Ο αριθμός των αιωνόβιων σε όλο τον κόσμο, αυξήθηκε από 151.000 το 2000 σε 573.000 το 2021. Η επιστήμη και η ιατρική έχουν προχωρήσει τόσο πολύ, που ακόμα περισσότεροι άνθρωποι θα ξεπερνούν σύντομα τα 100 χρόνια ζωής. Πως θα γίνετε όμως αιωνόβιοι;
Οι αιωνόβιοι είναι ένα καλό παράδειγμα επιτυχημένης γήρανσης, με άτομα που βιώνουν λιγότερες χρόνιες ασθένειες και διατηρούν την ανεξαρτησία τους, στην καθημερινή ζωή μέχρι τα 90 τους. Προφανώς, η γενετική συμβάλλει στη μακροζωία, όμως ένα 60% μιας επιτυχημένης γήρανσης, οφείλεται σε άλλους, τροποποιήσιμους παράγοντες.
Αλλά τι είδους παράγοντες συμβάλλουν συγκεκριμένα στο να ζήσετε μέχρι τα 100; Για να μάθουμε, εξετάστηκε ο τρόπος ζωής και οι συνήθειες υγείας των αιωνόβιων και των σχεδόν αιωνόβιων (ηλικιών 95–99 ετών) σε όλο τον κόσμο.
Η πρόσφατη μελέτη περιελάβανε 34 μελέτες παρατήρησης που δημοσιεύθηκαν από το 2000. Ακολουθούν τέσσερις βασικοί παράγοντες που διαπιστώσαμε ότι συμβάλλουν στην εξαιρετική μακροζωία. Αν θέλετε να έχετε ελπίδες για να ξεπεράσετε τα 100, καλό είναι να ακολουθείτε τις συμβουλές των επιστημόνων.
1. Μια ποικιλόμορφη δίαιτα με ελεγχόμενη πρόσληψη αλατιού
Οι αιωνόβιοι και οι σχεδόν αιωνόβιοι είχαν συνήθως μια ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή. Βρήκαν, πως κατά μέσο όρο, κατανάλωναν μεταξύ 57 τοις εκατό και 65 τοις εκατό της ενεργειακής τους πρόσληψης από υδατάνθρακες, 12 τοις εκατό έως 32 τοις εκατό από πρωτεΐνες και 27 τοις εκατό έως 31 τοις εκατό από λίπος.
Οι διατροφές τους περιλάμβανε πολύ βασικές τροφές, όπως ρύζι και σιτάρι, φρούτα και λαχανικά, όπως επίσης και τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, όπως πουλερικά, ψάρια και όσπρια. Η κατανάλωση του κόκκινου κρέατος ήταν σε μέτρια επίπεδα.
Αυτό το διατροφικό πρότυπο, παρόμοιο με τη μεσογειακή διατροφή , συνδέεται με χαμηλότερους κινδύνους εξασθένησης της σωματικής λειτουργίας και θανάτου.
Μάλιστα, βρέθηκε πως η υψηλότερη πρόσληψη αλατιού, είχαν 3.6 φορές αυξημένο κίνδυνο σωματική βλάβης, σε σχέση με όσους δεν προτιμούσαν το αλάτι.
Πρακτικά, αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι πρέπει να συμπεριλάβουμε πολλά δημητριακά ολικής αλέσεως, λαχανικά, φασόλια, όσπρια, φρούτα και λαχανικά στη διατροφή μας, να ελαχιστοποιήσουμε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και να επιλέξουμε άπαχα πουλερικά, ψάρια και φυτικές πρωτεΐνες. Φυσικά θα πρέπει να παρακολουθούμε το αλάτι στο φαγητό μας και να το κρατάμε σε χαμηλά επίπεδα.
Η παραδοσιακή δίαιτα της Οκινάουα , γνωστή για την κατανάλωσή της από Ιάπωνες αιωνόβιους στο νησί Οκινάουα, περιέχει περίπου 1,1 γραμμάρια νατρίου.
2. Χαμηλότερη χρήση φαρμάκων
Και οι αιωνόβιοι, δεν ήταν απαλλαγμένοι από χρόνιες παθήσεις, όμως συνήθως τις ανέπτυσσαν αρκετά αργότερα από τους μέσους ανθρώπους. Περισσότερα από τα μισά άτομα στην μελέτη, αντιμετώπισαν κοινά προβλήματα όπως υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση), άνοια ή γνωστική εξασθένηση.
Οι άνθρωποι της μελέτης έλαβαν κατά μέσο όρο 4.6 φάρμακα. Τα πιο συχνά από αυτά περιλάμβαναν φάρμακα για την αρτηριακή πίεση και φάρμακα για καρδιακές παθήσεις. Αυτό είναι παρόμοιο με τα αποτελέσματα μιας μεγάλης μελέτης που βασίζεται σε μητρώο υγείας στην Ισπανία, η οποία διαπίστωσε ότι οι αιωνόβιοι έπαιρναν κατά μέσο όρο 4,9 φάρμακα. Οι μη αιωνόβιοι σε αυτή τη μελέτη έλαβαν 6,7 φάρμακα κατά μέσο όρο.
Φαίνεται λοιπόν, πως οι αιωνόβιοι λαμβάνουν λιγότερα φάρμακα, που υποδηλώνει καλύτερη υγεία και λιγότερες ιατρικές παθήσεις. Όμως, τα δεδομένα σχετικά με τη χρήση φαρμάκων, προέρχονται από τα λεγόμενα των ίδιων των αιωνόβιων και ίσως να μην είναι απόλυτα ακριβή, ειδικά σε αυτούς που είχαν γνωστική εξασθένηση.
Η πολυφαρμακία συχνά ορίζεται ως η ταυτόχρονη λήψη πέντε ή περισσότερων φαρμάκων και είναι συχνή σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Η ακατάλληλη πολυφαρμακία σχετίζεται με αυξημένους κινδύνους ανεπιθύμητων ενεργειών όπως πτώσεις, γνωστική εξασθένηση και νοσηλεία, λόγω επιβλαβών αλληλεπιδράσεων φαρμάκων.
Αν και ο τύπος ή ο αριθμός των συνταγογραφούμενων φαρμάκων μπορεί να μην είναι υπό τον έλεγχο του ασθενούς, είναι σημαντικό οι γιατροί να συνταγογραφούν φάρμακα μόνο όταν είναι απαραίτητο, να ενημερώνουν πλήρως τους ασθενείς για τα οφέλη και τους κινδύνους και να επανεξετάζουν τακτικά τα σχέδια θεραπείας.
3. Καλό ύπνο
Η ποιότητα και η ποσότητα του ύπνου επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, τις ορμόνες του στρες και τις καρδιομεταβολικές λειτουργίες όπως η παχυσαρκία, η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης. Ο καλός ύπνος συνδέεται με παρατεταμένα χρόνια καλής υγείας και μειωμένους κινδύνους χρόνιων ασθενειών.
Στη μελέτη, το 68 τοις εκατό των αιωνόβιων ήταν ικανοποιημένοι με την ποιότητα του ύπνου τους. Σε μια έρευνα για την ικανοποίηση του ύπνου των ενηλίκων σε 13 χώρες το 2020, η ικανοποίηση από τον ύπνο κυμάνθηκε από 29 τοις εκατό έως 67 τοις εκατό .
Η βέλτιστη διάρκεια ύπνου είναι μεταξύ επτά και οκτώ ωρών τη νύχτα. Οι συμβουλές για την επίτευξη καλύτερου ύπνου περιλαμβάνουν τη διατήρηση μιας τακτικής ρουτίνας ύπνου, τη δημιουργία ενός ξεκούραστου περιβάλλοντος, την τακτική άσκηση και τη διαχείριση του στρες.
4. Περιβάλλον διαβίωσης
Πάνω από το 75 τοις εκατό των αιωνόβιων και σχεδόν αιωνόβιων στην μελέτη ζούσαν σε αγροτικές περιοχές. Αυτό είναι ένα μοτίβο που αντικατοπτρίζεται στις « μπλε ζώνες », περιοχές γνωστές για υψηλές συγκεντρώσεις αιωνόβιων, όπως η Οκινάουα στην Ιαπωνία, η Σαρδηνία στην Ιταλία, η Χερσόνησος Nicoya στην Κόστα Ρίκα και η Ικαρία στην Ελλάδα.
Αυτό μπορεί να σχετίζεται εν μέρει με τη σύνδεση μεταξύ φύσης, υγείας και ευεξίας. Για παράδειγμα, η έκθεση σε χώρους πρασίνου έχει συσχετιστεί με χαμηλότερο στρες, κατάθλιψη , αρτηριακή πίεση, διαβήτη τύπου 2 και καρδιακές παθήσεις, αυξάνοντας δυνητικά το προσδόκιμο ζωής.
5. Άλλοι σημαντικοί παράγοντες
Στη μελέτη δεν εξετάστηκαν άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής που σχετίζονται με τη μακροζωία. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι το να μην καπνίζετε , να αποφεύγετε το αλκοόλ ή να πίνετε μέτρια, να παραμένετε σωματικά δραστήριοι και να διατηρήσετε κοινωνικές σχέσεις είναι σημαντικά για την αύξηση των πιθανοτήτων ενός ατόμου να ζήσει μέχρι τα 100.
Φυσικά, ακόμα και αν υιοθετήσουμε τις αλλαγές στον τρόπο ζωής, δεν έχουμε εγγυήσεις πως θα φτάσουμε στα 100, όμως σίγουρα θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής μας.
Όσο νωρίτερα μπορείτε να υιοθετήσετε θετικές αλλαγές στον τρόπο ζωής και πιο υγιεινές συνήθειες, τόσο καλύτερα θα είστε για να επιτύχετε μια μακρά και υγιή ζωή. Το να γίνεις αιωνόβιος είναι μια δια βίου προσπάθεια.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό μέσο The Conversation.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
