέσεις».
Η πρώην υπουργός Δικαιοσύνης της Νορβηγίας, Emilie Mehl, το έκανε ιδιαίτερα σαφές:
«Εάν κανείς δεν πληρώνει με μετρητά και κανείς δεν δέχεται μετρητά, τα μετρητά δεν θα αποτελούν πλέον πραγματική λύση έκτακτης ανάγκης μόλις η κρίση φτάσει στο απροχώρητο».
Ένας αόρατος δολοφόνος με άκρως τοξικές ουσίες για όλους
Εμείς το έχουμε γράψει ξανά αρκετές φορές. Τα μετρητά έχουν πάντα αξία, που ιδιαίτερα σε ισχυρά νομίσματα όπως το ευρώ, δε χάνεται. Την ίδια στιγμή δεν κινδυνεύουν από τραπεζική κατάρρευση, από Capital Controls ή από επιθέσεις στο τραπεζικό σύστημα. Ταυτόχρονα, οι συναλλαγές με μετρητά δεν φέρνουν έσοδα στο τραπεζικό σύστημα, με το έτσι θέλω. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, κάπου έχει ξεφύγει η κατάσταση. Δίνουμε τα χρήματά μας στην τράπεζα η οποία τα επενδύει για να βγάλει κέρδος και την ίδια στιγμή πληρώνουμε για αυτό, απλά επειδή μας τα κρατάει ασφαλή. Βέβαια, είδαμε πόσο ασφαλή ήταν στα capital controls, που δεν είχαμε πρόσβαση στην περιουσία μας, απλά και μόνο για ένα παιχνίδι δύναμης.
Τα περί πάταξης της φοροδιαφυγής τα ακούμε κάπως βερεσέ. Για χιλιάδες χρόνια οικονομίες άνθησαν και αναπτύχθηκαν, χωρίς τις τράπεζες να ελέγχουν κάθε συναλλαγή που έκαναν οι πολίτες. Ξαφνικά, τα τελευταία χρόνια, για όλα τα δεινά φταίνε οι πολίτες και η φοροδιαφυγή και όχι οι πολιτικές που ακολουθούνται παγκοσμίως, αλλά και σε κάθε χώρα ξεχωριστά.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
