Οι επιστήμονες σπάνια έχουν πρόσβαση στους περισσότερους καρχαρίες, πόσο μάλλον στα μωρά τους ή στους χώρους που μεγαλώνουν. Έτσι το να βρίσκουμε έμβρυο σφυροκέφαλου καρχαρία στα μισά της 5μηνης ανάπτυξής του, είναι κάτι τρομερά ασυνήθιστο.
Η πρόσβαση σε αναπτυσσόμενα έμβρυα, είναι το κλειδί για τους αναπτυξιακούς βιολόγους, ώστε να ξεκλειδώσουν τα μυστικά της ποικιλομορφίας των ζώων στην Γη. Τα περισσότερα ψάρια, αλλά και πολλά είδη καρχαριών, γεννούν αυγά, κάτι που επιτρέπει στους βιολόγους να παρακολουθήσουν πιο εύκολα την εξέλιξη του εμβρύου σε πραγματικό χρόνο.
Όμως οι σφυροκέφαλοι καρχαρίες δεν γεννούν αυγά. Τα έμβρυα κυοφορούνται στην μήτρα και μία εγκυμονούσα καρχαρίνα, μπορεί να μεταφέρει μέχρι και 16 έμβρυα, με το καθένα να τρέφεται από έναν ομφάλιο λώρο, όπως ακριβώς και στους ανθρώπους. Όταν ολοκληρωθεί η εγκυμοσύνη, τα μωρά είναι αυτάρκεις, με δόντια και σαγόνια, έτοιμα για να επιβιώσουν μόνα τους.
Η πρόσβαση λοιπόν σε ένα ζωντανό έμβρυο σφυροκέφαλου είναι τρομερά σπάνια, κάτι που κάνει αυτές τις εικόνες ξεχωριστές.
Για να δημιουργηθούν αυτές οι εικόνες, ο Gareth Fraser και οι συνάδελφοί του, διασώσαν έμβρυα από ενήλικες θηλυκούς καρχαρίες, που είχαν πιαστεί στο πλαίσιο ερευνών πληθυσμού στις ακτές του Κόλπου και των Ατλαντικών ακτών της Φλόριντα. Συνήθως αυτοί οι καρχαρίες παίρνουν το αμπελάκι τους και απελευθερώνονται.
Ένας μικρός αριθμός όμως πεθαίνει κατά την διάρκεια της διαδικασίας, με τους επιστήμονες να χρησιμοποιούν τα πτώματα για πληροφορίες σχετικά με την διατροφή, την ηλικία, την ανάπτυξη, την αναπαραγωγή και την τοξικολογία. Κανένας καρχαρίας δεν θυσιάστηκε για τις μελέτες, αλλιώς τα έμβρυα θα είχαν χαθεί όταν πέθαιναν οι μητέρες.
Για αυτήν την εργασία, ο Steven Byrum , ένας μεταπτυχιακός φοιτητής στο εργαστήριό του Fraser, μπόρεσε να τεκμηριώσει ολόκληρο το σύνολο των αναπτυξιακών σταδίων χρησιμοποιώντας συνολικά 177 έμβρυα καρχαρία σφυροκέφαλου.
Οι επιστήμονες κατάφεραν να συγκεντρώσουν ένα είδος οπτικού διαγράμματος ανάπτυξης, από τα πρώτα έμβρυα που δεν έμοιαζαν σε τίποτα με το είδος τους. Στην συνέχεια της ανάπτυξης άρχιζαν σιγά-σιγά να αναπτύσσουν τα χαρακτηριστικά που δίνουν σε αυτό το είδος καρχαριών το χαρακτηριστικό τους σχήμα. Ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχαμε κάποια αντίστοιχη καταγραφή των σταδίων ανάπτυξης.
Αυτή η έρευνα μας επιτρέπει να μελετήσουμε κρίσιμα στάδια στην ανάπτυξη του σφυροκέφαλου και, κυρίως, τις ακριβείς στιγμές –όπως αυτή που απεικονίζεται– όταν το έμβρυο αναπτύσσει το χαρακτηριστικό σχήμα κεφαλής.
Οι σφυροκέφαλοι είναι μια περίεργη ομάδα που αποτελείται από 8 είδη καρχαριών, που αναπτύσσουν κεφάλι σε σχήμα σφυριού. Με αυτό το σχήμα όμως, έχουν τρομερή υδροδυναμική που τους επιτρέπει να κάνει ακραίους ελιγμούς κατά το κυνήγι θηραμάτων. Αυτό το συγκεκριμένο είδος έχει κεφάλι σαν καπό αυτοκινήτου, που είναι σαν ένα σχετικά μικρό και στρογγυλό σφυρί.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το φαρδύ, πεπλατυσμένο σχήμα κεφαλιού με τα μάτια σε κάθε πλευρά εξελίχθηκε για να ενισχύσει τις αισθήσεις των ζώων. Η ευρεία θέση των ματιών επιτρέπει αυξημένο οπτικό πεδίο και οι φαρδιές, διευρυμένες ρινικές κάψουλες παρέχουν ενισχυμένη οσφρητική ικανότητα.
Το κεφάλι σε σχήμα σφυριού καλύπτεται με εκτεταμένα όργανα που ανιχνεύουν ηλεκτρισμό, κάτι που έχουν και οι μεγάλοι λευκοί καρχαρίες, ώστε να ανιχνεύουν τον ηλεκτρισμό που προκαλείται από την κίνηση των θηραμάτων τους, σε αποστάσεις άνω του 1 χιλιομέτρου. Μπορούν να ανιχνεύσουν τα πάντα που κινούνται στο νερό, καθώς και τα μαγνητικά πεδία της Γης, ώστε να προηγηθούν κατά την μετανάστευση.
Τι μπορεί να πλήγωσε έτσι τον μεγαλύτερο θηρευτή των ωκεανών;
Η πρόσβαση σε αυτά τα καταπληκτικά έμβρυα καρχαριών, επιτρέπει την σύγκριση με την ανάπτυξη άλλων καρχαριών με κανονικό κεφάλι, ώστε να βρούμε το γιατί οι σφυροκέφαλοι μεγαλώνουν με αυτό το υπέροχο σχήμα.
Οι ωκεανοί κρύβουν μια πληθώρα από απίστευτα και παράξενα πλάσματα, τα οποία τις περισσότερες φορές είναι απρόσιτα και οι μελέτες για την γέννηση και την ανάπτυξή τους, είναι σχεδόν αδύνατες.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
