Η Ερμής ποτέ δεν ήταν ήρεμος. Δεν είναι μόνο ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, αλλά και ο πιο κοντινός στον Ήλιο. Η ατυχής του θέση, έχει προκαλέσει ρωγμές στην επιφάνειά του και πλέον βλέπουμε και άλλες τάσεις στον φλοιό του, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Ο Ερμής είναι τρομερά ξηρός, τραχύς και γεμάτος κρατήρες. Η ψημένη επιφάνειά του είναι παραμορφωμένη, με πανύψηλους βράχους και ράχες, καθώς και γραμμές ρωγμών που διατρέχουν την επιφάνειά του. Η προέλευση των ουλών του Ερμή αποτελεί εδώ και καιρό ένα μυστήριο. Πώς ψύχθηκε και συστέλλθηκε ο πλανήτης με τόσο ασυνήθιστο τρόπο πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, αφού σχηματίστηκε;
Από ότι φαίνεται η απάντηση είναι πως όλα οφείλονται στο ότι είναι πολύ κοντά στον Ήλιο. Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης δημιούργησε φυσικά μοντέλα του Ερμή για να δει πόσο οι παλιρροιακές δυνάμεις του Ήλιου επηρεάζουν τον μικρό πλανήτη, αποκαλύπτοντας ότι το αστέρι μπορεί να έχει επηρεάσει την ανάπτυξη και τον προσανατολισμό των τεκτονικών χαρακτηριστικών στην επιφάνειά του για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τα αποτελέσματα περιγράφονται λεπτομερώς σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Geophysical Research: Planets.
Οι πλανήτες στο σύνολό τους, σχηματίζονται από το τρομερά ζεστό και λιωμένο υλικό που απομένει από την γέννηση ενός άστρου. Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα αντικείμενα ψύχονται και τα εσωτερικά τους υλικά συρρικνώνονται, προκαλώντας τη σύσπασή τους καθώς οι κρούστες τους ζαρώνουν και ραγίζουν.
Όμως στην περίπτωση του Ερμή, όχι μόνο συρρικνώθηκε, αλλά και η επιφάνειά του μετατοπίστηκε πλευρικά. Σπασίματα και ρωγμές σχηματίστηκαν στον βραχώδη φλοιό του. Μέχρι τώρα οι επιστήμονες θεωρούσαν πως οι ρωγμές ήταν αποτέλεσμα τη συστολής και διαστολής από την θέρμανση και την ψύξη του πλανήτη, όμως η νέα μελέτη υποδηλώνει πως για όλα φταίει η τροχιά του πλανήτη γύρω από τον Ήλιο.
Η τροχιά του Ερμή γύρω από τον Ήλιο είναι ιδιαίτερη. Χρειάζεται μόλις 88 γήινες μέρες για μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Ήλιο, ενώ ο πλανήτης περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του τρεις φορές κάθε δύο τροχιές γύρω από τον Ήλιο. Η τροχιά του είναι επίσης πολύ ελλειπτική και έχει κλίση περίπου 7 μοιρών σε σύγκριση με το τροχιακό επίπεδο της Γης. Η εκκεντρότητά του σημαίνει ότι οι παλιρροιακές δυνάμεις που δέχεται ο Ερμής από τον Ήλιο ποικίλλουν πολύ. «Αυτά τα τροχιακά χαρακτηριστικά δημιουργούν παλιρροιακές τάσεις που μπορεί να αφήσουν ένα σημάδι στην επιφάνεια του πλανήτη», δήλωσε σε δήλωσή της η Liliane Burkhard, ερευνήτρια στο Τμήμα Διαστημικής Έρευνας και Πλανητικών Επιστημών στο Ινστιτούτο Φυσικής του Πανεπιστημίου της Βέρνης και κύρια συγγραφέας της μελέτης. «Μπορούμε να δούμε τεκτονικά μοτίβα στον Ερμή που υποδηλώνουν ότι συμβαίνουν περισσότερα από απλή παγκόσμια ψύξη και συστολή».
Η ομάδα πίσω από τη μελέτη ήθελε να δει πως αυτές οι παλιρροϊκές δυνάμεις συμβάλλουν στη διαμόρφωση του φλοιού του Ερμή. Χρησιμοποίησαν τα φυσικά υπολογιστικά μοντέλα του Ερμή για τα τελευταία 4 δισεκατομμύρια χρόνια ώστε να υπολογίσουν πώς οι παλιρροιακές δυνάμεις του Ήλιου μπορεί να έχουν επηρεάσει τις επιφανειακές τάσεις του. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η μεταβαλλόμενη βαρυτική έλξη του Ήλιου έχει επηρεάσει τα τεκτονικά χαρακτηριστικά του Ερμή με την πάροδο του χρόνου.
Έρευνα MIT: To ChatGPT μας κάνει λιγότερο ευφυείς! Μακριά από παιδιά
«Οι παλιρροιακές τάσεις έχουν σε μεγάλο βαθμό παραβλεφθεί μέχρι τώρα, καθώς θεωρούνταν πολύ μικρές για να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο», δήλωσε ο Burkhard. «Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι ενώ το μέγεθος αυτών των τάσεων δεν επαρκεί για να δημιουργήσει μόνο ρήγματα, η κατεύθυνση των παλιρροϊκά προκαλούμενων διατμητικών τάσεων είναι σύμφωνη με τους παρατηρούμενους προσανατολισμούς των μοτίβων ολίσθησης ρηγμάτων στην επιφάνεια του Ερμή».
Το εντυπωσιακό είναι πως τα νέα ευρήματα μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλους πλανήτες, ώστε να βρούμε πως ανεπαίσθητες δυνάμεις εκτός από την τεκτονική μπορούν να έχουν διαρκή επίδραση στην επιφάνειά τους. «Η κατανόηση του πώς ένας πλανήτης όπως ο Ερμής παραμορφώνεται μας βοηθά να κατανοήσουμε πώς εξελίσσονται τα πλανητικά σώματα σε διάστημα δισεκατομμυρίων ετών», σύμφωνα με τον Burkhard.
Η επιστημονική ομάδα πίσω από τη μελέτη ελπίζει πως θα μπορέσει να συλλέξει περισσότερα στοιχεία σχετικά με τη επιφάνεια του Ερμή, μέσω τις αποστολής BepiColombo, που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2018, ως κοινή επιχείρηση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) και της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA). Το BepiColombo είναι μόλις το τρίτο διαστημόπλοιο που επισκέπτεται τον Ερμή. Ο πλανήτης που είναι δύσκολο να προσεγγιστεί λόγω της ισχυρής βαρυτικής έλξης του Ήλιου, η οποία μπορεί να έχει ακρωτηριάσει την επιφάνεια του πλανήτη.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Journal of Geophysical Research: Planets.
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
