Το μαγνητικό πεδίο της Γης είναι ένας από τους βασικούς λόγους που κάνουν τον πλανήτη μας κατοικήσιμο. Λειτουργεί σαν μια τεράστια φούσκα που προστατεύει την Γη από την από την ηλιακή ακτινοβολία, τις κοσμικές ακτίνες και τις μεγάλες διακυμάνσεις στις θερμοκρασίες. Όμως το μαγνητικό πεδίο της Γης κατάρρευσε πριν από 591 εκατομμύρια χρόνια και αυτή η αλλαγή ήταν η αιτία για την άνθηση πολύπλοκής μορφής ζωής, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Communications Earth & Environment στις 2 Μαΐου, αναφέρει πως το μαγνητικό πεδίο της Γης ήταν σημαντικά ασθενέστερο σε σχέση με σήμερα. Αυτή η περίοδος κράτησε 26 εκατομμύρια χρόνια. Μάλιστα, η ίδια περίοδος αποδυνάμωσης του μαγνητικού πεδίου της Γης, λύνει ένα μεγάλο γεωλογικό μυστήριο για το πότε σχηματίστηκε ο συμπαγής εσωτερικός πυρήνας του πλανήτη μας.
Αυτή η χρονική περίοδος ευθυγραμμίζεται απόλυτα με την Εντιακάρια περίοδο, όταν εμφανίστηκαν τα πρώτα πολύπλοκα ζώα στον πυθμένα των ωκεανών, καθώς αυξήθηκε το ποσοστό οξυγόνου στην θάλασσα και στην ατμόσφαιρα. Αυτά τα παράξενα ζώα δεν έμοιαζαν σχεδόν σε τίποτα σε σχέση με τη ζωή σήμερα – όπως τα Proarticulata (αμφίπλευρα ζώα με άρθρωση), τα Petalonamae (ζώα που έμοιαζαν με στυλό), δισκοειδείς μορφές (ζώα με κυκλικό σώμα) και τα Trilobozoa (ζώα με τρι-ακτινική συμμετρία).
Πριν από εκείνη την περίοδο, η ζωή ήταν κατά βάση μονοκύτταρη και μικροσκοπική. Η αύξηση του οξυγόνου όμως στην ατμόσφαιρα και τους ωκεανούς, έδρασε σαν καταλύτης για την εξέλιξη πολύπλοκων μορφών ζωής.
Η ένταση του μαγνητικού πεδίου της Γης γνωρίζουμε πως παρουσιάζει διακυμάνσεις με την πάροδο του χρόνου. Αυτό το παρατηρούμε στους κρυστάλλους που διατηρούνται στις πέτρες και περιέχουν μικροσκοπικά μαγνητικά σωματίδια, κάτι που μας επιτρέπει να δούμε την ένταση του μαγνητικού πεδίου της Γης, σε κάθε περίοδο.
Το 2019, επιστήμονες μελέτησαν πετρώματα 565 εκατομμυρίων ετών στο Κεμπέκ και έδειξαν πως το μαγνητικό πεδίο της Γης ήταν 10 φορές ασθενέστερο από ότι σήμερα. Μια ακόμα πιο πρόσφατη μελέτη σε βράχο ηλικίας 591 εκατομμυρίων ετών, δείχνει πως το μαγνητικό πεδίο της Γης ήταν 30 φορές ασθενέστερο σε σχέση με σήμερα.
Ο ομάδα όμως εξέτασε και βράχους από την Νότια Αφρική, ηλικίας 2 δισεκατομμυρίων ετών και βρήκε πως το μαγνητικό πεδίο ήταν παρόμοιο σε εκείνη την χρονική στιγμή, με το μαγνητικό πεδίο που έχουμε σήμερα. Όμως τότε, το εσωτερικό της Γης ήταν ρευστό, αντί για στερεό, κάτι που επηρεάζει το μαγνητικό πεδίο.
Η εμφάνιση της πρώιμης και πολύπλοκης ζωής στον πλανήτη, έχει να κάνει με την αύξηση των επιπέδων οξυγόνου. Κάποια ζώα δεν απαιτούν μεγάλες ποσότητες οξυγόνου, όμως αυτά συνήθως είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί και μικρόβια. Τα μεγαλύτερα ζώα όμως, απαιτούν μεγαλύτερες ποσότητες οξυγόνου, ώστε να κινούνται.
Η αύξηση του οξυγόνου, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αποδίδεται σε οργανισμούς που φωτοσυνθέτουν, όπως τα κυανοβακτήρια. Όταν αυτά ξεκίνησαν να παράγουν μεγάλες ποσότητες οξυγόνου, επέτρεψαν την συσσώρευσή του στο νερό με την πάροδο του χρόνου.
Ωστόσο, η νέα έρευνα προτείνει μια εναλλακτική ή συμπληρωματική υπόθεση, η οποία κάνει λόγο για αυξημένη απώλεια υδρογόνου στο διάστημα όταν το γεωμαγνητικό πεδίο ήταν αδύναμο.
Τώρα η γεωλογική ανάλυση αποκαλύπτει και τις λεπτομέρειες για το εσωτερικό μέρος του πυρήνα της Γης. Οι εκτιμήσεις για το πότε στερεοποιήθηκε ο εσωτερικός πυρήνας της Γης, κυμαίνονται από 500 εκατομμύρια μέχρι 2.5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.
Ένα laser σε βράχο του Άρη αποκάλυψε κάτι άκρως εντυπωσιακό!
Σύμφωνα με νεότερες έρευνες, η περίοδος στερεοποίησης του εσωτερικού πυρήνα, βρίσκεται στο πιο πρόσφατο άκρο αυτής της χρονικής περιόδου, εκτιμώντας πως στερεοποιήθηκε πριν από 565 εκατομμύρια χρόνια.
Αυτό ήταν και το έναυσμα για τα πρώτα ζώα της Εντιακάρα περιόδους, να κάνουν την εμφάνισή τους. Όλα αυτά τα ζώα εξαφανίστηκαν την επόμενη Κάμβρια περίοδο, όταν μέσω της εξέλιξης η ποικιλομορφία της ζωής άνθησε και είχαμε και τα πρώτα δέντρα.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Communications Earth & Environment.
