Αρκετοί ίσως έχετε παίξει το παιχνίδι The Last of Us ή έχετε δει την ομώνυμη σειρά του HBO. Σε αυτά, το ανθρώπινο είδος μάχεται για την επιβίωση ενάντια στο cordyceps, παρασιτικούς μύκητες που μετατρέπουν τους ξενιστές σε ζόμπι. Αν και το σενάριο εμπίπτει στην επιστημονική φαντασία, αυτού του τύπου οι μύκητες είναι πραγματικοί. Παρόμοιοι μύκητες υπάρχουν στη Γη από την εποχή των δεινοσαύρων, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Μια διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Yuhui Zhuang, διδακτορικό φοιτητή παλαιοντολογίας στο Πανεπιστήμιο Yunnan της Κίνας, ανακάλυψε δύο έντομα, που είχαν μολυνθεί από cordyceps, παγιδευμένα μέσα σε κεχριμπάρι 99 εκατομμυρίων ετών. Τα έντομα ήταν μια απολιθωμένη νύμφη μύγας και ένα μυρμήγκι, που είναι και από τα παλαιότερα απολιθωμένα αρχεία παθογόνων μυκήτων από την Κρητιδική περίοδο. Αυτά τα έντομα είχαν μολυνθεί από δύο είδη μυκήτων, που μέχρι σήμερα ήταν άγνωστα στην επιστήμη. Ονομάστηκαν Paleophiocordyceps gerontoformicae και Paleophiocordyceps ironomyiae από τους επιστήμονες που τα ανακάλυψαν, οι οποίοι δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B στις 11 Ιουνίου.
«Συνολικά, αυτά τα δύο απολιθώματα είναι πολύ σπάνια, τουλάχιστον ανάμεσα στις δεκάδες χιλιάδες δείγματα κεχριμπαριού που έχουμε δει, και μόνο λίγα έχουν διατηρήσει τη συμβιωτική σχέση μεταξύ μυκήτων και εντόμων», δήλωσε ο Zhuang στο CNN.
Τα δείγματα βρέθηκαν στη βόρεια Μυανμάρ και οι ερευνητές ξεκαθαρίζουν πως τα απέκτησαν πριν το 2017, που ξεκίνησαν οι συγκρούσεις στη χώρα. Ο Zhuang και η ομάδα του, χρησιμοποίησαν οπτικά τηλεσκόπια για τη μελέτη των απολιθωμένων εντόμων. Με τις εικόνες, κατάφεραν να κατασκευάσουν τρισδιάστατες αναπαραστάσεις των εντόμων, χρησιμοποιώντας μια τεχνική υψηλής απεικόνισης με ακτίνες X. Από την απεικόνιση είδαν έκπληκτοι τις πτυχές των μολύνσεων από τον μύκητα.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι και τα δύο πρόσφατα ανακαλυφθέντα είδη μυκήτων ανήκουν στο γένος Ophiocordyceps, που περιλαμβάνει και ένα είδος μύκητα που μετατρέπει τα μυρμήγκια σε ζόμπι. Το όνομα προέρχεται από την ικανότητα του μύκητα να ελέγχει τη συμπεριφορά του ξενιστή του. Στα τελικά στάδια της μόλυνσης, ο μύκητας παίρνει τον έλεγχο του εγκεφάλου του εντόμου και το αναγκάζει να μετακομίσει σε κάποια ψηλότερη τοποθεσία με ζέστη και περισσότερο φως του ήλιου, που είναι και οι βέλτιστες συνθήκες για την παραγωγή σπόρων. Μόλις το έντομο τελικά πεθάνει, μια νέα μυκητιακή ανάπτυξη πετάγεται από το κεφάλι του και αρχίζει να απελευθερώνει σπόρια στον αέρα, ώστε να μολύνουν νέα θύματα.
Μάλιστα, η απολιθωμένη μύγα διατηρήθηκε σε αυτή ακριβώς την κατάσταση, με το καρποφόρο σώμα του P. ironomyiae να ξεπροβάλλει από το κεφάλι της. Σε αντίθεση με μια τυπική λοίμωξη από Ophiocordyceps σε προχωρημένο στάδιο , η οποία συνήθως παράγει ένα καρποφόρο σώμα με λεία, πρησμένη άκρη, το καρποφόρο σώμα του P. ironomyiae δεν ήταν επεκταμένο και είχε υφή. Από την άλλη η νύμφη του μυρμηγκιού που ήταν μολυσμένη με P. gerontoformicae, ήταν ακόμα πιο περίεργη. Αντί να εκραγεί από το κεφάλι όπως συνήθως, ο μύκητας εξερράγη από το μεταπλευρικό αδένα, που παράγει αντιμικροβιακές εκκρίσεις. Αυτό είναι η πρώτη φορά που το βλέπουμε σε οποιοδήποτε γνωστό είδος Ophiocordyceps, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Αυτές οι αλλαγές δείχνουν πως πρόκειται για δύο είδη που δεν έχουμε συναντήσει ξανά.
Αυτό είναι το σημάδι στη τουαλέτα ενός καρκίνου φονιά!
Τα χαρακτηριστικά αυτών των μυκήτων εμφανίζουν σαφή σύνδεση με το γένος Ophiocordyceps, όμως δε μπόρεσαν να τα συνδέσουν με κάποιο γνωστό είδος μέχρι στιγμής. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν DNA από σύγχρονα είδη Ophiocordyceps για να κατασκευάσουν φυλογένεση, δηλαδή μια οπτική αναπαράσταση της εξελικτικής ιστορίας του γένους. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να εκτιμήσουν που διαφέρουν τα δύο νέα είδη, από τα υπόλοιπα μέλη της οικογενείας.
Η μελέτη βοηθά στη βαθύτερη κατανόηση της ιστορίας των Ophiocordyceps, που από ότι φαίνεται προέρχεται από την Κρητιδική περίοδο, όπου μόλις ξεκινούσε να μολύνει τα πρώτα σκαθάρια. Στη συνέχεια προχώρησε σε μεγαλύτερα έντομα, όπως πεταλούδες, σκώρους και μέλισσες. Με την ποικιλομορφία των ξενιστών να διευρύνεται, ο μύκητας άρχισε να εξελίσσεται, ώστε να προσαρμοστεί στα νέα είδη.
Η εξελικτική ιστορία ειδών όπως οι παρασιτικοί μύκητες είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση, λόγω της έλλειψης δειγμάτων από το παρελθόν.
Είναι συναρπαστικό να βλέπουμε ότι μέρος της παραδοξότητας του φυσικού κόσμου που βλέπουμε σήμερα ήταν επίσης παρούσα στο απόγειο της εποχής των δεινοσαύρων», δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο συν-συγγραφέας Edmund Jarzembowski.
Η μελέτη αυτών των ειδών και της ιστορίας τους όμως, είναι υψίστης σημασίας, για να είμαστε προετοιμασμένοι στην περίπτωση που κάποιος μύκητας αποφασίσει να χρησιμοποιήσει το ανθρώπινο είδος σαν ξενιστή.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the Royal Society B.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
