Όταν το ηφαίστειο Hunga Tonga-Hunga Ha’apai έσκασε την κορυφή του το 2022, δεν ήταν απλώς μια από τις πιο ισχυρές εκρήξεις στη σύγχρονη ιστορία. Η τεράστια έκρηξη κυριολεκτικά μετέφερε κύματα στο διάστημα.

Η έκρηξη έστειλε τεράστιες ποσότητες τέφρας και αερίου σε ύψος άνω των 50 χιλιομέτρων στην ατμόσφαιρα. Μάλιστα, αυτό το υψόμετρο ξεπερνάει κατά πολύ το μέγιστο ύψος που πετάνε τα εμπορικά αεροπλάνα, τα οποία πετάνε πάνω από τα καιρικά φαινόμενά! Όμως οι επιστήμονες παρατήρησαν κάτι πολύ ξεχωριστό. Το φαινόμενου του κυματισμού από την έκρηξη, έφτασε μέχρι την ανώτερη ατμόσφαιρα, εκεί που πετάνε οι δορυφόροι, στην άκρη της των συνόρων Γης και Διαστήματος.

Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο AGU Advances, εξηγεί πως η τεράστια έκρηξη κατάφερε να ταρακουνήσει ένα μέρος του πλανήτη που τα περισσότερα ηφαίστεια δεν αγγίζουν ποτέ. Οι επιστήμονες έκαναν χρήση δορυφορικών δεδομένων και ατμοσφαιρικής μοντελοποίησης, στα ελαστικά κύματα που μεταδίδονται σε στερεά, αγκαλιάζονται την επιφάνεια της Γης και τα βαρυτικά κύματα τα οποία δημιουργούνται όταν το πρώτο κύμα κυμάτων διασπάται ψηλά στον ουρανό.

ηφαίστειο
Προσομοιώσεις που δείχνουν δευτερεύοντα κύματα βαρύτητας από την έκρηξη. Γραφικό: Li et al. 2025

Από ότι φαίνεται, ο ένοχος ήταν τα βαρυτικά, δευτερεύοντα κύματα από το ηφαίστειο, καθώς οι πολύ γρήγορες κινήσεις τους και το τεράστιο μέγεθός τους, ταίριαζαν με τις δορυφορικές παρατηρήσεις που μελέτησε η ομάδα. Βασικά, η έκρηξη της Τόνγκα δημιούργησε ένα ωστικό κύμα τόσο έντονο που ταρακούνησε τον ουρανό.

Τα ευρήματα της ομάδας φαίνεται να συμπληρώνουν προηγούμενες έρευνες που έδειξαν πως η έκρηξη Hunga Tonga-Hunga Haʻapai, είχε μια πολύ ιδιαίτερη σεισμική υπογραφή, ένα κύμα Rayleigh, λίγο πριν την έκρηξη, που ανιχνεύθηκε από σεισμόμετρα σε αποστάσεις άνω των 650 χιλιομέτρων. Το ένα κύμα Rayleigh είναι ανεπαίσθητο για τον άνθρωπο, όμως είναι μια πολύ ισχυρή και αρκετά παραβεβλημένη  ένδειξη πως κάτι καταστροφικό θα συμβεί.

Το James Webb σοκάρει τους επιστήμονες με την εικόνα του αρχαίου γαλαξία που βρυχάται ξανά

Μαζί, αυτές οι μελέτες υποδεικνύουν ότι τα τεράστια ηφαιστειακά γεγονότα δεν ταρακουνούν μόνο το έδαφος, αλλά ταρακουνούν ολόκληρη την ατμόσφαιρα, από τον πυθμένα της θάλασσας μέχρι την άκρη του διαστήματος. Αυτό δείχνει πως οι τεράστιες εκρήξεις μπορούν να αφήσουν σημάδια, αν βέβαια ξέρουμε που να κοιτάξουμε.

ηφαίστειο
Μια δορυφορική εικόνα της έκρηξης της Τόνγκα. Πηγή: NASA Earth Observatory

Όλα αυτά δείχνουν πως ότι συμβαίνει στη Γη, μπορεί να διαταράξει και το διάστημα και κυρίως το μέρος στο οποίο πετάνε οι δορυφόροι που χρησιμοποιούμε για επικοινωνίες και GPS. Σε αυτά τα υψόμετρα, υπάρχουν και πολλοί δορυφόροι για την παρακολούθηση του καιρού και την κλιματική μοντελοποίηση. Όσο πιο προετοιμασμένοι μπορούμε να είμαστε για το επόμενο ηφαίστειο, τόσο πιο εύκολη θα είναι και η προστασία της τεχνολογίας που έχουμε στο διάστημα, στην οποία βασίζονται τόσα πολλά στη Γη.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο AGU Advances.

Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.