Μπορεί να μην είναι τόσο διάσημος όσο ο κομήτης Halley, όμως φωτογραφήθηκε να κινείται περίεργα στο διάστημα, με την ουρά του να αλλάζει σχήμα κάνοντας ζιγκ ζαγκ, αντί για την αναμενόμενη ευθεία. Την παρατήρηση έκανε ο Dan Bartlett, ένας αστροφωτογράφος με έδρα την ανατολική-κεντρική Καλιφόρνια. Φωτογράφισε τον κομήτη Olbers να κάνει ζιγκ-ζαγκ στον νυχτερινό ουρανό. Κάθε φορά που έβλεπε τον κομήτη από το τηλεσκόπιό του και στην φωτογραφική του μηχανή, είχε διαφορετική μορφή.
«Είναι η πρώτη φορά που μπορέσαμε να παρακολουθήσουμε τη συμπεριφορά αυτού του πλάσματος με τη σύγχρονη τεχνολογία», είπε ο Bartlett. «Και τι πλάσμα ήταν αυτός ο κομήτης».
Οι ειδικοί στους κομήτες λένε ότι ενώ η έντονη στροφή στην ουρά του Olbers μπορεί να φαίνεται περίεργη στο μέσο μάτι, όμως η αιτία της οδοντωτής εμφάνισής του είναι ένα καλά κατανοητό φαινόμενο.
Οι κομήτες είναι τεράστιες μπάλες πάγου και βράχων που σχηματίστηκαν στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα και απέμειναν από τις πρώτες μέρες του σχηματισμού των πλανητών, πριν από περίπου 4.6 δισεκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με τη NASA. Ο πάγος αρχίζει να εξατμίζεται απευθείας, χωρίς να περάσει πρώτα στην υγρή του υπόσταση. Αυτή η διαδικασία είναι που δημιουργεί τις χαρακτηριστικές ουρές των κομητών, που είναι ίχνη αερίων και συντριμμιών, μήπως εκατομμυρίων χιλιομέτρων.
Πριν από εκατοντάδες χρόνια, οι άνθρωποι θεωρούσαν τους κομήτες κακούς οιωνούς. Σήμερα, οι επιστήμονες γνωρίζουν αυτά τα παγωμένα σώματα ως χρονοκάψουλες του αρχαίου ηλιακού συστήματος. Μερικοί αστρονόμοι πιστεύουν ότι οι κομήτες έφεραν νερό και οργανικές ενώσεις – γνωστά και ως δομικά στοιχεία της ζωής – στην πρώιμη Γη.
Μαζί με τα ίχνη σκόνης τους, οι κομήτες σέρνουν επίσης πλάσμα , μερικές φορές σε γαλαζωπό χρώμα, στον ουρανό. Η ουρά πλάσματος, που μοιάζει λίγο με την ουλή του κεραυνού του Χάρι Πότερ στη φωτογραφία του Bartlett, αποτελείται από μόρια ιονισμένου αερίου. Αυτά τα φορτισμένα σωματίδια επηρεάζονται εύκολα από τις αλλαγές στη δραστηριότητα του ήλιου, δήλωσε ο Henry Hsieh, ερευνητής του Ινστιτούτου Πλανητικής Επιστήμης.
Συγκρίνει τον ηλιακό άνεμο με ένα ποτάμι που ρέει συνεχώς μακριά από τον ήλιο.
«Η ουρά ιόντων είναι βασικά πιασμένη σε αυτό το ποτάμι», είπε ο Hsieh. «Βλέπετε μια ευθεία ουρά τις περισσότερες φορές, αλλά κάθε τόσο, θα έχετε έναν τέτοιο λόξιγκα στον ήλιο – αυτά τα γεγονότα εκτόξευσης στεφανιαίας μάζας – όπου θα στείλει ένα πολύ μεγάλο ή πιο πυκνό μάτσο του υλικού προς τα έξω».
Οι στεφανιαίες εκτοξεύσεις μάζας , ή το πλάσμα που εκτοξεύεται από το εξωτερικό στρώμα της ατμόσφαιρας του ήλιου, περιλαμβάνουν τεράστιες ηλιακές εκρήξεις. Μέσω ενός ηλιακού τηλεσκοπίου, η εκτίναξη μοιάζει με πίδακα αερίου που πετά στο διάστημα. Η NASA παρομοιάζει αυτές τις εκτοξεύσεις με οβίδες που εκτοξεύονται προς μία μόνο κατεύθυνση, επηρεάζοντας μόνο μια στοχευμένη περιοχή.
«Αν αυτό χτυπήσει τον κομήτη, τότε θα προκαλέσει αναστάτωση σε αυτό το ωραίο ποτάμι που ρέει», είπε ο Hsieh, «σαν ένας βράχος που ξαφνικά χαλαρώνει και η ροή του ποταμού ξαφνικά έγινε λίγο πιο γρήγορη, αλλά στιγμιαία».
Αυτή τη στιγμή ο Ήλιος βρίσκεται κοντά στην μέγιστη δραστηριότητά του, στον 11χρονο ηλιακό κύκλο και για αυτό το λόγο το μαγνητικό πεδίο είναι πιο χαοτικό. Ο κομήτης βιώνει αυτές τις αλλαγές καθώς ταξιδεύει στο εσωτερικό του ηλιακού συστήματος. Για αυτό και η ουρά του προσπαθεί να ευθυγραμμιστεί εκ νέου, δίνοντας αυτό το αποτέλεσμα του ζιγκ-ζαγκ που βλέπουμε στις φωτογραφίες, είπε ο Tony Farnham, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ.
«Υπάρχουν ακόμη και περιπτώσεις που ο κομήτης περνά μέσα από μια περιοχή όπου το μαγνητικό πεδίο αλλάζει εντελώς κατεύθυνση (που ονομάζεται όριο τομέα),» έγραψε ο Farnham σε ένα email, «και η ουρά πλάσματος θα «αποσυνδεθεί» από τον κομήτη, ακολουθούμενη από το σχηματισμός μιας νέας ουράς τις επόμενες μέρες».
Ο κομήτης, που ονομάστηκε επίσημα 13P / Olbers, πήρε το όνομά του από τον Γερμανό αστρονόμο Heinrich Olbers , ο οποίος τον παρατήρησε για πρώτη φορά το 1815. Ο κομήτης εθεάθη για τελευταία φορά από τη Γη το 1956.
Η πλησιέστερη προσέγγιση του κομήτη Olbers στον ήλιο ήταν στις 30 Ιουνίου, αλλά τώρα είναι στο δρόμο της επιστροφής προς το λεγόμενο Νέφος Oort στο εξωτερικό άκρο του ηλιακού συστήματος.
Ο πλανήτης όπως τον ξέραμε «αλλάζει»! Ο νέος ορισμός που προτείνουν οι επιστήμονες
Αυτή είναι ουσιαστικά η πρώτη ευκαιρία στη σύγχρονη εποχή που οι αστρονόμοι είχαν να μελετήσουν τον κομήτη από κοντά και κατά τη διάρκεια της αιχμής της δραστηριότητας, είπε ο Hsieh. Οι αστρονόμοι θα μάθουν περισσότερα τους επόμενους μήνες καθώς θα ολοκληρώσουν τις αναλύσεις τους.
«Όλοι οι κομήτες είναι κάπως σαν διαφορετικά θηρία», είπε. «Είναι όλοι ξεχωριστοί, και αυτό είναι που τους κάνει διασκεδαστικούς στη μελέτη».
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
