Οι διάβολοι σκόνης όπως αποκαλούνται χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να είναι φορτισμένοι ηλεκτρικά όπως εξηγεί νέα μελέτη, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν ότι η συσσώρευση τέτοιου φορτίου θα μπορούσε να βλάψουν τα rover που κινούνται στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη.
Η εν λόγω ηλεκτρισμένη σκόνη, θα μπορούσε να προσκολληθεί πάνω σε αγώγιμες επιφάνειες όπως είναι οι τροχοί του Perseverance, οι ηλιακοί συλλέκτες και οι κεραίες του. Κάτι τέτοιο με τη σειρά του θα είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η διαθεσιμότητα της ηλιακής ενέργειας, να βλάψει τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και γενικώς να δημιουργήσει μια άκρως επικίνδυνη κατάσταση για τα σκάφη της NASΑ.
Πως δημιουργούνται οι διάβολοι σκόνης;
Καθώς ο ήλιος θερμαίνει την επιφάνεια του Άρη, ο αέρας κοντά στην επιφάνεια θερμαίνεται. Ακολούθως, ο θερμός αέρας είναι πιο ελαφρύς σε σχέση με τον ψυχρό αέρα και έτσι τείνει να ανεβαίνει. Επομένως, θύλακες θερμού αέρα ανεβαίνουν μέσα από τον ψυχρό αέρα, σχηματίζοντας γρήγορα ένα ανοδικό ρεύμα. Η ξαφνική αυτή ανάδυση προκαλεί την οριζόντια επιτάχυνση του αέρα προς τα μέσα, προς το κέντρο μιας νεοσχηματιζόμενης δίνης. Εάν οι συνθήκες είναι κατάλληλες, η δίνη ολοκληρώνει το σχηματισμό της και αρχίζει να περιστρέφεται, συμπαρασύροντας σκόνη, κάτι που εν τέλει οδηγεί στη δημιουργία ενός διαβόλου σκόνης.
Αυτοί είναι συχνοί στην επιφάνεια του Άρη, καθώς έχει πιο χαμηλή βαρύτητα και πιο λεπτή ατμόσφαιρα σε σχέση με τη Γη, Κάτι τέτοιο επιτρέπει στον άνεμο να σηκώνει τη σκόνη πολύ πιο ψηλά σε σχέση με τη Γη κάνοντάς τους τριπλάσιους σε μέγεθος σε σχέση με τον πλανήτη μας.
Έχουμε έναν άγνωστο επισκέπτη! Και ήλθε από ένα άλλο ηλιακό σύστημα
Ο αόρατος φονιάς του Άρη
Η πιο συνηθισμένη μορφή κεραυνού στη Γη είναι αυτή που παρατηρείται κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας. Καθώς το νερό και ο πάγος στροβιλίζονται βίαια μέσα σε ένα καταιγιδοφόρο σύννεφο, δημιουργούν ηλεκτρικά φορτία λόγω τριβής. Επειδή όμως αυτά δεν μπορούν να διαφύγουν πουθενά συνεχίζουν να συσσωρεύονται μέχρι τελικά να μην μπορούν να αντέξουν άλλο και διαρρηγνύουν την ατμόσφαιρα με τη μορφή της αστραπής.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στους διαβόλους σκόνης του Άρη μόνο που εδώ, είναι τα σωματίδια σκόνης που αναδεύονται αντί για πάγο και σταγονίδια νερού. Και πάλι, η τριβή συσσωρεύει φορτία, και όταν τα φορτία δεν μπορούν να αντέξουν άλλο, απελευθερώνονται με τη μορφή αστραπής.
Για να είμαστε σαφείς, ο σχηματισμός ενός ισχυρού ηλεκτρικού πεδίου προηγείται της αστραπής και μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί άμεσες παρατηρήσεις ηλεκτρικών πεδίων εντός των διαβόλων σκόνης στον Άρη. Αντ’ αυτού, η μελέτη χρησιμοποιεί υπολογιστικά μοντέλα για να εκτιμήσει την πιθανή ένταση και κατανομή του ηλεκτρικού πεδίου μέσα σε έναν αρειανό διάβολο σκόνης. Πρόκειται, μάλιστα, για την πρώτη μελέτη του είδους που λαμβάνει υπόψη την κατανομή του μεγέθους των σωματιδίων σκόνης.
Τι ανακάλυψε η ομάδα
Η ομάδα ανακάλυψε ότι όταν η ατμόσφαιρα του Άρη είναι φορτωμένη με σκόνη, τότε αυτή γίνεται λιγότερο αγώγιμη, εμποδίζοντας τη ροή των φορτίων. Αυτό Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει μαζική συσσώρευση φορτίων σε μια δίνη γεμάτη σκόνη, πυροδοτώντας αστραπές αναφέρουν οι ερευνητές.
Η μελέτη διαπίστωσε παράλληλα, ότι τα μεγαλύτερα και πιο θετικά φορτισμένα σωματίδια θα βρίσκονται στο κάτω μέρος του διαβόλου της σκόνης, ενώ τα ελαφρύτερα, αρνητικά φορτισμένα σωματίδια θα ανεβαίνουν προς τα πάνω. Τα μεγαλύτερα σωματίδια σκόνης θα αύξαναν μάλιστα την πιθανότητα εμφάνισης κεραυνών.
Ωστόσο δεν συμφωνούν όλοι με αυτό. Ο Yoav Yair, καθηγητής στο Reichman University του Ισραήλ αναφέρει: Με εκπλήσσει το γεγονός ότι οι συγγραφείς συζητούν την πιθανότητα κεραυνού μέσα στο διάβολο σκόνης, ενώ παραμελούν το γεγονός ότι η εξαιρετικά φορτισμένη σκόνη μπορεί να εκφορτιστεί σε πολύ χαμηλότερα ηλεκτρικά πεδία αναιρώντας ουσιαστικά την πιθανότητα κεραυνού».
Σε κάθε περίπτωση, το θέμα των κεραυνών, αυτός ο φονιάς των σκαφών της NASA είναι ένα ιδιαίτερα περίπλοκο παζλ και χρειάζονται περισσότερες παρατηρήσεις του Κόκκινου Πλανήτη. Πόσο μάλλον όταν ακόμη και εδώ στην ίδια τη Γη δεν έχουμε καταφέρει να αποκωδικοποιήσουμε τους μηχανισμούς που οδηγούν στη φόρτιση των σωματιδίων.
Πηγή: Electric fields due to charged dust within a vortex
Ακολουθήστε το Techmaniacs.gr στο Google News για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα τεχνολογικά νέα. Ένας ακόμα τρόπος να μαθαίνετε τα πάντα πρώτοι είναι να προσθέσετε το Techmaniacs.gr στον RSS feeder σας χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο: https://techmaniacs.gr/feed/.
