Η σκοπολαμίνη γνωστή και ως «ανάσα του διαβόλου», είναι ένα φάρμακο με διπλή ταυτότητα. Οι γιατροί την χρησιμοποιούν για την πρόληψη της ναυτίας, όμως ο υπόκοσμος έχει άλλη χρήση για αυτήν. Στην Νότια Αμερική έχει αποκτήσει τη σκοτεινή φήμη σαν μια ουσία που μπορεί να σβήσει τη μνήμη, να αφαιρέσει την ελεύθερη βούληση και ωθήσει σε εγκληματική συμπεριφορά. Τώρα όμως η παρουσία του έχει δημιουργήσει ανησυχίες και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Αν και οι περισσότερες αναφορές για την σκοπολαμίνη προέρχονται από χώρες όπως η Κολομβία, οι ανησυχίες για την Ευρώπη δεν είναι νέες. Το 2015 συνελήφθησαν τρία άτομα στο Παρίσι με την κατηγορία χρήσης της ουσίας, από τρία άτομα. Αυτά τα άτομα την χρησιμοποιούσαν για να μετατρέπουν θύματα σε υπάκουα «ζόμπι», ώστε να τα ληστεύουν πολύ εύκολα.
Το 2019 έχουμε και την πρώτη δολοφονία στο Ηνωμένο Βασίλειο, που συνδέεται με την σκοπολαμίνη, όταν ο Ιρλανδός χορευτής Adrian Murphy δηλητηριάστηκε από κλέφτες που προσπαθούσαν να πουλήσουν αντικείμενα που του είχαν κλέψει. Η πιο πρόσφατη περίπτωση στο Λονδίνο, περιλαμβάνει μια γυναίκα που εμφάνισε συμπτώματα που συνάδουν με έκθεση σε σκοπολαμίνη, μετά από διαδρομή που έκανε με τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Η σκοπολαμίνη, επίσης γνωστή ως υκοσίνη, είναι ένα αλκαλοειδές τροπάνιου, ένας τύπος φυτικής ένωσης που βρίσκεται στην οικογένεια των σολανοειδών (Solanaceae). Έχει μια μακρά ιστορία, όταν οι αυτόχθονές κοινότητες της Νότιας Αμερικής της χρησιμοποιούσαν για τα πνευματικά τελετουργικά τους, λόγω των ισχυρών ψυχοδραστικών επιδράσεων που έχει στους ανθρώπους.
Στη σύγχρονη ιατρική, η σκοπολαμίνη (που διατίθεται στο Ηνωμένο Βασίλειο ως υδροβρωμική υοσκίνη) συνταγογραφείται για την πρόληψη της ναυτίας, του εμέτου και των μυϊκών σπασμών. Χρησιμοποιείται και πριν από συγκεκριμένα χειρουργεία, καθώς μειώνει την παραγωγή σάλιου και στο εμπόριο κυκλοφορεί σε δισκία και σε έμπλαστρα.
Ως αντιχολινεργικό φάρμακο, η σκοπολαμίνη μπλοκάρει τον νευροδιαβιβαστή ακετυλοχολίνη, ο οποίος παίζει ζωτικό ρόλο στη μνήμη, τη μάθηση και τον συντονισμό. Αυτό σημαίνει πως βοηθά στη μείωση της ναυτίας, κόβοντας τα σήματα από το αιθουσαίο σύστημα στον εγκέφαλο. Όπως όλα τα φάρμακά όμως δεν έρχεται χωρίς παρενέργειες, πόσο μάλλον όταν χορηγείται σε υψηλές δόσεις και εκτός κλινικού περιβάλλοντος.
Η σκοπολαμίνη διαταράσσει το χολινεργικό σύστημα, το οποίο είναι κεντρικό για τον σχηματισμό και την ανάκτηση μνήμης. Αυτό προκαλεί προσωρινή, αλλά σοβαρή, απώλεια μνήμης, που είναι και ο βασικός λόγος που χρησιμοποιείται σε εγκλήματα. Μελέτες που έχουν γίνει γύρω από την ουσία, δείχνουν πως αυξάνει το οξειδωτικό στρες στον εγκέφαλο, κάτι που έχει δραματικές επιπτώσεις και στη γνωστική λειτουργία.
Για αυτό και έχουν χαρακτηρίσει όσους την παίρνουν σε μεγάλες ποσότητες, ζόμπι. Γίνονται άβουλα όντα, χωρίς τη δυνατότητα να θυμηθούν πράγματα, ενώ την ίδια στιγμή οι αναμνήσεις τους από αυτές τις στιγμές δεν καταγράφονται στον εγκέφαλο. Για αυτό η σκοπολαμίνη έχει μπει στο επίκεντρο του εγκληματικού και ποινικού ενδιαφέροντος, ιδιαίτερα τώρα που αρχίζει να μπαίνει στην Ευρώπη. Τα θύματά του περιγράφουν σύγχυση, παραισθήσεις και πλήρη απώλεια ελέγχου, όταν ήταν υπό την επήρεια της ουσίας.
Σε κλινικό περιβάλλον, η σκοπολαμίνη χρησιμοποιείται και για την κατάθλιψη, την υπερβολική εφίδρωση και κάποιες φορές για τη διακοπή του καπνίσματος. Όμως, το κλινικό περιβάλλον είναι πλήρως ελεγχόμενο με τις σωστές δόσεις. Εκτός του κλινικού περιβάλλοντος και για χρήσεις αναψυχής, πολλοί έλκονται από τις παραισθησιογόνες επιδράσεις του, όμως η γραμμή μεταξύ διασκέδασης και τοξικότητας είναι τρομερά λεπτή.
Στην Κολομβία και άλλα μέρη της Νότιας Αμερικής, οι σκοπολαμίνη εμπλέκεται σε αμέτρητες ληστείες και σεξουαλικές επιδόσεις. Τα θύματα περιγράφουν πως νιώθουν σαν να είναι σε όνειρο, συμβιβασμένα και ανίκανα να αντισταθούν σε οτιδήποτε και χωρίς την ικανότητα να θυμηθούν γεγονότα. Αυτό είναι που την κάνει τόσο δυσοίωνη, αφού στερεί στους ανθρώπους την μνήμη και την αυτονομία τους.
Ίχνη πιθανής ζωής στον Άρη – Ανακάλυψαν το κομμάτι που έλειπε από το παζλ!
Το φάρμακο χορηγείται συχνά κρυφά. Στη μορφή σκόνης, είναι άοσμο και άγευστο, γεγονός που καθιστά εύκολο στο να το ρίξουν σε ποτά ή απλά να το φυσήξουν στο πρόσωπο κάποιου, όπως έχουν αναφέρει θύματα.
Μόλις το θύμα ή ο χρήσης έρθει σε επαφή με την ουσία, αυτή δρα πολύ γρήγορα και αποβάλλεται από τον οργανισμό εντός 12 ωρών, κάνοντάς το δύσκολο στην ανίχνευσή του από ελέγχους ναρκωτικών ουσιών. Μάλιστα, για αρκετά άτομα, ακόμα και μια δόση κάτω των 10mg μπορεί να αποβεί μοιραία.
Τα συμπτώματα δηλητηρίασης από σκοπολαμίνη περιλαμβάνουν ταχυκαρδία και αίσθημα παλμών, ξηροστομία και έξαψη του δέρματος, θολή όραση, σύγχυση και αποπροσανατολισμό, παραισθήσεις και υπνηλία. Για αυτό αν νιώσετε αυτές τα συμπτώματα μετά από ένα ποτό ή αλληλεπίδραση με κάποιον άγνωστο, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια για όσο έχετε ακόμα τον έλεγχο.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
